GWW-Totaal 2 - 2020

25 NUMMER 2 / MAART 2020 MATERIEEL machineveiligheid Emissieloze bouwplaats: dichtbij en toch veraf NoNOx filterunit te huur TEKSTEN: PIETER DEMOS De actuele stikstofaffaire drukt ons keihard met de neus op de feiten: bouwen moet anders, misschien wel radicaal anders. Helemaal elek- trisch bijvoorbeeld oftewel zonder plaatselijke emissies. Dat klinkt gemakkelijker dan het in de praktijk is, ook al wordt er op meerdere fronten hard aan gewerkt. Primeur: komend voorjaar lanceert JCB een eerste Power Pack als backup voor elektrische machines, zoals de minigraver 19C-1 E-Tec die we op de achtergrond zien. Eerst het goede nieuws: er zijn al elektrisch aangedreven torenkranen, graafmachientjes en wielladers, een heistelling en zelfs vracht- auto’s op batterij. Bovendien tonen grote merken zoals Volvo en Doosan ons fraaie voorbeelden van ‘de bouwplaats van de toekomst’. En dan het minder goede nieuws: het gaat wellicht wat langer duren dan we denken. De bouwplaats van de toekomst vraagt namelijk om voorzieningen die we nu nog in beperkte mate hebben. VOLDOENDE ELEKTRICITEIT Eén van die noodzakelijke voorzieningen is voldoende aanvoer van elektriciteit om al die accu’s van die elektrische machines te kunnen opladen. Want anders staan ze alsnog stil. De capaciteit van ons elektriciteit- snet is daar maar ten dele op voorbereid en de kosten om het net te upgraden zijn hoog. Laat staan de tijd die ermee gemoeid zal zijn. Tussentijds een dieselgenerator neerzetten lost het probleem niet op, we willen tenslotte een emissieloze bouwplaats. Om dit overgangsprobleem te tackelen zijn meerdere bedrijven met een tussenoplossing gekomen. Die gaat twee kanten op: enerzijds de dieseluitstoot opvangen en neutraliseren, zoals met de NoNOx filterunit van Volker - Wessels. Anderzijds een Power Pack neer- zetten met meerdere sterke accu’s waaraan de machines zich kunnen laven. POWER PACK PRIMEUR Breaking News: JCB lanceert dit voorjaar een reeks Power Packs ter ondersteuning van haar groeiende lijn van volledig elektrische machines. Deze lijn werd in 2018 opgestart met de elektrische minigraver 19C-1 E-Tec. De Power Packs bieden een emissievrije elektrische back-up voor afgelegen en stede- lijke bouwprojecten, van bouwplaatsen bui- ten en binnen tot aan tunnels en dergelijke. Ze zijn niet alleen inzetbaar ommachines op te laden, maar kunnen ook beveiligings- en verlichtingsinstallaties op een emissieloze en stille wijze voeden. DE JCB Power Packs hebben vier of acht batterijen aan boord en leveren 5 kVA of 15 kVA met frequenties van 50Hz en 60Hz zoals gebruikelijk in het Verenigd Koninkrijk (UK), Europa en Noord-Amerika. De types 1.25Qe en 1.50Qe bieden éénfase stroommet een capaciteit van 23 of 46 kWh en een output van 5 kVA. De zwaardere 3,25Qe en 3.50Qe bieden driefasen stroom met een output van 15 kVA. De Power Packs bestaan uit robuuste en stapelbare frames van 1,2 m 3 en ze hebben vorkvakken voor gemakkelijke verplaatsing met de heftruck. Naar verluidt komt de 1,25Qe in het voorjaar als eerste beschikbaar. JCB heeft gekozen voor onderhoudsvrije lithium-ion batterijen van autokwaliteit. Er is geen vereiste voor dagelijkse controles, waardoor ze volgens de Britse fabrikant ide- aal zijn voor verhuurbedrijven en aannemers. De ontladingsdiepte van de batterijen is ingesteld om de levensduur van de batterij te verlengen. Zelfs na 2.000 volledige laad- en ontlaadcycli (JCB: dat is ruim 10 jaar!), heb- ben de batterijen nog tenminste 85 procent van hun capaciteit over. machine. Deze sensorenmeten de afstand van demachine tot alle objecten die zich buiten het directe zichtveld van demachinist bevinden. Ookwordt speciale software ingebouwd, waar- mee continu de rijsnelheid en zwenksnelheid van de bovenwagenwordt gemeten. Hierdoor is de graafmachine altijd alert op botsingen en/ of aanrijdingen. Zodra TSG zoiets detecteert worden alle bewegingen van demachine stop- gezet. Demotor blijft doordraaien. Na een paar secondenwordt de bediening van demachine automatisch vrijgegeven en is demachinist in staat omvoorzichtigweg te zwenken of te rijden.We hebben het al eens eerder gezegd: een dergelijk systeemmoet standaardworden op alle bouwmaterieel. JCB WWW.JCB.COM VOLKERWESSELS WWW.VOLKERWESSELS.COM/NL/NIEUWS/NONOX VERHOEVEN GRONDVERZETMACHINES BV WWW.VERHOEVENBV.COM De NoNOx filterunit waarmee VolkerWes - sels het grote stationaire bouwmaterieel emissieloos kan maken, zodat er rustig kan worden doorgebouwd. De werking van het NoNOx filter berust ten dele op de inzet van AdBlue om de verbranding van de uitlaatgassen te verbeteren, zodat er nauwelijks nog stikstof uit de schoorsteen komt. Om snel uit de stikstofimpasse te komen slaat VolkerWessels een heel andere weg in. De internationaal actieve bouwonder- neming heeft een technologie ontwikkeld waardoor tijdens de realisatiefase van projecten tot 99 procent van de stik- stofuitstoot van het grote, veelal stilstaand materieel gereduceerd kan worden. Met behulp van AdBlue vindt een zodanige omzetting van de uitlaatgassen plaats dat er (minder dan) 1 procent van de stikstof over- blijft. Het resultaat kreeg als naam: NoNOx filter en ziet eruit als een kleine container met een flinke schoorsteen. De filterunit kan ook door andere bedrijven worden gehuurd via de Portal van VolkerWessels Bouwmate- rieel en de dienst BPI (Bouwplaatsinrichting). De NoNOx filterunit kan aangesloten worden op de uitlaat van bestaand dieselmaterieel. Vanwege de opstelling in een generatorframe is de huidige unit alleen bedoeld voor stil- staand en beperkt bewegend materieel, zoals generatoren, boorstellingen, heistellingen en bouwkranen. Initiator/directeur Eric Pot is intussen ook ver gevorderd met de ontwikkeling van een kleinere NoNOx unit, die veel beter geschikt is om te worden ingezet bij bewegend mate- rieel, zoals graafmachines, asfaltspreiders, shovels, dumpers, enzovoort. Daar komen we later zeker op terug.