GWW-Totaal 6 - 2022

PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 4 Rotterdamse primeur: eerste watertaxi op waterstof Topside Hollandse Kust (noord) succesvol op jacket geplaatst Watertaxi Rotterdam heeft haar vloot uitgebreid met een waterstof-watertaxi. Het is het eerste schip in Europa’s grootste haven dat op deze duurzame energie vaart. Waterstof wordt door de energie- en vervoerssector als ‘het nieuwe goud’ bestempeld. De maritieme sector staat te boek als één van de vervuilendste bedrijfstakken ter wereld. Waterstof wordt alom beschouwd als één van de veelbelovendste innovatieve toepassingen om de schadelijke CO2-uitstoot van schepen tot nul terug te brengen. De 12-persoons MSTX 22 is ontwikkeld door SWIM. Dit is een samenwerkingsverband van Watertaxi Rotterdam, maritiem innovator Flying Fish, waterstof/brandstofcelfabrikant zepp.solutions uit Delft en de Rotterdamse venture building studio Enviu. “De waterstof-watertaxi is het bewijs dat er nu al concrete oplossingen bestaan in de transitie naar schoon vervoer over water”, zegt projectleider Maarten Fonteijn van Enviu. “We kunnen onze technologie nu ook in grotere vermogens en aan andere partijen leveren, om te beginnen in de haven van Rotterdam.” KOPLOPER IN DE WERELD Havenbedrijf Rotterdam, energiebedrijf Uniper en Shell investeren ondertussen al volop in productiefaciliteiten voor groene waterstof op de Maasvlakte. Shell verwacht hier al in 2023 de eerste fabriek voor waterstof te kunnen openen. Havenbedrijf Rotterdam en Uniper willen in 2024, eveneens op de Maasvlakte, een tweede waterstoffabriek operationeel hebben. President-directeur Allard Castelein van Havenbedrijf Rotterdam verwacht dat Rotterdam in 2030 op dit front ‘koploper in heel de wereld’ zal zijn. Het past in Casteleins strategie om Rotterdammet digitalisering en schone energiebronnen als beste ‘slimme’ en duurzame haven aan de mondiale top te houden. “Er is hier zo veel kennis en durf samengebundeld: als wij het niet kunnen, wie dan wel?” Wethouder Chantal Zeegers (Klimaat, Bouwen enWonen), reageert: “Heel mooi om te zien hoe Rotterdamse ondernemers voortvarend aan de slag zijn met de energietransitie in onze stad. Echt een primeur voor Rotterdam.” EMISSIEVRIJE WATERTAXIVLOOT De nieuwe MSTX 22 wordt in de dienstregeling vanWatertaxi Rotterdam opgenomen zodra er waterstof in de Rotterdamse haven kan worden gebunkerd. Havenbedrijf Rotterdam ontwikkelt hiervoor nu de infrastructuur, die begin 2023 gereed is. De waterstof-watertaxi past in de opdracht van Watertaxi Rotterdam om haar hele vloot te verduurzamen. Behalve de MSTX 22 heeft Watertaxi Rotterdam al zes elektrische schepen in de vaart. “Wij hebben onszelf ten doel gesteld om onze gehele vloot voor 2030 zero-emissie te maken”, zegt mede-eigenaar Daan van der Have vanWatertaxi Rotterdam. “Dat is voor onze snelle schepen, die genoeg energie bij zich moeten hebben om onafgebroken minimaal zes uur per dag te kunnen varen, een grote opgave. Om die reden hebben we samen met Enviu het plan opgevat een op waterstof aangedreven watertaxi te ontwikkelen. Dat is nu gelukt, en we hopen er een grote stap mee te zetten naar de volledige transitie van onze vloot.” De waterstof-watertaxi is op 29 augustus gedoopt door wethouder Chantal Zeegers. Tijdens de Wereldhavendagen op zaterdag 3 en zondag 4 september werd het schip aan het grote publiek gepresenteerd. Installatieschip Orion met de topside ter hoogte van Egmond aan Zee. Foto: Flying Focus. Met behulp van het installatieschip Orion is de bovenbouw (topside) voor het offshore transformatorstation Hollandse Kust (noord) succesvol op het onderstel (jacket) geplaatst. Deze nieuwe mijlpaal in de energietransitie vond begin oktober in de nacht plaats op 18,5 kilometer voor de kust van Egmond aan Zee. Vanaf volgend jaar brengt TenneT via dit ‘stopcontact op zee’ duurzame windenergie aan land. Na een korte tussenstop in de haven van IJmuiden kwam de topside vanuit het Belgische Hoboken (Antwerpen) maandag 3 oktober aan op de plaats van bestemming. “Het wachten was tot het installatieschip Orion beschikbaar was en de omstandigheden qua weer en getij ons een gunstig tijdvenster boden”, zo laat Guus Siteur, projectleider offshore platformen namens TenneT weten. Sinds november vorig jaar staat het onderstel (jacket) al stevig op de zeebodem verankerd. Het plaatsen van de topside ging volgens Siteur relatief snel: “Een grote kraan op de Orion tilde de staalconstructie van 3.500 ton van het drijvende ponton. Zowel aan de jacket als aan de topside zijn zogenoemde cones bevestigd. Deze kun je vergelijken met ijshoorntjes die perfect in elkaar passen. Zo kun je de topside exact op de goede plek laten zakken.” AAN ELKAAR LASSEN Later is er een jack-up barge (hefschip) naast het stopcontact op zee gelegd. Siteur: “Als deze zijn poten heeft uitgeschoven en het schip als een plateau boven de golven hangt, wordt er een loopbrug tussen het schip en het platform gehangen. Op het schip verblijven de komende maanden zo’n vijftig mensen. Zij lassen de topside aan de jacket en zorgen voor de inbedrijfstelling van de installatie.” In november gaat TenneT ook de glasvezelverbinding, die samen met de zeekabels is gelegd, testen. Vervolgens kan deze in gebruik genomen worden voor de besturing van het onbemande stopcontact op zee. Siteur: “Daarmee wordt straks alles vanuit ons bedrijfsvoeringcentrum in Arnhem bestuurd. Naast de transformatoren die het spanningsniveau van 66 kilovolt naar 220 kilovolt brengen voor een efficiënt transport, bevindt zich ook 130 kilometer kabel in de topside om alle systemen met elkaar te verbinden.” ZEEKABELS De zeekabels voor ‘noord’ liggen al klaar in de zeebodem. Achter de duinen bij Heemskerk/Wijk aan Zee worden deze gekoppeld aan de kabels die de stroom straks invoeden op het hoogspanningsstation langs de A9 in Beverwijk. In de komende weken worden ook de kabels voor (west Alpha) op veilige diepte in de zeebodem gelegd. Elk stopcontact op zee van TenneT wordt ingezet als ‘Maritiem Informatievoorziening Service Punt’ voor Rijkswaterstaat. Dit meetstation bestaat onder andere uit radars, meteorologische systemen (voor wind, neerslag, wolken en temperatuur) en ecologische monitorsystemen voor bijvoorbeeld vogels en vleermuizen. Siteur: “Aan de poten van de jacket zijn biohutten bevestigd om broedplaatsen voor vissen te creëren. En op de stenen ondergrond worden structuren geplaatst waar het zeeleven zich veilig kan nestelen.” EÉN VAN DRIE In totaal bouwt de combinatie EQUANS/ Smulders drie topsides voor TenneT. Na ‘noord’ volgen nog ‘west Alpha’ in 2023 en ‘west Beta’ in 2025. Vanaf de gelijknamige windparken maakt de netbeheerder via deze stopcontacten (samen goed voor 2,1 gigawatt) in de komende jaren duurzaam opgewekte stroom beschikbaar voor huishoudens, bedrijven en de industrie. Topside op het onderstel (jacket), 185 km voor de kust van Egmond aan zee. Foto: Flying Focus. Doopvrouwe Chantal Zeegers, wethouder Klimaat, Bouwen en Wonen in Rotterdam bij de nieuwe waterstof-watertaxi. Al aan boord: CEO Allard Castelein van Havenbedrijf Rotterdam. Foto: Ries van Wendel de Joode/Watertaxi Rotterdam.

RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=