GWW-Totaal 4 - 2020

PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 24 Klimaatadaptieve gebiedsontwikkeling in centrum van Horst aan de Maas Het gebied rondom het culturele centrum ‘t Gasthoês in Horst aan de Maas, dat wordt gerenoveerd, wordt herontwikkeld tot een groen gebied. Dit versteende gebied kampt met actuele pro- blematiek van forse regenbuien, extreme droogte en hittestress. In dit gebied wordt de Rockflow infil - tratiebuffer toegepast. De 100%-re- cyclebare infiltratiebuffer zorgt ervoor dat na een stevige regen- bui de wateroverlast op verharde oppervlaktes rondom ‘t Gasthoês wordt verminderd. Het slimme watermanagement-systeem buffert hemelwater en infiltreert het in de bodem waardoor het grondwaterpeil op niveau blijft. De klimaatatlas geeft aan dat de temperatuur op bepaalde locaties in Horst aan de Maas hoger is dan elders. Bij fikse regenbuien kan het hemelwater onvoldoende door de rioleringen worden afgevoerd. De gemeente Horst aan de Maas heeft daarom bepaald om binnen de herinrichting van het gebied rondom ‘t Gasthoês, klimaatadap - tieve maatregelen te treffen zodat een vergroend gebied ontstaat dat wateroverlast tegengaat, minder snel opwarmt, verdroging tegen- gaat en het grondwaterpeil op niveau houdt. BOUWTEAM Wim Ramakers is projectleider bij het infrabedrijf BLMWegenbouw inWessem. “We voeren dit project in een bouwteam- setting uit”, zegt Ramakers. Het bouwteam bestaat uit de gemeente als opdrachtgever, hoofdaannemer BLMWegenbouw en bureau Kragten, die de gemeente heeft ondersteund bij het voorlopig ontwerp van de heront- wikkeling van het Gasthoêsgebied, waarin het slimme watermanagementsysteem van Lapinus als totaaloplossing is toegepast. “Alle straatkolken in het verharde oppervlak zijn aangesloten op een apart regenwaterriool, die overgaat in de infiltratiebuffer Rockflow van Lapinus. Bij piekbuien nemen de buffers het regenwater op en geven dat vervolgens vertraagd af aan de bodem. “Dit voorkomt wateroverlast en verdroging van de bodem.” KLIMAATVERBETERING Joop Schaghen is adviseur gebiedsontwik- keling en burgerparticipatie bij Kragten in Herten. “Gemeentes onderkennen steeds vaker de problemen die verharde opper- vlakten veroorzaken in stedelijk gebied.” Dat Nederland op dit moment opnieuwwordt geconfronteerd met een droogteperiode, draagt hier sterk aan bij. Schaghen legt uit dat voor het vergroenen van het Gasthoêsgebied het watermanagementsysteemRockflow in combinatie met de waterabsorberende ZO- AK-klinker en het beproefde permavoidsys- teem een ideale toepassing is omwater op te vangen en in de bodem vast te houden. “De in- filtratiebuffer is een praktische en duurzame oplossing voor de actuele waterhuishoudings- problematiek waarmee gemeentes steeds vaker te maken krijgen. Het heeft een hoge waterdoorlatendheid en hoge opnamesnel- heid en het kan 95% van zijn eigen volume in water absorberen”, legt Schaghen uit. “Door dit permavoidsysteem ontstaat een optimale groeiconditie voor planten en bomen, die uiteindelijk sterk bijdraagt aan de klimaatver- betering in het gebied”, zegt Schaghen. Ralf Vaessen is directeur van hoveniersbedrijf Herman Vaessen inMaasbree. Hij is bij het project Gasthoês betrokken als specialist op het gebied van innovatief vergroenen van verharde oppervlaktes in stedelijke gebie- den. Vaessen legt uit dat het samenwerken in bouwteamverband met de betrokken uitvoerende partijen de drijvende kracht is achter dit project. “Tijdens het voortraject hebben deze partijen uitvoerig hun deskun- dige kennis en ervaring kunnen delen en inzetten.” Vaessen heeft de groenvoorziening aangelegd die met sensoren en vochtmoni- toring het watergehalte bijhoudt en regelt. In het gebied rondom ‘t Gasthoês zijn verschil- lende parkeerplaatsen opnieuw bestraat met de zoak-klinkers (zeer-open-afval-keramiek) van TileSystems. Deze zoak-klinkers zijn gemaakt uit productafval van de keramische tegels en kunnen snel regenwater absorbe- ren. “Interessant aan deze tegels is dat ze niet alleen snel het water opnemen, bufferen en laten infiltreren en het water laten afvloeien naar de ondergrondse Rockflowinfiltratie - buffer, maar ook water laten verdampen na een hevige zomerse regenbui. Tijdens hete zomerdagen heeft dit een verkoelend effect”, zegt Vaessen. PROEFBAKKEN Linda de Vries, business developer bij Lapi - nus, houdt zich bezig met het toepassen van steenwol in watermanagementsystemen in stedelijk gebied. “In het bouwteamwordt kennis gedeeld om samen een ontwerp te maken voor de groene ruimte van dit gebied, waarin water wordt vastgehouden en herge- bruikt.” Deze vorm van samenwerking is vrij uniek bij dit soort infraprojecten. De Vries denkt dat in de toekomst bij dit type projec- ten vaker door uitvoerende partijen samen- gewerkt zal worden om de juiste oplossingen te vinden voor problemen rondom verdro- ging en waterhuishouding in de openbare ruimte. Ze vertelt dat bij dit project Gasthoês plantvakken met een substraat gemengd met losse steenwol en capillaire steenwol elementen zijn aangelegd om te testen hoe water vlak onder het oppervlak vastgehou- den kan worden. In tegenstelling om overtol- lig water zo snel mogelijk te infiltreren, wordt hier water van kleine buien vast gehouden om droogte tegen te gaan. Dit substraat heeft een sterke wateropzuigkracht en deze capillaire werking zorgt ervoor dat het water naar de oppervlakte wordt getrokken vanuit een buffer, waardoor de bodem vochtig blijft zodat de planten niet uitdrogen. “Water wordt vastgehouden om droogteperiodes te kunnen overbruggen. Dit project biedt ons een supermooie kans, vooral nu in deze droogteperiode om deze testen uit te kunnen voeren”, zegt De Vries. GROEN: KLIMAATADAPATIE