17 NUMMER 5 / SEPTEMBER 2022 KWALITEITSBORGING Wkb gedeeltelijk in werking: gevolgen infra Voorbeeld van een fiets- en voetgangersbrug die onder de Wkb valt. Deze brug is bestemd voor langzaam verkeer, is niet gelegen over een rijks- of provinciale weg en heeft een te overbruggen afstand van niet meer dan 20 meter. Foto: FSC Nederland. Met de bekendmaking van het inwerkingtredingsbesluit op 13 april 2022 traden enkele artikelen van de Wet en het Besluit kwaliteitsborging voor het bouwen op 22 april 2022 in werking. Schrik niet: dit wil nog niet zeggen dat er nu al voor bouwactiviteiten onder gevolgklasse 1 een bouwmelding moet worden gedaan en een kwaliteitsborger moet worden ingeschakeld. Dat gebeurt volgens planning pas vanaf 1 januari 2023 (maar bereid je voor!). Maar wat betekent dit nu concreet voor de infrasector? TEKST: ING. FRANK DE GROOT, MET DANK AANHAJÉ VAN EGMOND, GEREGELD BV De inwerkingtreding van enkele artikelen van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) is noodzakelijk om de zogenoemde ‘Toelatingsorganisatie kwaliteitsborging bouw’ (TloKB) officieel in te stellen. De TloKB kan daarmee de instrumenten voor kwaliteitsborging toetsen aan de eisen die in het Besluit kwaliteitsborging en in de Regeling kwaliteitsborging zijn vastgelegd. Voldoen ze, dan worden de instrumenten toegelaten tot het stelsel en komen in het landelijke register. Kwaliteitsborgers kunnen vervolgens door een instrumentaanbieder worden erkend ommet een instrument te gaan werken. Inmiddels heeft de TloKB op 9 juni 2022 de eerste drie instrumenten toegelaten tot het nieuwe stelsel van kwaliteitsborging voor het bouwen: het Komo Instrument Kwaliteitsborging (KiK), het Woningborg Kwaliteitsborging Instrument (WKI) en BKapp van Apexion BV. Met de toelatingen verrichtte de TloKB haar eerste formele handeling in aanloop naar de invoering van het stelsel kwaliteitsborging voor het bouwen. De instrumenten van Technical Inspection Service (TIS), VKB van Verbeterde Kwaliteitsborging (SWK) en Kwaliteitsborging Garantiewaarborg (KGW) zitten nu in procedure. De artikelen van de Wet en het Besluit die nu in werking treden worden opgenomen in de Woningwet en Bouwbesluit 2012. Als de Omgevingswet volgend jaar in werking treedt dan gaan die regels vanuit Bouwbesluit 2012 en de Regeling bouwbesluit 2012 over naar respectievelijk het nieuwe Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl, opvolger Bouwbesluit), het Besluit kwaliteit leefomgeving (Bkl), het Omgevingsbesluit en de Omgevingsregeling. Dan pas treedt ook het stelsel zelf in werking. Tot die tijd is voor vergunningplichtige bouwactiviteiten gewoon nog een omgevingsvergunning onder de Wabo verplicht. WAT IS GEVOLGKLASSE 1? In het Besluit kwaliteitsborging lezen we onder meer welke gebouwen en infrastructuur er nu eigenlijk onder gevolgklasse 1 vallen. Want dat zijn de gebouwen en infrastructuur die onder de Wkb vallen. Daar is echter nog veel onduidelijkheid over. Vrij vertaald uit het besluit valt een bouwwerk onder gevolgklasse 1 als: 1. het bouwwerk geen rijksmonument is; 2. het bouwwerk alleen ten dienste staat van een gebruiksfunctie als bedoeld in het tweede lid (zie hierna); 3. voor het in gebruik nemen of gebruiken van het bouwwerk geen gebruiksmelding of een vergunning voor brandveilig gebruik is vereist; 4. voor het bouwwerk geen gelijkwaardige maatregel wordt toegepast in verband met constructieve veiligheid of brandveiligheid; 5. bij de bouwactiviteit geen toepassing is gegeven aan NEN 6060 of NEN 6097 (brandveiligheid grote brandcompartimenten) bij het bepalen van de gebruiksoppervlakte van een brandcompartiment; 6. voor het in werking hebben van de inrichting of het mijnbouwwerk waartoe het bouwwerk behoort geen vergunning is vereist onder de Wabo. Welke gebruiksfunctie valt onder gevolgklasse 1: 1. een niet in een woongebouw gelegen grondgebonden woonfunctie, niet zijnde een woonfunctie voor zorg of voor kamergewijze verhuur, en nevenfuncties daarvan; 2. een woonfunctie en nevenfuncties daarvan, voor zover het bouwwerk een drijvend bouwwerk betreft; 3. een niet in een logiesgebouw gelegen grondgebonden logiesfunctie; 4. een industriefunctie en nevenfuncties daarvan, voor zover het bouwwerk uit niet meer dan twee bouwlagen bestaat; 5. een industriefunctie als nevenfunctie bij een andere gebruiksfunctie, voor zover gelegen in een bijbehorend bouwwerk van niet meer dan twee bouwlagen; 6. een bovengronds gelegen bouwwerk geen gebouw zijnde voor een infrastructurele voorziening bestemd voor langzaam verkeer, voor zover niet gelegen over een rijks- of provinciale weg en met een te overbruggen afstand van niet meer dan 20 meter; 7. een ander bovengronds gelegen bouwwerk geen gebouw zijnde dat niet hoger is dan 20 meter, met uitzondering van infrastructurele voorzieningen bestemd voor verkeer anders dan bedoeld onder punt 6 en bouwwerken met een waterkerende functie. In de infrasector vallen dus fiets- en voetgangersbruggen met een maximale overspanning van 20 meter en niet gelegen boven een rijks- of provinciale weg, onder gevolgklasse 1. Dat geldt ook voor GSM-masten, keermuren, nutsbouwwerken, reclamezuilen, windmolens, duikers, sluisjes en dergelijke, die niet hoger zijn dan 20 meter. Een groot deel van deze bouwwerken is echter, net als nu, vergunningsvrij. Voorbeelden zijn een ondergronds buis- en leidingstelsel (duiker), bouwwerken ten behoeve van verkeersgeleiding of tijdelijke constructies bij bouwprojecten, zoals een damwand. Voor deze bouwwerken hoeft straks ook geen kwaliteitsborger ingeschakeld te worden. Verder betekent dit voor de bouwsector dat – vrij vertaald – grondgebonden eengezinswoningen, waterwoningen, grondgebonden logeergebouwen (vakantiehuizen en dergelijke) en bedrijfsgebouwen van maximaal twee bouwlagen onder gevolgklasse 1 vallen. MELDINGEN Wanneer u wilt gaan bouwen moet u nu in veel gevallen een vergunning aanvragen bij de gemeente. Met de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) gaat dit veranderen. Gaat u bouwen dan moet u vanaf 1 januari 2023 voor gevolgklasse 1 (dit kan later worden uitgebreid met een hogere gevolgklasse) een kwaliteitsborger inschakelen die meekijkt of de bouwactiviteit aan de technische regels voldoet. Voordat met de bouwmag worden begonnen moet daarnaast een bouwmelding worden gedaan bij de gemeente. Met de bouwmelding geeft de initiatiefnemer richting gemeente aan op welke locatie een bouwactiviteit uitgevoerd gaat worden en hoe de kwaliteitsborging (wie is de kwaliteitsborger en met welk instrument werkt de kwaliteitsborger) wordt voorzien. Aan de melding moeten verder een risicobeoordeling van de bouwactiviteit en een borgingsplan worden toegevoegd. Een bouwmelding kan worden gedaan via het Omgevingsloket en moet uiterlijk vier weken voor de start van de bouwactiviteit worden gedaan. Na afronding van de werkzaamheden moet u een gereedmelding doen. Door uitvoering van keuringen, inspecties en andere maatregelen in het borgingsplan tijdens de uitvoering kan de kwaliteitsborger na afronding van de bouwwerkzaamheden vaststellen dat er een gerechtvaardigd vertrouwen bestaat dat de bouwactiviteit aan de bouwtechnische regels voldoet. Dit oordeel legt een kwaliteitsborger vast in verklaring die hij aan zijn opdrachtgever verstrekt. Naast de verklaring bestaat de gereedmelding uit een formulier met gegevens over de initiatiefnemer en tekeningen en berekeningen van het project. Deze worden samen met de verklaring van de kwaliteitsborger het dossier bevoegd gezag genoemd. De gereedmelding moet via het Omgevingsloket, uiterlijk twee weken voor ingebruikname bij de gemeente worden gedaan. Zonder gereedmelding is het gebruik van een bouwwerk verboden. Betonnen oeverconstructie lager dan 20 meter, valt straks ook onder de Wkb. Foto: NOE. Ook duikers vallen straks onder de Wkb, maar zijn wel vergunningsvrij... Foto: Waco.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=