GWW-Totaal 5 - 2020

PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 22 Openbare ruimtes en klimaatadaptatie cruciaal in groeiende stadswijken Het is voor een stad mogelijk om het aantal inwoners, het aantal werkplekken én het aantal m 2 groene ruimte te verdubbelen, terwijl tegelijkertijd de leefbaarheid en de klimaatbestendigheid verbeteren. In de stadsontwikkeling moet dan wel focus liggen op kwalitatieve openbare ruimtes, in combinatie met de juiste klimaat-adaptatiemaatregelen. Dit stelt ingenieursadviesbureau Sweco in haar nieuwste Urban Insight rapport ‘Neighbourhoods of tomorrow, designing for climate resilience in dense urban areas’. Stijgende leerlingenaan- tallen op Groene Hotspots De Zweedse schrijvers van het Engelsta- lige rapport schetsen de ontwikkeling van klimaatbestendige steden in de komende 30 jaar, waarbij ze concrete maatregelen voor- stellen in de scenario’s van extreme regenval en extreme hitte. De openbare ruimte in de wijk speelt in beide scenario’s een belangrijke rol. Rutger Wijngaarden, stedenbouwkundige bij Sweco Nederland, licht het rapport toe: “Openbare ruimtes zoals stadsparken, wor- den tijdens Covid-19 meer gewaardeerd dan ooit tevoren. Wij zien dat kwalitatief goed ingerichte en goed toegankelijke openbare ruimtes, de behoefte van mensen aan eigen buitenruimte in de stad met 20% kan vermin- deren. Tegelijk zijn deze openbare ruimtes van grote waarde om oplossingen te bieden bij de klimaatuitdagingen waar steden mee te maken hebben zoals hitte, droogte en de hevige regenval van afgelopen weekend.’ ZES ONTWERPPRINCIPES De onderzoekers formuleren een zestal klimaatadaptieve ontwerpprincipes: 1. Als je verdichte stedelijke gebieden ont- werpt, moet kwalitatief hoogwaardige openbare ruimte topprioriteit zijn. Deze openbare ruimte moet samenkomst aanmoedigen en moet inclusief zijn. 2. Een groenblauw netwerk is essentieel voor het garanderen van de leefbaar- heid. 3. Stel harde en meetbare kwaliteitseisen aan dit groenblauwe netwerk, om vol- doende ruimte hiervoor gedurende het hele ontwerpproces te waarborgen. 4. Multifunctioneel ruimtegebruik is nodig. Slimme technologie in combinatie met een zorgvuldig ontwerp kan tot veel voordelen leiden, zoals schaduw, waterbuffering, koeling door verdam- ping, ontmoetingsruimte, veiligheid en een fraaie leefomgeving. 5. Openbare en semiopenbare ruimte moeten naargelang het uur van de dag, de weersomstandigheden en het seizoen flexibel worden gebruikt. 6. Burgerparticipatie is een vereiste bij de implementatie van duurzame oplossin- gen. Daarbij moeten bewoners gedu- rende meerdere jaren betrokken zijn. URBAN INSIGHT Het rapport ‘Neighbourhoods of tomorrow, designing for climate resilience in dense urban areas’ is het tweede in een reeks internatio- nale Urban Insight-rapporten van Sweco over het onderwerp Climate Action. In het rapport belichten onze experts specifieke gegevens, feiten en wetenschap die nodig zijn om veilige, veerkrachtige toekomstige stedelijke omgevingen te plannen en te ontwerpen. Urban Insight is het 10-jarige internationale kennisprogramma van Sweco gericht op de uitdagingen in de stad van de toekomst. Samen met klanten, partners en de samenle- ving ontwikkelen én deelt het architecten- en ingenieursadviesbureau data en feiten over ontwikkelingen in Europese steden, vanuit het perspectief van haar bewoners. Download het volledige rapport: www. swecourbaninsight.com/climate-action/neigh - bourhoods-of-tomorrow/ Op diverse Groene Hotspots is een stijging te zien van het aantal mbo-leerlingen Groene Ruimte. Hier werken branchever- eniging VHG, regionale bedrij- ven en onderwijs nauw samen. Op een aantal plaatsen is zelfs sprake van een stevige stijging (30%). Deze toename gaat in tegen de landelijke trend, die al jaren dalende is voor de mbo-op- leiding Groene Ruimte. De verhoogde instroom is deels te verklaren uit de nauwere samenwerking met de regi- onale groene vmbo-scholen waarin met de hotspots stevig is geïnvesteerd. Daarnaast is er ook meer instroom afkomstig van andere vmbo-scholen. VHG ziet in deze ontwikke- ling de bevestiging dat de samenwerking loont en wil verdergaan op de ingeslagen weg van krachtenbundeling en samenwer- king met het groene beroepsonderwijs. De bedrijven staan ervoor open om ook tijdens deze coronacrisis jonge vakmensen te blijven opleiden, zo blijkt uit onderzoek dat recent onder VHG-leden is gehouden. MEER BEKENDHEID EN SAMENWERKING In Houten ziet het Wellantcollege, waar in 2018 de eerste Groene Hotspot van start ging, de leerlingenaantallen met 30% stijgen, zowel in de bol- als in de bbl-opleidingen. Vol- gens opleidingsmanager TonWesterveld is de toename te danken aan de combinatie van meer bekendheid, meer samenwerking met vmbo-scholen en het regionale bedrijfsleven en de omschakeling naar meer projectmatig onderwijs. Daarnaast speelt ook de grotere maatschappelijke belangstelling voor groen in de leefomgeving mee. Ook in Nijmegen werpt de structurele samenwerking tussen onderwijsinstelling Helicon en het regionale bedrijfsleven zijn vruchten af. Martijn de Groot van De Groot Hoveniers is één van de negen groenbedrij- ven die betrokken zijn bij de Groene Hotspot in Nijmegen: “Er is een hele goede synergie ontstaan tussen het onderwijs en de bedrij- ven. We laten zien wat het vak echt inhoudt via presentaties, promofilmpjes, gastlessen en demonstraties. Leerlingen, docenten én decanen krijgen daardoor een beter beeld van het beroep. Het afleveren van kampioe - nen tijdens de Nationale Wedstrijd Tuinaan- leg dit jaar helpt natuurlijk ook! ” De Groene Hotspots in Velp en Breda zien eveneens meer leerlingen in hun groene opleidingen stromen. De ervaring leert dat er in september bovendien nog leerlingen bij zullen komen. OVER DE GROENE HOTSPOTS De Groene Hotspots richten zich op ver- regaande krachtenbundeling op regionaal niveau tussen het groene onderwijs en het bedrijfsleven om samen te komen tot verdere ontwikkeling van het vak en het vakonder- wijs. Denk aan activiteiten voor het vmbo om de doorstroming naar het groene mbo te bevorderen, deskundigheidsbevordering van docenten via stages, gastlessen door groenprofessionals, verdiepingslessen, be- drijfsbezoeken, enzovoort. De eerste Groene Hotspot (Houten) is door onderwijs en be- drijfsleven geïnitieerd vanuit het GroenPact. Branchevereniging VHG heeft het initiatief verder ontwikkeld, mede mogelijk gemaakt door Colland.