GWW-Totaal 6 - 2020

PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 6 Markt en overheid klaar voor materialenpaspoort Test duurzaam asfalt op A12 Een jaar lang bogen elf infrabouwbedrijven en negen opdrachtgevers zich, aan de hand van veertien pilotprojecten over de vragen: waar moet een materialenpaspoort aan voldoen, waarbij kun je het gebruiken en hoe worden gegevens vastgelegd. Hun bevindingen werden eind sep- tember gepresenteerd in het rapport ‘Lessons Learned Materialen Expe - ditie’. Met deze uitkomsten is een materialenpaspoort voor de GWW-sec- tor weer een stap dichterbij. Met een paspoort krijgt de sector inzicht in welke materialen in onder meer wegen, bruggen en sluizen verwerkt zijn en hoe deze materialen makkelijker hergebruikt kunnen worden. ‘Circulaire Weg N739’ is één van de pilots waar Dura Vermeer bij betrokken is geweest. Het rapport is het sluitstuk van het initiatief ‘de Materialen Expeditie’ van bouwbedrijven TBI, Dura Vermeer en VolkerWessels, en de provincies Noord-Holland en Overijssel. Met totaal twintig samenwerkingspartners heb- ben zij een jaar lang geëxperimenteerd met het opstellen van een materialenpaspoort voor de infrasector. De deelnemende bedrij- ven en hun opdrachtgevers deden praktijker- varingen op bij veertien concrete projecten en deelden deze actief met elkaar tijdens intervisiebijeenkomsten. Deze waardevolle bevindingen zijn door Bouwend Nederland verzameld in een gedetailleerd rapport. PRAKTIJKTOETSING “Bouwend Nederland vindt het belangrijk dat de theorie, zoals opgesteld door Platform CB’23, in de praktijk getoetst wordt en heeft daarom opdracht gegeven om de belangrijk- ste lessen te bundelen in een rapport”, zegt Helen Visser, Programmamanager Duur- zaamheid bij Bouwend Nederland. Met het rapport willen de initiatiefnemers de uitkomsten van de Materialen Expeditie breed delen, en opdrachtgevers en -nemers aanmoedigen om te komen tot een goede aanpak voor het opstellen van een materi- alenpaspoort. Een materialenpaspoort zal in de nabije toekomst een integraal onder- deel zijn van infrawerkzaamheden en met de uitkomsten van dit rapport een geringe investering vragen. Het rapport bevat duide- lijke aanbevelingen, zoals: • Voor opdrachtgevers: creëer in contracten ruimte voor innovatie en/of toepassing van hergebruikte materialen, waarbij een materialenpaspoort zijn waarde bewijst. Zorg daarnaast voor een landelijke stan- daard voor objectidentificatie door een Object Type Library (OTL) en Informatie Leverings Standaard (ILS), de sleutel tot succes van het materialenpaspoort. • Voor opdrachtnemers: experimenteer meer met het opstellen van materialenpaspoor- ten, ook als de opdrachtgever er niet om vraagt. Zorg voor doorontwikkeling in je eigen organisatie en sluit daarbij aan bij de marktbrede standaarden. “Ik ben er trots op dat we met alle betrokken partijen het afgelopen jaar heel open prak- tijkinformatie hebben gedeeld”, benadrukt Karlijn Mol, Manager Duurzaamheid bij Dura Vermeer. ‘Dankzij deze openheid hebben we samen aan de basis van een materialenpas- poort in de infra gewerkt. Ik nodig opdracht- gevers en -nemers uit ommet de aanbevelin- gen uit ons rapport aan de slag te gaan.” VOORDELEN VAN MATERIALENPASPOORT Een materialenpaspoort geeft inzicht in de materialen en (bouw)elementen waaruit ob- jecten bestaan. Eén van de voordelen van het materialenpaspoort is dat als je een nieuwe weg of brug gaat maken je ook kunt kijken welke gebruikte materialen beschikbaar zijn of binnenkort komen. Hierbij is een mate- rialenpaspoort onmisbaar. Verder maakt een materialenpaspoort gerichter, beter en duurzamer beheer en onderhoud mogelijk. Ook is de duurzaamheid van een object met een materialenpaspoort sneller aan te tonen, bijvoorbeeld door er een levenscyclusana- lyse aan te koppelen. “Circulariteit gaat pas echt leven als we weten welke materialen er gebruikt worden en als opdrachtgevers en -nemers er samen over in gesprek gaan”, zegt Jan Spoelstra, programmamanager Wegen en Kanalen van de provincie Overijssel. “Op basis van onze ervaringen kunnen we het materialenpas- poort een praktische invulling geven.” BAM Infra Nederland mag, als uitkomst van de prijsvraag Duur- zaam Asfalt die Rijkswaterstaat vorig jaar uitschreef, aantonen dat het mogelijk is hoogwaardig asfalt te produceren dat voor 80% bestaat uit teruggewonnen grond- stoffen en gefabriceerd is bij 115 in plaats van 165 graden Celsius. Op de A12 richting Den Haag bij aansluiting Nootdorp bracht zij in een demonstratievak in de nachten van 3 op 4 en van 5 op 6 september dit meest duurzame asfalt voor snelwegen aan. Met de prijsvraag ‘DuurzaamAsfalt’ vroeg Rijkswaterstaat in 2018 demarkt welk zeer duurzaamasfaltmengsel op korte termijn beschikbaar is voor toepassing op deNeder- landse snelwegen énwelke ultiemduurzame asfaltmengsels in de toekomst beschikbaar komen. BAMInfra heeft op beide onderdelen van de prijsvraagwinnend ingeschreven.Waar het tweelaags ZOAB in de demonstratievakken op de A73, die BAMInfra eind augustus heeft aanbracht, gericht is op de toekomst is het ZOAB-mengsel dat zij op de A12 heeft aange- bracht op korte termijn beschikbaar. CIRCULAIR EN MINDER CO 2 -UITSTOOT Het asfalt in het demonstratievak op de A12 bestaat voor 80% uit teruggewonnen grondstoffen uit oud asfalt. Door gebruik te maken van deze uit urban mining gewonnen grondstoffen, vooral stenen, is transport van het bulkmateriaal ‘steenslag’ vanuit het buitenland naar Nederland niet langer nodig. Doordat BAM Infra het asfalt op 115 in plaats van 165 graden Celsius produceert, verbruikt zij minder energie en reduceert zij CO 2 -uitstoot. Het duurzame asfalt, ZOAB 16, voldoet aan alle kwaliteitseisen en zal daardoor naar verwachting net zo lang mee- gaan als ZOAB uit nieuwe grondstoffen en geproduceerd bij 165°C. OP KORTE TERMIJN BESCHIKBAAR Het ZOAB voor de A12 is ontwikkeld in het laboratorium van BAM Infra in Culemborg. Op zoek naar de juiste samenstelling zijn steeds kleine proefstukken ZOAB gemaakt en beproefd. Met het laboratoriumon- derzoek is de kwaliteit van het duurzame ZOAB aangetoond. Om te bewijzen dat het duurzame ZOAB ook in de praktijk beschik- baar is, moet BAM Infra het grootschalig produceren en op een snelweg aanbrengen. Het asfalt voor het demonstratievak op de A12 is geproduceerd in de dichtbijgelegen asfaltfabriek HAC van BAM Infra. Hiermee toont zij aan dat duurzaam ZOAB op korte termijn beschikbaar is voor toepassing op het Nederlandse (hoofd) wegennet. STAPSGEWIJS RICHTING 2030 Om bij te dragen aan het behalen van het VN-Klimaatakkoord van Parijs is een tran- sitie van de asfaltwegenbouw nodig. Het duurzame ZOAB in het demonstratievak op de A12 en het ultiem duurzame asfalt op de A73 zijn voor Rijkswaterstaat en BAM Infra een kleine stap op weg naar nóg duurzamer asfalt. Rien Huurman, R&Dmanager bij BAM Infra Asfalt: “Met de beoordeling door het Asfalt Kwaliteits Loket van het duurzame asfalt, de waarnemingen aan de demonstratievakken en verdere ontwikkeling door BAM Infra moet het in 2030 mogelijk zijn om grootscha- lig over te gaan op productie en toepassing van ultiem duurzaam asfalt.” Mobiliteit naar Vakbeurs Openbare Ruimte Beursorganisator ExpoProof lanceert in Jaarbeurs een geheel nieuw concept: Vakbeurs Openbare Ruimte STAY & GO. In overleg met Jaar - beurs is besloten om deze speciale editie te laten plaatsvinden op 2 en 3 december 2020 in de hallen 3 en 4 van Jaarbeurs in Utrecht. De vakbeurs voor ontwerp, inrichting, onderhoud en beheer van open- bare ruimte stond oorspronkelijk gepland voor eind september dit jaar. Nieuw is ook dat Mobiliteit als aparte sector wordt toegevoegd aan Vakbeurs Openbare Ruimte. De oorspronkelijk geplande editie van Vakbeurs Mobiliteit, op 25 november 2020 in Expo Houten, komt te vervallen. Het thema mobiliteit richt zich als speci- ale sector op 2-3 december tijdens Vak- beurs Openbare Ruimte onder meer op de uitdaging om steden toegankelijk en bereikbaar te houden. Inmiddels hebben al meer dan twintig bedrijven een stand in de mobiliteitssector op de beursvloer geboekt. U vindt de sector Mobiliteit in Hal 4. STAY & GO Het nieuwe concept maakt het mogelijk dat bezoekers en exposanten van een vakbeurs in de tijdelijke 1,5 meter samenleving op een veilige, maar vooral ook sfeervolle manier fysiek bij elkaar kunnen komen. In ‘Stay Safe’ zones met zwarte vloerbedekking, kan er in extra ruim opgezette gebieden ontspannen en op veilige afstand met elkaar worden ge- sproken. Bovendien fungeren deze zones als ‘oversteekplaatsen’. Via groengekleurde ‘Go Easy’ gangpaden wordt via éénrichtingsver- keer een route over de beursvloer gevolgd, met inachtneming van de 1,5 meter regel. Bezoekers kunnen vooraf aangeven op welk tijdstip ze de beurs bezoeken. Door met meerdere shifts te werken wordt het totaal aantal toegestane bezoekers maximaal benut. Daarbij wordt door de beursorganisa- tie een toegangsbeleid gehanteerd, om een hoge kwaliteit van de bezoekersdoelgroep te garanderen. Uiteraard komen er extra hygië - nische voorzieningen, worden de protocollen gehanteerd en volgt Jaarbeurs de richtlijnen van het RIVM ten aanzien van coronamaat- regelen. Voor meer informatie: www.openbareruimtestayandgo.nl