39 NUMMER 3 / MEI 2023 GROEN In drie stappen naar natuurinclusief bouwen Frank Del Gatto: “Met het Register Duurzame Leefomgeving willen we bijdragen aan onze missie om de waarde van groen in de leefomgeving te verdubbelen per 2030.” Duurzaam bouwen gaat verder dan het gebouw zelf. Op welke wijze is rekening gehouden met de natuurlijke omgeving van een gebouw of wijk? Al jarenlang pleit NL Greenlabel ervoor om natuurinclusief bouwen de norm te maken in Nederland. Maar dan moet de duurzaamheid van die leefomgeving wel meetbaar en kwantificeerbaar zijn. Dat kan sinds 31 oktober 2022 met het Register Duurzame Leefomgeving nu ook digitaal, waarmee bouwers, ontwikkelaars en vastgoedpartijen snel inzicht kunnen krijgen in de duurzame kwaliteit van de buitenruimte. Frank Del Gatto is door NL Greenlabel recent aangetrokken als nieuwe directeur om vooral op het digitale en procesmatige vlak nieuwe stappen te zetten. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: NL GREENLABEL Een mooie plaats om af te spreken met de nieuwe directeur van NL Greenlabel: op de Nationale Klimaat Expo in Houten, waar ook NL Greenlabel als exposant aanwezig is. Door de grote drukte zijn we gedwongen om even een rustigere plek op te zoeken. Frank Del Gatto vertelt over zijn jarenlange ervaringen in de digitalisering van processen en het ontwikkelen van waarde proposities, vooral op het gebied van marketing en communicatie. Zichtbaarheid en waarde creatie zijn ‘key’-woorden in zijn werk. “Dat begon na afronding van de Hogeschool van Amsterdam in 2000 bij het waarde creëren voor doelgroepen van een grote financiële instelling. Later kwam daar de online wereld bij. Ik ben creatief en heb samen met mijn teams talrijke producten en diensten ontwikkeld. Van 2013 tot 2021 ben ik werkzaam geweest voor Brunel, die topspecialisten verbindt aan uitdagende projecten. Ook weer het verbinden van vraag en aanbod, met behulp van digitale technieken. In die tijd leerde ik ook Lodewijk Hoekstra en Nico Wissing (oprichters NL Greenlabel, red.) kennen en hoorde ik over hun visie & ambities. We hebben toen veel gebrainstormd over het reduceren van de CO2-footprint. Zeg nou zelf; wat is er nou mooier dan elke dag op te staan en te weten dat je deze wereld een stukje beter gaat maken?” PROFESSIONALISERING Ook voor NL Greenlabel zijn zichtbaarheid en creëren van waarde belangrijk. Inmiddels zijn een plant-, product-, tuin-, terrein- en gebiedslabel ontwikkeld, om duurzaamheid te kwantificeren en aantoonbaar te maken. Dat biedt mogelijkheden voor opdrachtgevers om in de uitvraag voor een project duurzaamheidseisen te stellen en marktpartijen kunnen vervolgens die gevraagde duurzaamheid aantonen met labeling. “Maar met het ontwikkelen van labeling alleen, ben je er niet. Hoe zorg je voor kenbaarheid en draagvlak in de markt? Hoe maak je de tools om de duurzaamheid te meten gebruikersvriendelijk? Hoe optimaliseer je de databases waarin je kan uitlezen hoe duurzaam een plant, product, terrein of gebied is? Hoe kun je de duurzaamheidslabeling optimaliseren? En wat zijn de gevolgen voor de processen bij de klant, maar ook bij NL Greenlabel? Hoe kunnen we verbinding maken tussen de doelgroepen? Met de professionalisering gaan we de volgende stappen zetten om NL Greenlabel nationaal op de kaart te zetten”, zegt Frank. “Voordeel is dat ik er fris tegenaan kijk, omdat ik geen groene achtergrond heb. Ik ga vooral de proposities en processen verbeteren. Ik hoef niet van iedere plant de Latijnse naam te weten. Daarnaast zit er veel kennis in ons team en de Wetenschappelijke Raad van Advies.” REGISTER DUURZAME LEEFOMGEVING Een belangrijke stap naar natuurinclusief bouwen is het Register Duurzame Leefomgeving (RDL), dat eind vorig jaar is gelanceerd door NL Greenlabel. Frank legt uit: “Het RDL biedt de mogelijkheid om een gebied te selecteren en daar vervolgens een NL Omgevingsscan voor aan te vragen. Die scan biedt gedetailleerd inzicht in thema’s als klimaatadaptatie, gezondheid en biodiversiteit en geeft per thema op hittestress, wateroverlast, welzijn, hinder, mobiliteit en verdeling natuurlijke elementen ook een score van A t/m G. Op basis van een nulmeting kan dan vervolgens de ambitie worden bepaald en tevens het ontwerp worden ingeladen en gevalideerd. Hiermee krijg je ‘sustainability by design’ en zorg je dat er een toekomstvaste en natuurinclusieve leefomgeving wordt ontwikkeld.” Ook worden volgens Frank aandachtspunten en maatregelen geformuleerd. “Dat biedt aanknopingspunten om het gesprek aan te gaan met andere stakeholders en gericht te sturen op een bepaalde kwaliteit. Met het RDL willen we zorgen dat er op laagdrempelige wijze informatie wordt gedeeld met handelsperspectief. Met het RDL kunnen wij jaarlijks monitoren hoeveel gebieden zijn verduurzaamd, maar kunnen we ook per gemeente kijken welke wijken het goed doen en waar ruimte is voor verbetering. Feitelijk kun je zeggen dat wij gemeenten, ontwikkelaars kunnen helpen om in drie stappen natuurinclusief te ontwikkelen. Deze ontwikkeling zorgt voor de realisatie van onze missie om de waarde van groen in de leefomgeving te verdubbelen per 2030.” HEIJMANS GEBRUIKT RDL De naam van Heijmans valt tijdens het gesprek: “Heijmans heeft hoge ambities als het gaat om duurzaamheid. De ontwikkelaar wil dat al hun gebiedsontwikkelingen bijdragen aan een gezonde, biodiverse en duurzame leefomgeving. Maar hoe toon je dat aan? Het RDL biedt voor hen uitkomst. Ze kunnen nu bij wijze van spreken met één druk op de knop de situatie vóór en ná de gebiedsontwikkeling met elkaar vergelijken.” Stedenbouwkundige en gebiedsontwikkelaar Guus Wijfje (28) van Heijmans zegt op de website van NL Greenlabel: “Als makers van een gezonde leefomgeving willen we elk gebied waar we werken beter achterlaten dan we hebben aangetroffen. Om onze duurzame ambities te kunnen realiseren, zijn wij enkele jaren geleden een partnerschap aangegaan met NL Greenlabel. Naast kennisdeling leveren zij ook de bewijslast die nodig is om onze ambities te kunnen staven. Door bij al onze gebiedsontwikkelingen naar een NL Gebiedslabel A-score te streven, tonen we aan dat we op thema’s als biodiversiteit, gezondheid en klimaatadaptatie een werkelijke bijdrage leveren.” “Een mooi voorbeeld is het project Maanwijk bij Leusden, van Heijmans”, zegt Frank. “Het is een prachtig voorbeeld van wat er allemaal kan op het gebied van duurzaamheid en natuurinclusief bouwen. Het project is daardoor wel wat duurder uitgevallen. Er werd aan de ontwikkelaar gevraagd of dat een negatief effect heeft op de businesscase, maar dat bleek niet het geval. Doordat de kwaliteit van de woningen en de leefomgeving een stuk hoger is, kan hij ook een hogere prijs vragen voor de woningen. De businesscase is dus gewoon gezond!” GEBIEDSLABEL IN OMGEVINGSPLANNEN Voor de toekomst ziet Frank voor zich dat je een stedenbouwkundig plan met één druk op de knop kunt inladen en dat de NL Omgevingsscan direct aangeeft wat de score is. “Ik zie dan voor me dat je via een database of linkjes naar de websites van leveranciers, uit alternatieven kan kiezen. Denk aan waterdoorlatende bestrating, andere planten en bomen, meer of minder verharding, wel of geen groene daken en/of gevels, plaatsing van extra PV-panelen, meer of minder oppervlaktewater, ecologische verbindingszones, circulaire materiaalkeuzes, enzovoort.” Uiteindelijk hoopt Frank dat gemeenten hun toekomstige omgevingsplannen onder de Omgevingswet gaan gebruiken om hogere eisen aan milieu en energie te stellen: “Een gemeente kan dan bijvoorbeeld voor een gebied een minimale Gebiedslabel-score eisen. Daarmee maak je natuurinclusief bouwen minder vrijblijvend.” Het dashboard geeft een overzicht van de uitkomsten van de NL Omgevingsscan. Bij vervolgstappen wordt deze informatie aangevuld met kwalitatieve data. Wateroverlast bij een bui die één keer in de 100 jaar voor komt.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=