GWW-Totaal 5 - 2021

17 NUMMER 5 / SEPTEMBER 2021 THEMA KLIMAATADAPTATIE Locatie Type systeem (Leverancier) Leeftijd verharding Aantal proeven Omstandigheden Reinigingsmethodes Almere Waterdoorlatend; Waterpasserend (Imp. PCIP) 8 - 10 jaar 8 Onverzadigd en verzadigd Vervangen voegvulling Amersfoort Waterpasserend (Aquaflow, Drainvast bv) 2 - 9 jaar 6 Onverzadigd en verzadigd ZOAB-reiniger; Hogedruk luchtreiniger Bergen Waterpasserend (Drainvast bv) 3 jaar 4 Onverzadigd en verzadigd ZOAB-reiniger Breukelen Waterpasserend (Aquaflow) 2 jaar 2 Onverzadigd en verzadigd - Edgmond a/d Hoef Waterpasserend (Drainvast bv) 1 – 1,5 jaar 2 Onverzadigd en verzadigd - Grubbenvorst Waterdoorlatend (ZOAK Tilesystems) 0 – 5 jaar 13 Onverzadigd en verzadigd ZOAB-reiniger; Veeg-Zuig combi Heemskerk Waterpasserend 0,5 jaar 2 Onverzadigd en verzadigd Hogedruk lucht reiniger (spuitlans) Huizen Waterpasserend (Morssinkhof UNI-Priora Aqua) 2 – 10 jaar 6 Onverzadigd en verzadigd Hogedruk lucht reiniger Loosdrecht Waterdoorlatend (Easy Flow Struyk Verwo) 2 jaar 1 Onverzadigd - Utrecht Waterdoorlatend (Grasbetonsteen);Waterpasserend (Imp. PCIP, Drainvast bv) 1 – 12 jaar 15 Onverzadigd en verzadigd Hogedruk lucht reiniger Zeist Waterdoorlatend; Waterpasserend (Aquaflow) 4 – 12 jaar 9 Onverzadigd en verzadigd ZOAB-reiniger Tabel 1: Locaties en kenmerken van de praktijkproeven de specifieke locatie. Hiertoe zijn op acht van de twaalf locaties aanvullende proeven uitgevoerd naar het effect van beheer en onderhoud (zie Tabel 1). RESULTATEN Uit de resultaten blijkt dat met een gemid- innovaties ligt zelfs op 740 mm/uur. Wanneer een onderscheid wordt gemaakt tussen waterpasserende en waterdoorla- tende verharding verschillen de gemeten in- filtratiesnelheden nauwelijks van elkaar, met respectievelijk gemiddeldes van 500 mm/uur ten opzichte van 570 mm/uur onder onverza- digde en niet gereinigde condities (zie Figuur 1). Wanneer we de infiltratiesnelheid per proeflocatie vergelijken met het profiel van de verharding op locatie vinden we aanzien- lijke verschillen. Van gemiddeld 190 mm/uur voor een hol profiel tot gemiddeld 1630 mm/ uur voor een vlakprofiel (Zie Figuur 2). De infiltratiesnelheid neemt in de tijd af met gemiddeld 74 mm/uur per jaar. Leeftijd is echter slechts één verklarende variabele voor de gemeten verschillen in infiltratie - snelheid. De resultaten laten zien dat diverse omgevingsfactoren de infiltratiesnelheid en terugloop van infiltratiesnelheid beïnvloe - den, zoals de aanwezigheid van bomen en struiken, en de verkeersintensiteit. Beheer- en onderhoud kan een grote rol spelen bij het behouden of verbeteren van de infiltratie - snelheid van infiltrerende verharding in de praktijk. De analyse van de resultaten uit zeventien reinigingsproeven laat zien dat reiniging van infiltrerende verharding de infiltratiesnelheid gemiddeld met 380% kan verhogen. Dat is belangrijk omdat enerzijds ervoor gezorgd kan worden dat infiltrerende verharding daarmee beter blijft functioneren over langere tijd. Bovendien wordt daarmee een verlenging van de levensduur bewerkstelligd. Een MKBA analyse laat daarnaast zien dat het toepassen van een infiltrerende verhar - ding in combinatie met het uitvoeren van grondig beheer en onderhoud - en daarmee dus verlenging van de levensduur - over het algemeen kosteneffectief is ten opzichte van het toepassen van regulier beheer en onder- houd of het niet toepassen van infiltrerende verharding. CONCLUSIES De conclusies van dit onderzoek bieden zowel gemeenten als MKB-ondernemingen een goed startpunt om verder te werken met en aan de toepassing van infiltrerende verharding in de praktijk. De metingen laten zien dat veel van de infiltrerende verharding die in Nederlandse gemeenten ligt naar behoren functioneert. Tegelijkertijd tonen de resultaten dat de infiltratiecapaciteit van infiltrerende verhardingen achteruit gaat met de tijd (74 mm/uur per jaar). De toename in infiltratiecapaciteit die bereikt kan worden middels reiniging toont tenslotte aan dat beheer en onderhoud, mits juist toegepast, een cruciale rol kan spelen in het bewaren of verbeteren van de infiltratiesnelheid van infiltrerende verharding in de praktijk. Om voor individuele locaties de lange termij- neffecten van diverse omgevingsfactoren én van beheer en onderhoud op de effectiviteit van infiltrerende verharding in de praktijk te kunnen bepalen zijn echter meerjarige metingen nodig op locatie. Gemeenten wordt geadviseerd om bij aanleg van infiltrerende verharding een meet- en monitoringspro- tocol op te stellen dat de uitvoering van meerjarige metingen waarborgt en vastlegt. Alleen zo kan een optimaal onderhouds- schema worden ontwikkeld waarmee een goede werking van infiltrerende verharding op de langere termijn kan worden geborgd en kan een afweging op kosten en baten worden gemaakt wat betreft grootschaligere imple- mentatie van de infiltrerende verharding in de praktijk. Onderhoud infiltrerende bestrating met ZOAB-reiniger. In dit geval wordt het proefvak in Grub- benvorst gereinigd. Figuur 1. Infiltratiesnelheid in relatie tot type verharding. Figuur 2. Infiltratiesnelheid in relatie tot wegprofiel. delde infiltratiesnelheid van 540 mm/uur de onderzochte infiltrerende voorzieningen ruim boven de Nederlandse en internationale streefwaarden functioneren. Bij 65 infiltra - tieproeven is een infiltratiesnelheid gemeten van ten minste 60 mm/uur. Bij 43 infiltratie - proeven was de gemeten infiltratiesnelheid hoger dan 194 mm/uur. De gemiddeld geme- ten infiltratiesnelheid van de onderzochte