45 NUMMER 6 / OKTOBER 2022 MKB INFRA NIEUWS COLUMN philip van nieuwenhuizen Betekenisvol ondernemen Sinds een half jaar mag ik namens onze Europese bouwfederatie het mkb vertegenwoordigen in Brussel. Het is goed om je er rekenschap van te geven dat 99% van het bouwbedrijfsleven tot die categorie behoort. En daarbinnen heeft 95% van de bedrijven tien of minder werknemers. De eigenaren van die familiebedrijven hebben een zeer beperkte of zelfs helemaal geen administratieve staf. Zij zijnmeestal acquisiteur, calculator, administrateur, inkoper, veiligheidscoördinator, meewerkend voorman enzovoort in één. Dat kan allemaal worden gecombineerd, omdat hun werkweken 50% langer zijn dan die van hun werknemers en omdat ze trots zijn op het ondernemerschap. Maar er zijn grenzen. In Brussel en Den Haag bedenkenmensenmet de allerbeste bedoelingen regels en wetten, die het functioneren van de sector theoretisch verbeteren, vergroenen, efficiënter, socialer en veiliger maken en door aanbestedingsregels ook nog eens goedkoper voor de maatschappij. Theoretisch! Want in de praktijk zijn er grenzen aan wat je allemaal op het bord van de mkb-aannemer kunt leggen, wat toch eigenlijk een logisch uitgangspunt zou moeten zijn bij de genoemde percentages. Helaas wordt dat uitgangspunt meestal vergeten, net als het feit dat een keten net zo sterk is als de zwakste schakel en dat het mkb onderdeel is van die keten. Bij regelgeving en nieuwe ontwikkelingen zou het mkb derhalve de maatstaf moeten zijn en niet de theorie van de macro-visie. Mkb-ers zijn niet zozeer winstgedreven, maar willen betekenisvol ondernemen, trots zijn op hun product en zorgen dat ze dat met hun gewaardeerde medewerkers in lengte van jaren kunnen blijven leveren door hun relaties te koesteren. Als die relaties dus wensen hebben op basis van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid, zoals vergroening, social return en omgevingsmanagement, dan is de mkb-er van harte bereid om daar samen met zijn klant invulling aan te geven. Gegarandeerd dat daar betere resultaten van te verwachten zijn dan van een opeenstapeling van eisen rondom een bestek dat in concurrentie en dus uiteindelijk voor de laagste prijs moet worden aangenomen. Philip van Nieuwenhuizen Voorzitter/directeur MKB INFRA MKB INFRA Nieuweweg 226, 3905 LT Veenendaal Postbus 1085, 3900 BB Veenendaal Tel. (0318) 544 905 Fax (0318) 544 909 E. secretariaat@mkb-infra.nl www.mkb-infra.nl BRUGGEN teamgedachte” WET KWALITEITSBORGING VOOR HET BOUWEN De meeste bruggen die uit de productiehallen van Damsteegt rollen, vallen vanaf volgend jaar onder de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen. Wat zijn op dit punt de verwachtingen/ervaringen? Hans de Wit: “We hebben ongeveer tien proefprojecten gedraaid. Daar hebben we veel van geleerd. De documenten die we moeten indienen onder de wet verschillen niet zo heel veel van de keuringen die we nu al uitvoeren voor de certificaten waaronder we werken. Maar we hebben wel wat kanttekeningen. Nu is het nog zo, dat je bij de gemeente meldt wanneer je gaat starten. Dan komt er in opdracht van de gemeente vaak éénmalig een bouwinspecteur kijken in onze productiehal waar de stort plaatsvindt. En dat is het dan. Volgens de letter van de Wet kwaliteitsborging kan de kwaliteitsborger bij elk element dat gestort moet worden komen controleren. En dat kan leiden tot fricties in onze stortplanning. Deze volgt namelijk de voortgang op de bouwlocatie. Die kan wel eens afwijken van wat we ons hebben voorgenomen. Bijvoorbeeld doordat er beschermde flora of fauna wordt aangetroffen. Daar kunnen we flexibel op inspelen door een element voor een ander project te storten. Maar als we bij de kwaliteitsborger aangeven dat we morgen willen storten en hij geeft aan dat hij pas volgende week tijd heeft, dan kunnen de mensen buiten niet verder. Dit is onze grootste zorg. Daar moeten we gezamenlijk een modus voor vinden. Ook ben ik benieuwd hoe de kwaliteitsborger omgaat met elementen die onze collega’s bijvoorbeeld over de grens laten produceren. En kan de kwaliteitsborger inspelen op de noodzakelijke flexibiliteit die wij in ons productieproces hebben ingebouwd? Als dat niet zo is, trekt dat een zware wissel op de doorlooptijd/levertermijn en de hinder voor de omgeving. Bij een project in Zoetermeer, één van de proefprojecten kwaliteitsborging, hebben we vijf vrijwel identieke bruggen gemaakt. De kwaliteitsborger heeft daar vertrouwen in ons product en zegt: jullie werken met dezelfde kist, en dezelfde prefab wapening. Misschien hoef ik er dan straks, als de wet eenmaal van kracht is, niet telkens bij te zijn. Maar het is nog niet officieel vastgelegd en er zijn meerdere kwaliteitsborgers.” gaat een plannenschrijver aan de slag en die weet zich geruggensteund door de afdeling werkvoorbereiding/calculatie. Hans de Wit houdt daarbij op grond van zijn ervaringen de vinger aan de pols. Als vervolgens de calculatieafdeling zijn werk gedaan heeft en het werk is gegund dan wordt de afdeling werkvoorbereiding in stelling gebracht. De ingenieurs en constructeurs gaan aan de slag. Ze ontwerpen, berekenen varianten en onderhouden nauw contact met de opdrachtgever. Dan wordt de brug gemaakt en aansluitend vervoerd naar de bouwlocatie, waar in koppels gewerkt wordt. Twee mensen plaatsen of vervangen de gehele brug, daar is geen uitvoerder bij. Elk project wordt ondergebracht bij één projectbegeleider. Die is van ontwerp tot oplevering betrokken en verantwoordelijk voor het project. Hans: “De lijnen zijn dus zeer kort als je de mensen voor het hele proces in eigen huis hebt. Als een productiemedewerker een foutje constateert, staat hij bij wijze van spreken binnen een minuut aan de tafel van de verantwoordelijke ontwerper.” BOUWTEAM PAST GOED Het bouwteam past goed bij Aannemersbedrijf Damsteegt, zegt Hans de Wit. “We zijn behalve een producerende en uitvoerende ook een adviserende partij. Dat is goed te illustreren aan de hand van een voorbeeldopdracht. Het gaat om vier stalen bruggen. We signaleren op een bepaald moment, dat er leverantie- en financieringsproblemen optreden. Dat komt voor, zeker als de budgetten gebaseerd zijn op prijzen van twee jaar geleden. Wij kunnen dan snel schakelen en een voorontwerp maken in vier verschillende materialen. Blijf je bij staal, dan ben je bij wijze van spreken voor één brug al driekwart van het plafondbedrag kwijt. Maar kies je voor een optimalisatie in beton of composiet dan kun je ze alle vier realiseren binnen het plafondbedrag. Wij hebben geen voorkeur voor het toe te passen materiaal en adviseren daarom altijd de beste oplossing voor de specifieke locatie. Ook kunnen we voorstellen doen over de detaillering en het afwerkingsniveau. De uiteindelijke keuze ligt bij de opdrachtgever. Maar deze ervaart de breedte van ons advies doorgaans als buitengewoon aangenaam. Het bouwteam is eigenlijk de manier om ons soort werken te realiseren. Je kunt goed in een open verhouding de risico’s bespreekbaar maken en dat zorgt voor minder gedoe. Dat is bijvoorbeeld in een UAVgc-contract veel lastiger.” GROOTSTE GEPRINTE FIETSBRUG Hans kan enthousiast vertellen over de vele projecten die op zich allemaal een uniek karakter hebben en buitengewoon interessant zijn. Helaas zijn er in het kader van dit artikel maar een paar te belichten. Europa’s grootste geprinte fietsbrug mag daarbij niet ontbreken. De gemeente Lansingerland wilde een brug en stelde in de uitvraag een duuzaamheidscriterium. Dat triggerde het ontwerpteam van Aannemersbedrijf Damsteegt om een geprinte brug voor te stellen. Een waagstuk, want het ging om een forse brug van 6 meter breed en twaalf meter lang. Dat was nog nergens vertoond. Maar wat is er duurzaam aan een geprinte brug? Hans: “De brug is gemaakt van kunststofgranulaat. En als je over honderd jaar de brug wilt slopen, kun je het granulaat weer voor 100 procent hergebruiken. Dus maximaal circulair.” Dat is niet mogelijk bij de composietbruggen die Damsteegt maakt door vacuüminjectie. Een procedé waarbij je een schuimkern omwikkelt met weefsel. Vervolgens injecteer je hars in het weefsel en trek je de vorm vacuüm. Het composieten omhulsel van de schuimkern wordt knoerthard en is hierdoor moeilijk her te gebruiken. Vooralsnog kun je met de vrijkomende materialen weinig, maar ook hier zijn we bezig met onderzoek naar andere methoden voor hergebruik van de materialen.” OPTIMALISEREN VAN HET ONTWERP In Zoetermeer heeft Damsteegt recent zes houten bruggen vervangen door betonnen bruggen. Hans: “Geen van de houten bruggen was qua lengte dezelfde. Het is arbeidsintensief als je zes verschillende betonnen bruggen gaat maken. Daarom heeft onze constructeur de bruggen zo ontworpen dat het middendeel tussen de steunpunten bij elke brug hetzelfde is en de delen tussen steunpunt en landhoofd variabel. Maar ook daar is zoveel mogelijk naar gelijkvormigheid gestreefd. Bovendien hebben alle bruggen dezelfde randafwerking gekregen. Zo konden we de opdrachtgever een optimaal economisch verantwoord aanbod doen.” LID VAN MKB INFRA Aannemersbedrijf Damsteegt is lid van MKB INFRA. Waarom eigenlijk? “We hebben ons afgevraagd: wat kost het en wat levert het op? En wij denken dat het ons meer oplevert. Bijvoorbeeld overleg in een netwerk van ondernemers over hoe je moet omgaan met de extreme prijsstijgingen van materiaal. Verder zijn de leden allemaal mkb’ers. Je hebt nagenoeg hetzelfde type opdrachtgever en je loopt tegen dezelfde zaken aan. Bovendien is het altijd prettig om bij geschillen een partij achter de hand te hebben waarmee je kunt sparren. We zijn nog niet zolang lid, maar we hebben er een positief gevoel over.” Primeur 2022: De langste geprinte fietsbrug (12 meter) van Nederland ligt in Lansingerland en is onder regie van Damsteegt tot stand gekomen.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=