27 NUMMER 3 / MEI 2023 CIRCULARITEIT aldus de projectleider infrastructuur. Het had namelijk ook nog wel wat voeten in de aarde, want de bodem verhogen was niet zo maar mogelijk. “Op de bodem van het kanaal ligt een dikke laag slib. Dat is geen goede ondergrond om op te bouwen. En afgraven en storten is ook geen circulaire oplossing.” Met Beens Speciale Projecten had de Provincie Overijssel daarvoor echter precies de goede aannemer binnen gehaald. Beens behaalde namelijk in 2016 de Waterschaps Innovatieprijs met de zandsproeimethode. Met de zandsproeimethode legt Beens een laag zand van 10 centimeter op de sliblaag. Het zand ‘dwarrelt’ als het ware naar beneden. Zou het hard vallen, dan zou het dwars door de sliblaag heen gaan. Daarbij wordt zand gebruikt dat goed in elkaar haakt. De laag zand drukt op het slib, waardoor het water er uit geperst wordt en het slib in elkaar klinkt. Daardoor ontstaat een draagkrachtige bodem. Die zandlaag is over de volle breedte van de vaart aangebracht. Dat kan niet aan één zijde, want dan zou het slib aan de andere zijde omhoog gedrukt worden. Op de zandlaag is vervolgens met dezelfde methode langs de damwand in zes gangen een verhoogde vooroever aangebracht. Door die zandlaag heen is daarna de damwand aangebracht. “De damwand moet dus door de dichte zandlaag heen, zonder te grote druk op het onderliggende slib. Daarom wordt bij plaatsing eerst met een spuitlans een sleuf gemaakt door het zand. De damwanden zijn daarin geplaatst en alleen de laatste meter is ingetrild.” Tussen het aanbrengen van de verschillende lagen zat oorspronkelijk vier dagen, om het slib de gelegenheid te geven in te klinken. “Maar we hadden er een multisampler bij. De aannemer gaf aan dat hij al na een paar uur de vereiste druk had bereikt.” INSPECTIE DAMWANDEN Voor het hergebruik werden de betonnen damwanden zorgvuldig gescreend. Dat gebeurde eerst al bij het trekken, waarbij Beens extra zorgvuldig te werk moest gaan om breken te voorkomen. Bij het herplaatsen werden alle elementen nog eens zorgvuldig geïnspecteerd. In de hergebruikte damwanden mochten geen scheuren zitten en ze mochten maar beperkt schilferen. Ook mocht er geen wapening zichtbaar zijn en de veer en groef moesten intact zijn om ze opnieuw aan te kunnen brengen. Beperkt repareren was toegestaan, maar omdat er voldoende damwandplanken beschikbaar zijn wordt dat in praktijk niet gedaan. WINST Het hergebruik van de getrokken damwanden leidde er toe dat de circulaire aanpak van het project niet duurder uitviel dan het gebruik van nieuw materiaal. Dit ondanks dat gerekend is met een levensduur van 50 jaar en dus een tussentijdse vervanging. Nieuwbouw zou ontworpen worden op 100 jaar, maar ook twee keer zo duur zijn. Ook het milieuvoordeel is groot, rekent Roland voor, inclusief de tussentijdse vervanging waar mee gerekend is. “Als je kijkt naar de MKI dan is die een derde van nieuwbouw in staal of beton. En de CO2-uitstoot is zelfs een factor 10 of 11 van nieuwbouw met staal. Dat is een besparing gelijk aan 75.000 autoritten van Zwolle naar Amsterdam. En dat op een stukje kanaal van maar 1.450 meter. Hoe veel winst kun je dan halen als je landelijk circulair gaat bouwen?!” Kortom: een succesverhaal en dus voor herhaling vatbaar? Zeker, zegt Roland Hendriksen, maar zo gemakkelijk is dat niet. “Van belang voor circulair bouwen is dat je de juiste materialen op het juiste moment hebt. Opslag kost geld. Je moet vooraf weten wat er aan komt en wellicht al met een voorinspectie de kwaliteit vaststellen. De vindbaarheid van materialen moet verder beter worden. Daarbij zou je ook een keur nodig hebben om vast te leggen wat de kwaliteit van het materiaal is om garanties af te kunnen geven. Verder moet er worden bepaald hoe je bij circulaire materialen omgaat met richtlijnen, zoals hier de betondekking. Daar zijn landelijk nog wel wat stappen te zetten. Dat gebeurt inmiddels wel. We hebben deel uitgemaakt van een intervisiegroep van Bouwend Nederland en in het verslag Materialenexpeditie 2.0 zijn deze dingen ook benoemd.” De circulaire betonnen damwand wordt vóór de bestaande houten beschoeiing geplaatst. Foto: Henk Wind. Het eindresultaat: een bredere berm en een beschoeiing die minimaal weer 50 jaar mee kan. Foto: Henk Wind. Goedgekeurd voor metselwerk, massieve kalkzandsteen, geperforeerde kalkzandsteen en lichtgewicht beton. Grootste goedgekeurde assortiment ETA optie 1 (inclusief seismische lasten) van 6 mm – 20 mm. Goedgekeurd voor brandbelasting in metselwerk, met algemene type goedkeuring (aBG) heco-schrauben.nl MULTI-MONTI®-plus: veiligheid dankzij ervaring en kwaliteit HET ORIGINEEL: MULTI-MONTI SCHROEFANKERS advertentie
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=