Zeer complex herstel beschadigde brugpijler Pag. 20 BEZOEK OOK DE WEBSITE WWW.GWWTOTAAL.NL NUMMER 4 | JAARGANG 14 | JULI 2023 HET GROOTSTE GWW PLATFORM IN NEDERLAND THEMA BRUGGEN EN VIADUCTEN BRUGGEN EN VIADUCTEN Hoe beweeg je een twee miljoen kg wegende brugklep? 15 MATERIEEL Zeer geslaagde TKD 2023: zon, zand en ZE-machines 25 GROEN Hoe bermen bijdragen aan meer biodiversiteit 31 JANSONBRIDGING.NL DE SCHANS BV AL RUIM 25 JAAR DÉ SPECIALIST (+31) 073 599 17 50 |www.deschansbv.nl eurogate-international.com Grootste assortiment grondboren en palenrammers Een BMWT-keuring staat voor veilig en duurzaam werken in het grondverzet
Bouwmachine verhuur door héél Nederland Verhuur van graafmachines, wielladers, dumpers, walsen, trilplaten, etc Zie voor onze prijzen www.compactrent.nl of kom langs op één van onze vestigingen. Compact Rent BV | Van Heemstraweg 39a | 6658 KE Beneden Leeuwen | Tel.: 088-0036333 | www.compactrent.nl
3 NUMMER 4 / JULI 2023 Kunstwerken Het hoofdwegennetwerk zoals we dat nu kennen is vanaf de jaren ’50 van de vorige eeuw steeds verder uitgebouwd. Sinds de jaren ’60 is de omvang van het verkeer verachtvoudigd en vrachtwagens zijn veel zwaarder beladen. De zware vrachtwagens betekenen een belasting en slijtage van de kunstwerken die in het algemeen groter is dan bij de aanleg was voorzien. Het gaat daarbij om bijna 2.900 viaducten, ruim 1.100 bruggen en 27 tunnels. Tot 2030 staat alleen al in de provincie Zuid-Holland de renovatie en vervanging van dertien bruggen, acht tunnels en tien wegen op het programma. Een enorme opgave dus! “De opgave van beheer en onderhoud is te groot om dit traditioneel aan te pakken”, zegt Harald Versteeg, transitiemanager bij De Bouwcampus in deze GWW Totaal. De komende jaren staan gemeenten dan ook voor de opgave om duizenden bruggen duurzaam te vervangen of te renoveren. Om hiervoor een efficiënte aanpak te bedenken heeft De Bouwcampus in samenwerking met Platform Bruggen de werkgroep gemeentelijke bruggen opgezet. Het doel van de werkgroep is een antwoord vinden op de centrale vraag ‘hoe kunnen we de Vervanging & Renovatieopgave rondom gemeentelijke bruggen slimmer aanpakken?’ Mogelijke oplossingen zijn seriematige productie van onderdelen of hele bruggen en de diversiteit aan onderdelen en bijvoorbeeld bedieningsmechanismen beperken. Seriematige productie kan zelfs middels het 3D betonprinten van bijvoorbeeld fietsbruggen. Naar verwachting worden er eind juli en begin augustus 2023 drie geprinte betonnen fietsbruggen geplaatst, naast de N243 van Avenhorn naar Alkmaar in Noord-Holland. Industrieel, Flexibel en Demontabel (IFD) bouwen van bruggen en viaducten biedt ook grote kansen. Dat lezen we in een artikel over IFD in deze uitgave. Maar om een industrieel fabricageproces op te zetten, moeten eerst de opdrachtgevers worden verleid om de IFD-principes voor te schrijven. Daarnaast zijn er vaak onderhoud, technische reparaties, betonbescherming of constructief herstel nodig aan kunstwerken of onderdelen daarvan. Batec laat in deze GWW Totaal zien welke technieken er allemaal beschikbaar zijn bij het complexe herstel van en beschadigde brugpijler. De diversiteit aan opgaven maakt het jaarlijks altijd heel interessant om het thema bruggen en viaducten op te pakken. Je leest er alles over in deze uitgave! INHOUD COLUMN ING. FRANK DE GROOT 16 25 advertenties 05 Actueel Samenwerken aan de energietransitie 06 Actueel Primeur: aardgasvrij warmtenet in Dordrecht 09 Actueel Eindhoven wint AanbestedingsAward 2023 BRUGGEN EN VIADUCTEN 11 Bruggen en viaducten VBR sluit zich aan bij Bouwend Nederland 12 Bruggen en viaducten Werkgroep gemeentelijke bruggen zoekt nieuwe aanpak 15 Bruggen en viaducten Hoe beweeg je een twee miljoen kg wegende brugklep? 16 Bruggen en viaducten Betonnen brug zonder cement en 50% betonpuingranulaat 19 Bruggen en viaducten Tijd is rijp voor IFD in bruggen en viaducten 20 Bruggen en viaducten Zeer complex herstel beschadigde brugpijler 23 Bruggen en viaducten 3D-geprinte fietsbruggen naast N243 EN VERDER 24 Klimaat InfraCampus Harderwijk breidt uit 25 Materieel Zeer geslaagde TKD 2023: zon, zand en ZE-machines 27 Materieel Nieuws 28 Groen Nieuws 31 Groen Ecologisch bermbeheer Hoe bermen bijdragen aan meer biodiversiteit 33 Groen Ecologisch bermbeheer Ecologisch bermbeheer provincie Gelderland 35 Ondernemen Aanbesteden & Aannemen 36 MKB INFRA Betalingsregeling en Hotspot Bruggenbouw 39 Productnieuws Productnieuws GWW-sector ON Onvoorstelb Tuin & Park het beste, h besteld, is m In elke gew NIEUW Landbouwa Industrieba +31(0)592 37 27 19 info@middelbos.nl www.middelbos.nl Import en Groothandel ON-VOOR-STEL-BAAR Onvoorstelbaar groot is ons assortiment aanhangeronderdelen en banden voor Landbouw, Tuin & Park, Quad en Industrie. Door dat enorme assortiment hebben wij altijd voor u het beste, het snelst leverbare en het meest prijsvriendelijke artikel in huis. Vandaag besteld, is morgen in huis. Wielen kunnen we passend maken in onze eigen workshop. In elke gewenste kleur. Met plezier werken wij ons uit de naad voor uw sloffen. NIEUW Landbouwassen Landbouwbanden Industriebanden Velgen BEZOEK ONZE WEBSHOP NIEUW +31(0)592 37 27 19 info@middelbos.nl www.middelbos.nl Import en Groothandel ON-VOOR-STEL-BAAR Onvoorstelbaar groot is ons assortiment aanhangeronderdelen en banden voor Landbouw, Tuin & Park, Quad en Industrie. Door dat enorme assortiment hebben wij altijd voor u het beste, het snelst leverbare en het meest prijsvriendelijke artikel in huis. Vandaag besteld, is morgen in huis. Wielen kunnen we passend maken in onze eigen workshop. In elke gewenste kleur. Met plezier werken wij ons uit de naad voor uw sloffen. NIEUW Landbouwassen Landbouwbanden Industriebanden Velgen BEZOEK ONZE WEBSHOP NIEUW Bekijk onze vacatures en solliciteer meteen via www.werkenbijschageninfra.nl Kom jij werken bij Schagen Infra?
EEN KRACHTPATSER De Scania geschiedenis toont dat we elke zware uitdaging weten te overwinnen. Nu staat de XT-serie klaar om het volgende hoofdstuk te schrijven. De stevige stalen bumper met 40 tons trekpin, koplampbescherming, robuuste spiegelbehuizing, een hoge luchtinlaat en een staande uitlaat zijn slechts enkele van de vele eigenschappen waardoor de XT de perfecte zakenpartner is onder zware omstandigheden. Ontdek meer op www.scania.nl
5 NUMMER 4 / JULI 2023 ACTUEEL advertenties Samenwerken aan de energietransitie Op 11 en 12 oktober 2023 wordt alweer de zevende editie van het NSTT No-Dig Event gehouden. Met ruim 30 lezingen, live-demonstraties, een meer dan gevulde beursvloer en 2000 professionals als bezoeker, is het Event dé place-to-be voor iedereen die zich met sleufloze no-dig technieken bezighoudt. No-dig is onmisbaar in ondergronds Nederland. Een goede omgang met kabels, leidingen en rioleringen is cruciaal voor de vele maatschappelijke opgaven. Denk aan de energietransitie, grootschalig onderhoud aan het rioleringsstelsel en de woningbouwplannen. Dat alles moet gebeuren, zonder dat de leefbaarheid bovengronds in het geding komt. Zonder no-dig-technieken als gestuurd boren en relining is dit niet mogelijk. Daarom staan deze opgaven centraal op het tweejaarlijkse NSTT No-Dig Event. Het Event is ook in 2023 weer hét ontmoetingspunt om nieuwe ontwikkelingen te ervaren, kennis te delen en te netwerken in een groeiende hightech no-dig-omgeving. De bekende succes- formule van twee dagen ‘zien-leren- beleven’ wordt verder ingevuld met een groeiende beursvloer en een gerichter kennisprogramma. Daarmee wordt het aanbod nog groter voor de groeiende interesse van bezoekers en exposanten. Ook worden vrijwel alle sleufloze technieken – van aanleg tot renovatie en inspectie – live gedemonstreerd. Op het event gaat men andermaal ‘de grond in’. Daarmee worden de technieken voor alle professionals – van binnen en buiten – nog beter inzichtelijk. Gelet op alle maatschappelijke opgaven in de ondergrond, ontwikkelen de sleufloze technieken zich razendsnel. Blijf actueel en wees daarom te gast op het NSTT No-Dig Event. GWWTotaal is mediapartner van het NSTT No-Dig Event 2023. NSTT www.no-dig-event.nl advertentie ACTUEEL Wij b de ec kunn onde hebb dere Steed het pr benad Maar het we land m verzet van ni Als we invest kost o subsid Deze l BBL-o in op h evene Ondan nodig. opged binnen meer z nodig? werk z ment d om te Werke toeko voor ie Maxim Voorz W bo bl ke 5 nummer 5 / september 2019 actueel Als Mirosław op de bouwplaats “Zadzwoń pod 112 po karetkę” zegt, dan bedoelt hij precies hetzelfde als wanneer Mehmet “Ambülans için 112’yi arayın” roept. Desondanks begrijpen de Pool en de Turk elkaar niet. Als ze tijdens de schaft elkaar iets duidelijk willen maken, dan kunnen ze daar de tijd voor nemen. Maar wat als er een zwaar voorwerp van hoogte valt? Dan moet de boodschap toch direct duidelijk zijn voor iedereen? Taalbarrières, omgevingsgeluiden en afstand zijn belangrijke factoren waardoor de boodschap niet of te laat aankomt. Met eenduidige woorden en gebaren kun je zorgen dat je kameraad in actie komt. Laten we even oefenen. Ga eens staan. Maak een zijwaartse stap naar rechts en wijs tegelijkertijd met een gestrekte hand ook in die richting. Zo maak je duidelijk naar welke kant de collega die in gevaar is moet gaan. Mocht er onverhoopt iets mis gaan, maak dan de volgende twee gebaren. Maak een belgebaar waarbij je met gespreide pink en duim je hand bij je oor houdt. Maak dan een kruis met je armen. Collega’s zouden dan 112 moeten bellen voor een ambulance. Nee, dat werkt inderdaad niet meteen. Het kost even tijd voordat iedereen op de bouwplaats de 26 gebaren kent die in de nieuwe veiligheidscode Bouwspraak geïntroduceerd worden. Het gebruik van gebaren is niet nieuw en heeft z’n nut bijvoorbeeld al bewezen in de duiksport. Als je onderwater gaat, word je geacht alle handsignalen te kennen. Als je je platte hand van links naar rechts beweegt onder je hoofd en langs je keel, dan weet je duikbuddy direct dat je geen lucht meer hebt. Iedereen is het met mij eens dat de bouw veiliger móet! Al jaren streven we naar meer veiligheid op bouwplaatsen en het naleven van veiligheidsvoorschriften. Dit gaat weleens mis door spraakverwarring en ruis op de lijn vanwege ronkende machines. Ik ben dan ook blij dat FNV Bouwen & Wonen, CNV Vakmensen, Aannemersfederatie Nederland, Vereniging van Waterbouwers, NVB en Bouwend Nederland samen Bouwspraak hebben ontwikkeld. En nee, Bouwspraak is geen wondermiddel, maar wel een flinke stap voorwaarts en onderdeel van de bewustwordingscampagne ‘Bewust Veilig Iedere Dag’ van Bouwend Nederland. Of je nu Jan, Jack, Alexandru of Gabor heet, ik wil dat iedereen elke dag weer veilig thuis komt van werk. Jij bent ook zelf verantwoordelijk voor je eigen veiligheid, bezoek daarom bouwspraak.nl/downloads en print de poster uit. Hang hem op groot formaat op in je bus, bouwkeet en op kantoor. De site is beschikbaar is het Bulgaars, Duits, Engels, Hongaars, Nederlands, Pools, Roemeens en Turks. En ook goed leesbaar op je smartphone. Oefening baart kunst. Gelukkig begrijpen wij elkaar dan heel goed! column MAxIME VERHAGEN Begrijpen wij elkaar wel goed? Maxime Verhagen, Voorzitter Bouwend Nederland DE OPLOSSING VOOR (MOBIELE) STROOM EN VERLICHTING Betrouwbaarheid is een van de belangrijkste afwegingen bij de aanschaf van een aggregaat. Met onze B&N aggregaten bieden wij een hele goede oplossing voor mobiele stroom en mobiele verlichting. Kijk op www.brinkmann-niemeijer.nl voor meer informatie. Gebruiksvriendelijk & Robuust en duurzaam brinkmann-niemeijer.nl info@bnmotoren.nl - T. 0571-27 69 00 Engelenburgstraat 45, 7391 AM Twello B&N_adv_noodstroom_8097(1).indd 1 08-10-18 13:25 www.vonkgroenservice.nl info@vonkgroenservice.nl 06-228 418 78 1 groenserv,ce Ï)ureau voor ecologisch advies Flora fy Fauna 9uickscan E_colgische begeleiding 5roedvogelinventarisatie 5oortinventarisatie www.von kg roenservice.n 1 i nfo@von kg roenservice.n 1 06-228 418 78 Nederland telt honderden beweegbare bruggen. De status van de mechanische uitrusting is cruciaal voor de vraag of een brug gerenoveerd of vervangen moet worden. Hiervoor is een herbeoordeling van het bestaande bewegingswerk nodig. Dit onderdeel is voor veel beheerders een grote worsteling aangezien de theoretische rekenregels die we hanteren de praktijk niet lijken te volgen. Bewegingswerken worden hierdoor mogelijk onnodig (vroeg) vervangen. meer veiligheid, minder kosten Antea Group onderzoekt met TU Delft, Rijkswaterstaat en Provincie Zuid-Holland de dynamica en constructieve veiligheid van beweegbare bruggen. Dit onderzoek leidt tot een realistischer model om de levensduur van beweegbare bruggen te beoordelen. De verwachting is dat dit model grote maatschappelijke en financiële voordelen biedt. Hiermee kunnen brugbewegingsmechanismen kostenbewust in stand worden gehouden zonder dat de veiligheid in het geding komt. Sonja Riesen, projectmanager Beweegbare Bruggen: “Met dit onderzoek werken wij aan het ontwikkelen en toepassen van duurzame oplossingen in onze leefomgeving. Daarnaast past het onderzoek goed bij onze ambitie om tot de top van Nederland te behoren op het gebied van beweegbare bruggen”. modellen in de praktijk testen Het promotie-onderzoek van Kodo Sektani, ingenieur Antea Group, resulteerde al in nieuwe theoretische modellen waarmee de belastingen van brugbewegings-mechanismen in verschillende situaties voorspeld kunnen worden. Sektani: “Nu is het zaak om de modellen te verifiëren en te valideren. Vanaf 2018 werk ik samen met veertien sponsoren aan een proefopstelling die antwoord gaat geven op de vraag met welke krachten een bewegingswerk te maken krijgt en hoe alle mechanische onderdelen op elkaar inwerken.” Mijlpaal in onderzoek naar beweegbare bruggen Het onderzoek van ingenieurs- en adviesbureau Antea Group, Rijkswaterstaat en de Provincie Zuid-Holland naar de levensduur van beweegbare bruggen heeft 27 juni 2019 een mijlpaal bereikt. Op de TU Delft is op die dag een unieke proefopstelling geopend. Deze opstelling maakt het mogelijk om voor het eerst theoretische berekeningen in de praktijk te testen. Proefopstelling. Betrokken partijen. actueel Nederland telt honderden beweegbare bruggen. De status van de mechanische uitrusting is cruciaal voor de vraag of een brug gerenoveerd of vervangen moet worden. Hiervoor is een herbeoordeling van het bestaande bewegingswerk nodig. Dit onderdeel is voor veel beheerders een grote worsteling aangezien de theoretische rekenregels die we hanteren de praktijk niet lijken te volgen. Bewegingswerken worden hierdoor mogelijk onnodig (vroeg) vervangen. meer veiligheid, minder kosten Antea Group onderzoekt met TU Delft, Rijkswaterstaat en Provincie Zuid-Holland de dynamica en constructieve veiligheid van beweegbare bruggen. Dit onderzoek leidt tot een realistischer model om de levensduur van beweegbare bruggen te beoordelen. De verwachting is dat dit model grote maatschappelijke en financiële voordelen biedt. Hiermee kunnen brugbewegingsmechanismen kostenbewust in stand worden gehouden zonder dat de veiligheid in het geding komt. Sonja Riesen, projectmanager Beweegbare Bruggen: “Met dit onderzoek werken wij aan het ontwikkelen en toepassen van duurzame oplossingen in onze leefomgeving. Daarnaast past het onderzoek goed bij onze ambitie om tot de top van Nederland te behoren op het gebied van beweegbare bruggen”. modellen in de praktijk testen Het promotie-onderzoek van Kodo Sektani Antea Group, resulteerde al in nieuwe theor modellen waarmee de belastingen van brug wegings-mechanismen in verschillende situ voorspeld kunnen worden. Sektani: “Nu is h de modellen te verifiëren en te valideren. Va werk ik samen met veertien sponsoren aan opstelling die antwoord gaat geven op de vr welke krachten een bewegingswerk te make hoe alle mechanische onderdelen op elkaar Mijlpaal in onderzoek naar beweegbare bruggen Het onderzoek van ingenieurs- en adviesbureau Antea Group, Rijkswaterstaa Provincie Zuid-Holland naar de levensduur van beweegbare bruggen heeft 27 2019 een mijlpaal bereikt. Op de TU Delft is op die dag een unieke proefopstel geopend. Deze opstelling maakt het mogelijk om voor het eerst theoretische b ningen in de praktijk te testen. Proefopstelling. Betrokken partijen. advertenties ‘Onze gezondheid ligt onder de grond’ Riolering is voor veel mensen onzichtbaar, maar ook onmisbaar. Riolering zorgt ervoor dat afvalwater en hemelwater op een veilige en hygiënische manier worden afgevoerd. Daarom is Betonhuis Riolering gestart met de bewustwordingscampagne ‘Onze gezondheid ligt onder de grond’. Betonhuis Riolering is gestart met deze campagne om het beschermende karakter van riolering onder de aandacht te brengen. Met deze campagne gaat men in op de keuzes die een rol spelen bij het vervangen van riolering. En worden de kwaliteiten van riolering van beton voor het voetlicht gebracht. VOLKSGEZONDHEID Riolering helpt voorkomen dat mensen in contact komen met vervuild water, dat bacteriën en ziektekiemen bevat. Dankzij deze sanitaire voorziening is de gemiddelde levensverwachting in de twintigste eeuw fors toegenomen. Aan riolering worden hoge kwaliteitseisen gesteld. Afvalwater moet immers veilig worden afgevoerd. Riolering van beton biedt deze garantie. Ook nu de belasting van het riool fors toeneemt doordat er steeds meer op wordt geloosd. KLIMAAT Riolering speelt ook een rol bij klimaatadaptatie. De kans op overstromingen, droogte en hitte neemt toe. Dat levert risico’s op voor onze economie, volksgezondheid en veiligheid. Stortbuien en langdurige neerslag veroorzaken wateroverlast, op andere momenten ontstaat juist droogteschade. Permeabele betonbuizen maken berging, transport, infiltratie of drainage van water beheersbaar mét respect voor het milieu door een continue beheersing van het grondwater. MILIEU Beton beschermt ook het milieu en voorkomt dat vervuild water in beken of riviertjes terechtkomt. De grondstoffen voor beton zijn regionaal of lokaal, of op redelijke afstand, beschikbaar. Na het einde van de levensduur wordt beton gerecycled, bijvoorbeeld als fundatiemateriaal of als granulaat voor het maken van nieuw beton. Dat maakt riolering van beton tot een milieubewuste keuze. ONZE WEG NAAR EMISSIELOOS WERKEN Paul Lenderink p.lenderink@bnmail.nl +31 6 515 92 817 +31 571 745 273 SALES ENGINEER Meer weten? Neem contact op met Paul Maatwerk is bij ons geen enkel probleem. Specialist in prefab betonelementen WIJ DENKEN GRAAG MET U MEE! Meer informatie: mbsbeton.nl of bel +31 (0)35 588 1839 Sloopwerk in volle glorie: Demtech opent deuren voor open dag Tijdens deze speciale gelegenheid wil het bedrijf u kennis laten maken met hun uitgebreide assortiment aan Demolition tools. Neem de tijd om de betonscharen, schrootscharen, sloophamers, sorteergrijpers, multischaren, betonvergruizers en nog veel meer te aanschouwen! Daarnaast zullen leveranciers demonstraties verzorgen, zodat u de functionaliteit en prestaties van de producten in actie kunt zien. Ook voor de kinderen is er vermaak, zodat zij zich geen moment zullen vervelen! Om ervoor te zorgen dat Demtech u optimaal kan verwelkomen, vraagt het bedrijf u vriendelijk uw bezoek vooraf aan te melden via de website demtech.eu/aanmelden. Demtech kijkt ernaar uit om u te zien en uw vragen te beantwoorden! Demtech demtech.eu Op zaterdag 2 september opent Demtech met veel enthousiasme de deuren van hun locatie aan de Handelsweg 4 in Zoeterwoude. Deze dag belooft een bijzondere ervaring te worden, gevuld met interessante ontmoetingen en ontdekkingen. Van 10:00 tot 16:00 nodigt Demtech u van harte uit om onze open dag bij te wonen.
PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 6 Ieder talent van nu moet gezond presterend en met plezier met pensioen kunnen gaan. Dat is het doel van werkgevers en werknemers in de Bouw & Infra en in de Afbouw. Met een nieuw preventiezorgportaal zetten kenniscentrum Volandis en preventie-arbodiensten in de sector een volgende belangrijke stap in de juiste richting. Elke vakkracht krijgt een leven lang toegang tot zijn persoonlijke preventiezorgdossier. Zo vind je als werknemer alle relevante informatie op één plek, onafhankelijk van werkgever of arbodienst en volledig conform de privacywetgeving. Waarom? Omdat een leven lang vitaal werken begint met preventie en vroegsignalering. Primeur: aardgasvrij warmtenet in Dordrecht Duurzaam energie- en afvalbedrijf HVC kondigt met trots een primeur aan. Door de vernieuwde slibverwerkingsinstallatie en een e-boiler heeft Dordrecht het eerste grote warmtenet in Nederland dat volledig aardgasvrij is. Met deze twee duurzame warmtebronnen wordt het warmtenet Dordrecht steeds minder afhankelijk van warmte uit afvalverwerking. Zo werkt het bedrijf stap voor stap aan een toekomst met minder afval en meer duurzame warmtebronnen. De basis voor het warmtenet Dordrecht is in 2013 gelegd. Toen werden de eerste nieuwbouwwoningen en het Energiehuis op warmte aangesloten. Inmiddels ligt er een hoofdtransportleiding van 32 kilometer aandeelhoudende waterschappen gedroogd om er daarna elektriciteit van te maken. De warme dampen die tijdens dit droogproces vrijkomen worden nu, door een aanpassing in de installatie, afgevangen en omgezet naar warmte. De slibverwerkingsinstallatie levert daardoor een extra capaciteit om 7.000 huishoudens te voorzien van 100% duurzame warmte. Tanja de Jonge, wethouder duurzaamheid van Dordrecht: “Voorheen werd bij extreme kou of een eventuele storing nog gebruik gemaakt van een gasgestookte back-up installatie. Met de nieuwe elektrische boiler is dat nu verleden tijd. Daarmee is het warmtenet Dordrecht volledig aardgasvrij. Een prachtige mijlpaal voor ons allemaal.” VIERING IN HET ENERGIEHUIS Deze primeur voor Dordrecht werd 15 juni 2023 gevierd in het Energiehuis. Met vertegenwoordigers van gemeenten, woningcorporaties en partners van het eerste uur werd er teruggeblikt naar het ontstaan van het warmtenet in Dordrecht. Maar er werd vooral ook vooruit gekeken naar de verdere ontwikkeling van warmtenetten en -bronnen in de Drechtsteden. “Warmte is letterlijk en figuurlijk verbinden. Daarom werken we sinds 2018 met ruim 35 organisaties intensief samen aan een energieneutraal Drechtsteden 2050”, vertelt Willy Heussen, gebiedsmanager HVC voor de Drechtsteden. “De komende jaren wordt er daarom in de regio volop doorgewerkt aan de aanleg van nieuwe leidingen en het ontwikkelen van duurzame warmtebronnen. En dat begint in 2024 met de aanleg van een leiding onder de rivier de Merwede door. Dit is het startsein om alle Drechtsteden met elkaar te verbinden en woningen en gebouwen van duurzame warmte te voorzien. Een mooi voorbeeld voor de Nederlandse energietransitie. Daar mogen we samen trots op zijn.” Bewust Veilig-dag 2024 op woensdag 27 maart De organisatie van de Bewust Veilig-dag op 29 maart 2023 kan terugkijken op een geslaagde editie. Dat blijkt uit de enquête onder de deelnemende bedrijven. De meesten van hen beoordeelden de dag met een ruime voldoende, met een 7,7 als gemiddelde waardering. Ook was het aantal deelnemers ongekend hoog. De zevende editie van de Bewust Veilig-dag kende een recordaantal van bijna 700 deelnemers. Daarvan vulden 155 de enquête in. Hiermee hielpen zij een beeld te schetsen van hoe zij de dag beleefden en wat de organisatie volgend jaar beter kan doen. Tijdens de Bewust Veilig-dag konden deelnemers drie online toolboxen volgen. De toolbox over ‘omgaan met werkdruk’ had de meeste deelnemers; verdeeld over 504 locaties waren één of meer mensen ingelogd. Voor de onderwerpen ‘werken met ladders en trappen’ en ‘veilige elektrische arbeidsmiddelen’ schakelden respectievelijk 287 en 203 deelnemers in. De daadwerkelijke aantallen liggen hoger, want via de enquête gaven veel deelnemers aan dat zij op veel locaties met meerdere personen naar de toolboxen keken. BEWUST VEILIG-KRANT Net als bij de vorige edities stelde de organisatie ook dit jaar de gratis Bewust Veilig-krant beschikbaar. Deze behandelde diverse veiligheidsrisico’s die tijdens het werk kunnen voorkomen. In totaal werd de krant ruim 3.000 keer gedownload. Ook de vertalingen waren populair: onder de downloads waren zo’n 600 exemplaren in de Engelse, Duitse, Poolse of Roemeense taal. WEBSHOP Bedrijven konden dit jaar hun deelname ook uitdragen via promotiemateriaal uit de Bewust Veilig-webshop. In totaal kochten zij ruim 4.000 producten, waarbij vooral de posters, pennen en bouwhekdoeken populair waren. Daarnaast werd ook veel gebruik gemaakt van het gratis digitale promotiemateriaal, zoals de social media-posts en banner met de boodschap ‘Wij doen mee’. BEWUST VEILIG-DAG 2024 Met hulp van de feedback uit de enquête verwacht de organisatie dat de volgende editie van de Bewust Veilig-dag een nóg groter succes wordt. Deze volgende editie vindt plaats op woensdag 27 maart 2024. Bedrijven die er vroeg bij willen zijn en niets van de communicatie willen missen, kunnen zich nu al aanmelden via de website van de Bewust Veilig-dag. Ga naar https://bewustveilig.com. HVC Baanhoekweg met slibverwerkingsinstallatie. De primeur voor Dordrecht werd 15 juni 2023 gevierd in het Energiehuis. door Dordrecht waar 7.500 huishoudens en gebouwen gebruik van maken. 100% DUURZAME WARMTE In de slibverwerkingsinstallatie aan de Baanhoekweg wordt het natte rioolslib van de
7 NUMMER 4 / JULI 2023 ACTUEEL Dijkversterking kan veel goedkoper Pipingproef Hedwigepolder. Nederlands preventiezorgportaal in Bouw & Infra De missie van Volandis: ‘Elke vakkracht in de Bouw & Infra gaat gezond met pensioen!’ SAMEN STERK Met het preventiezorgportaal faciliteert Volandis het samenwerken van arboprofessionals bij preventiearbodiensten in de Bouw & Infra en in de Afbouw. Het is het eerst Nederlandse - zo niet Europese - preventiezorgdossier dat arbodienst overstijgend ingezet wordt. Werknemers hebben volledig inzicht in het eigen preventiezorgdossier en kunnen zo hun hele leven lang werkgerelateerde gezondheidsontwikkelingen volgen. Ook wanneer er wordt gewisseld van werkgever of arbodienst. In het preventiezorgdossier wordt vanaf nu het persoonlijk onderzoeksrapport en persoonlijk actieplan na deelname aan PAGO/ DIA opgeslagen. Informatie van voorgaande PAGO’s en DIA’s liggen bij de verschillende arbodiensten opgeslagen en zijn niet naar het portaal verhuisd. Het portaal kan per direct in gebruik genomen worden door elke werknemer die hiervoor uitgenodigd wordt en laat zich vergelijken met een elektronisch patiëntendossier. Inloggen gaat gemakkelijk per 1 juni via: preventie.volandis.nl. Je eigen account aanmaken en jezelf inplannen voor jouw PAGO/DIA is een makkie. INZICHT Zowel de bouwarts, de doktersassistent, de DIA-adviseur als andere betrokken professionals gaan werken in het preventiezorgportaal. Zij hebben inzicht in de aangeleverde gegevens die nodig zijn voor hun specifieke taak, echter de regie ligt volledig bij de vakkracht. Zo waarborgt Volandis niet alleen de kwaliteit van de preventiezorg, maar ook het eigen zicht op de ontwikkeling van de werknemer. Omdat alle gegevens opgeslagen zijn in een persoonlijk dossier heeft een wisseling van werkgever of arbodienst geen invloed op een leven lang preventiezorg. En dat is waar het uiteindelijk om draait: elke vakkracht gezond tot aan het pensioen! PIONIEREN MET INDIVIDUGERICHTE PREVENTIEZORG Het preventiezorgdossier biedt veel kansen om de arbozorg van de toekomst vorm te gaan geven. Door deze circulaire aanpak zijn de onderlinge lijntjes kort en kunnen alle betrokken partijen optimaal profiteren van elkaars expertise. Het is goed om te zien dat arbodiensten niet bang zijn om deze vernieuwing te omarmen. Volandis gaat dit avontuur dan ook vol enthousiasme en deskundigheid aan met arbodiensten Richting, Bouw & Gezond, Vechtstad, ArboNed en nieuwe toetreder Medprevent. Naar verwachting sluit ook Arbo Unie aan. Met de komst van dit portaal is het mogelijk om samen te werken met nieuwe arbodiensten. Volandis is voornemens om in de tweede helft van 2023 meer nieuwe arbodiensten te contracteren voor de uitvoering van het preventiezorgpakket. De eerste verkennende gesprekken hebben inmiddels plaatsgevonden. In Zeeland heeft een praktijkproef bij de Hedwigepolder bewezen dat dijken aan de kust veel sterker zijn dan eerder gedacht. Dankzij dit project wordt minimaal 160 miljoen euro bespaard binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma, hebben omwonenden minder overlast van eventuele werkzaamheden en wordt het milieu minder belast. Bij de proef werkte Fugro samen met het Waterschap Hollandse Delta en Deltares, in opdracht van het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Het onderzoek bewijst dat dijken op getijdenzand veel beter bestand zijn tegen ‘piping’ dan dijken op rivierzand. Het gaat hier om dijken in het kustgebied. Piping, het vormen van ongewenste kanaaltjes onder een dijk, komt regelmatig voor in Nederland. Hierbij stroomt er, door het verschil in waterstand aan de buiten- en binnenkant aan de dijk, water met zanddeeltjes onder de dijk door. Als het gaat om kleine hoeveelheden is dat geen probleem. Maar een grotere waterstroom die zand meevoert, kan een dijk ernstig verzwakken of zelfs doen instorten. Doordat getijdenzand veel minder doorlatend is dan rivierzand en veel meer kleideeltjes en kleilaagjes bevat, stroomt het water langzamer en komen zandkorrels minder snel in beweging dan bij rivierzand. GETIJDENZAND Waterschappen en het Rijk kunnen een aanzienlijk geldbedrag besparen bij dijken met een ondergrond van getijdenzand. Met dit type zand kan een waterschap volstaan met een kleinere dijk. Dit betekent dat er minder dure uitbreidingen, zoals een stalen damwand of een extra berm, nodig zijn. Het versterken van een kilometer dijk kost doorgaans tussen de 7 en 10 miljoen euro. In gebieden met een complexe grondstructuur kunnen de kosten zelfs nog hoger uitvallen. Dijkenbouwers hebben hun kennis en inzichten over dijken de laatste jaren enorm verbeterd. Het vermoeden dat een ondergrond van getijdenzand sterker is, is nu daadwerkelijk bewezen. De opgedane kennis uit dit onderzoek kan worden ingezet voor de beoordeling en versterking van dijken door heel Nederland. Er ontstaat een nieuwe standaard, waardoor er uiteindelijk minder versterkingsprojecten nodig zijn. Er zijn plannen om vergelijkbare testen ook in rivierengebieden uit te voeren. “Onze trailers vind je van Japan tot Siberië en Nieuwkoop” Wat in 1948 begon als klein bedrijfje in het net zo kleine Noorden is uitgegroeid tot een wereldspeler en marktleider. Van der Peet logistics en transport solutions uit Nieuwkoop bestaat op 15 juni precies 75 jaar. Van der Peet bouwt trailers op maat voor los gestorte producten “De opbouw of indeling van een trailer hangt af van het product”, zegt Henk van der Peet. “Wij passen trailers aan op de eigenschappen van het product en de laad- en lossituatie.” Henk: “We zijn begonnen in Noorden. Mijn vader nam er net na de Tweede Wereldoorlog een wagenmakerij over. Oude legertrucks bouwde hij om tot veewagens en wagens waarmee melkbussen, hooi en stro vervoerd konden worden.” Vijfenzeventig jaar later is het bedrijf nog steeds nauw verbonden aan de landbouw. Dat komt mede door hun bandlosser die met name geliefd is onder aardappelverwerkers. Henk: “Met de bandlosser kun je gedoseerd lossen waardoor bijvoorbeeld aardappels en uien niet beschadigen. Ook kun je de trailer afzetten zodat de chauffeur een lege trailer kan aankoppelen en snel weer verder kan. Dat verhoogt het rendement.” DETAILS Voor een klant in Siberië maakten ze een trailer die bestand is tegen temperaturen van -45 graden. Voor het vervoer van koffiebonen zorgen ze dat alles heel goed schoon te maken is en zelfs de smeerolie is dan plantaardig. Wietske: “De aanpassingen zitten in de grotere maar ook de kleine dingen. We letten op functionaliteit, veiligheid en duurzaamheid.” Het jubileum viert Van der Peet met hun eigen personeel. Mocht je ook mee willen genieten van het feestje: Van der Peet staat open voor nieuw personeel. Van der Peet www.vanderpeet.nl Sven, Twan, Henk, Wil en Wietske van der Peet bij een STAS kipper oplegger.
KIES HET BESTE VOOR JE MACHINE ALTIJD STARTEN EN EEN LANGERE LEVENSDUUR MET ASPEN ALKYLAATBENZINE Een schone brandstof die goed is voor je machine Dankzij de lange houdbaarheid van Aspen ervaar je geen startproblemen en gaat ’ie langer mee. Ook bevat Aspen geen ethanol, waardoor E10 problemen tot het verleden behoren. Maar Aspen heeft nog veel meer voordelen. Zo is de brandstof 99% schoner, bevat het nauwelijks schadelijke stoffen en is het beter voor je gezondheid én ons milieu. Ontdek alle voordelen. aspen-benelux.nl
9 NUMMER 4 / JULI 2023 ACTUEEL Eindhoven wint MKB INFRA- AanbestedingsAward 2023 De drie genomineerden voor de Award, met van links naar rechts: Philip van Nieuwenhuizen ( voorzitter MKB INFRA), Peter Remmits (voorzitter jury MKB INFRA Award), Stijn Steenbakkers (wethouder gemeente Eindhoven), Anne Mulder (wethouder gemeente Den Haag (vorige winnaar)), Gerda Quak (directeur bedrijfsvoering Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier) en René de Koff (wethouder gemeente Rijssen Holten). Overhandiging van de Award (bronzen beeldje) aan de winnaar, Stijn Steenbakkers (links), gemeente Eindhoven. De prijs wordt overhandigd door wethouder Anne Mulder, gemeente Den Haag (vorige winnaar Award). De MKB INFRA-AanbestedingsAward 2023 is gewonnen door de gemeente Eindhoven. Volgens de jury is Eindhoven de meest mkb-vriendelijke aanbesteder van infrastructurele werken. Juryvoorzitter Peter Remmits ziet bij deze opdrachtgever een professioneel en up-to-date inkoopbeleid, waarbij mkb-vriendelijk aanbesteden één van de pijlers van de inkoopvisie is en het mkb ook daadwerkelijk kansen krijgt. Er zijn nog meer lovende woorden van de jury. Zo ademt de duidelijke inkoopvisie ook de toekomstige inzet voor een veilig en duurzaam Nederland, met bij uitstek relevante inzet van het mkb, die de komende jaren meer dan nodig is. Dat de inzet van het mkb bij de realisatie van toekomstige duurzaamheidsontwikkelingen nadrukkelijk wordt meegenomen, juicht de jury toe. De gemeente Eindhoven ontving uit handen van wethouder Anne Mulder van de gemeente Den Haag (de vorige Awardwinnaar) en juryvoorzitter Remmits het Awardbeeldje en het certificaat ‘winnaar MKB INFRA-AanbestedingsAward 2023’ op 8 mei op een MKB INFRA-bijeenkomst over aanbesteden en duurzaamheid in Nieuwspoort in Den Haag. AMBASSADEURSROL VOOR EINDHOVEN Winnaar Eindhoven heeft onder meer in samenspraak met de markt een matrix voor Zero Emissie Bouwmaterieel ontwikkeld. Hierbij is juist met het oog op de investeringslast voor het mkb voorzien in doorgroeimogelijkheden voor bestaand materieel waardoor ook zij kunnen meedingen. De jury realiseert zich overigens dat de betreffende organisatie ook de mogelijkheden heeft in een goed beleid met bijbehorende aanpak rond duurzaamheid met inzet van bijbehorende menskracht te investeren. De jury hoopt dat deze visie niet alleen op opdrachtniveau, maar ook buiten de opdrachten om in de regio verder wordt uitgedragen. Hierbij onderschrijft de jury van harte de ambassadeursrol die Eindhoven wil vervullen. AWARD-NOMINATIES De jury heeft tot haar genoegen geconstateerd dat alle drie de finalisten die zij heeft genomineerd - gemeente Eindhoven, gemeente Rijssen Holten en Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier - een gelijk speelveld creëren voor het mkb bij aanbestedingen. Hiervoor is bij alle drie de genomineerden serieuze aandacht, met de wil kritisch en zorgvuldig over specifieke thema’s rond aanbesteden na te denken. Ze staan niet alleen open voor geluiden uit de markt, maar zoeken ook actief de dialoog met de markt. De juryvoorzitter maakt de drie genomineerden een groot compliment voor de wijze waarop zij aanbesteden binnen de eigen organisatie aandacht geven. DOEL MKB INFRAAANBESTEDINGSAWARD Met de MKB INFRA-AanbestedingsAward wordt ingespeeld op de aanbestedingswetgeving, waardoor een gelijk speelveld voor grote en mkb-bedrijven moet ontstaan en eerlijke concurrentie wordt gestimuleerd. Daarnaast is bij deze inzending ook gekeken hoe aanbestedende diensten omgaan met duurzaamheidsaspecten in het kader van de verduurzamingsoperatie in Nederland. De instelling van deze tweejaarlijkse prijs heeft tot doel opdrachtgevers uit overheden en semi-overheden te stimuleren mkb-bedrijven betere kansen op opdrachten in de grond-, weg- en waterbouw te geven. Met de prijs hoopt MKB INFRA dat vernieuwende oplossingen worden geïnitieerd en optimale prijs-prestatie-verhoudingen worden bereikt, waarmee tevens het maatschappelijk belang wordt gediend. Eerdere prijswinnaars waren de gemeenten Nijmegen, Steenwijkerland, Tilburg, Enschede en Den Haag. BETONPLATEN KEERWANDEN GOTEN SPECIALS info@zwaagstrabeton.nl | zwaagstrabeton.nl BEKIJK HOE ZWAAGSTRA DUURZAAM BETON MAAKT! SCAN DE CODE HET GROOTSTE GWW PLATFORM IN NEDERLAND advertenties ■ Betonreparatie ■ Beton- bodem injectie ■ Kunststofvloeren ■ Slijtlagen ■ Uitwendige lijmwapening ■Spuitbeton T. 0528 - 277 377 E. info@kreeft.nl I. www.kreeft.nl HOOGEVEEN - HOLLAND Betonreparatie Beton- bodem injectie ■ Kunststofvloeren ■ Slijtlagen ■ Uitwendige lijmwapening ■Spuitbeton T. 0528 - 277 377 E. info@kreeft.nl I. www.kreeft.nl HOOGEVEEN - HOLLAND ■ Betonreparatie ■ Beton- bodem injectie ■ Kunststofvloeren ■ Slijtlagen ■ Uitwendige lijmwapening ■Spuitbeton T. 0528 - 277 377 E. info@kreeft.nl I. www.kreeft.nl HOOGEVEEN - HOLLAND ■ Betonre ■ Beton- b ■ Kunststo ■ Slijtlage ■ Uitwend ■Spuitbet T. 0528 - 277 377 E. info@kreeft.nl HOOGEVEEN - HOLLAND ■ Betonreparatie ■ Beton- bodem injectie ■ Kunststofvloeren ■ Slijtlagen ■ Uitwendige lijmwapening ■Spuitbeton T. 0528 - 277 377 E. info@kreeft.nl I. www.kreeft.nl HOOGEVEEN - HOLLAND ■ Betonreparatie ■ Beton- bodem injectie ■ Kunststofvloeren ■ Slijtlagen ■ Uitwendige lijmwapening ■Spuitbeton T. 0528 - 277 377 E. info@kreeft.nl I. www.kreeft.nl HOOGEVEEN - HOLLAND
BOOMROOIERlj WEljTMANS BV Handelsweg 18 5071 NT Udenhout Nederland Tel. 013-5111483 algemeen@weijtmans.nl boomrooierijweijtmans.nl Boomrooierij Weijtmans is een hypermoderne onderneming en vooraanstaand landelijk speler in de bomensector. Met vakkundige, betrokken medewerkers en een veelzijdig innovatief machinepark zijn we inzetbaar voor elk project. Bij vitaal boombeheer, maar ook in onze bedrijfsvoering, hoort duurzaam en circulair denken. Met de beschikbaarheid van elektrische machines en voertuigen hebben we breed ingezet op emissie-vrij werken. Boomrooierij Weijtmans is een professioneel en uitstekend geoutilleerd partner voor werkzaamheden in de GWW-sector. Bij nieuwbouwprojecten maar ook voor regulier onderhoud kunnen wij u de best passende oplossing bieden. Bomen rooien en snoeien Compleet projectbeheer Uniek gespecialiseerd materieel Duurzaam en emissie-vrij Efficiënt, veilig en kwalitatief VITAAL BOOMBEHEER MET AANDACHT VOOR NATUUR, MENS EN OMGEVING
11 NUMMER 4 / JULI 2023 THEMA BRUGGEN EN VIADUCTEN VBR sluit zich aan bij Bouwend Nederland De Vereniging van gecertificeerde BetonReparatiebedrijven (VBR) is sinds 1 januari 2023 aangesloten bij Bouwend Nederland als Vakgroep gecertificeerde BetonReparatiebedrijven. VBR blijft daarbij zelfstandig, maar door samenwerking kan de enorme renovatie-opgave in de infrastructuur en bouw effectiever worden aangepakt. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: VBR “VBR blijft VBR, we blijven gecertificeerd op het hoogste niveau en we blijven ons bezig houden met ons vakgebied en ons vakmanschap: betonreparatie en -onderhoud”, zegt de kersverse VBR-voorzitter Christian Carlie, naar aanleiding van de aansluiting bij Bouwend Nederland. Hij nam op 20 juni de voorzittershamer over van Paul Lange. “De bouw- en infrasector gaan zich steeds meer bezighouden met renovatie en staan hierin voor een flinke opgave. Deze opgave vraagt om intensieve samenwerking, vooral als het om vakkennis gaat. Zeker bij oudere objecten is herstel niet altijd voldoende en moeten er versterkingsmaatregelen worden getroffen om aan de huidige maatstaven te voldoen. Door kennis te bundelen is er veel mogelijk”, aldus de nieuwe voorzitter. “Samenwerken binnen de branche doen we al in het BetonOnderhoudsPlatform (BOP). De VBR wil echter in de hele bouw- en infrasector haar meerwaarde laten zien. Door ons aan te sluiten bij Bouwend Nederland vinden we daar een podium en een groot bereik. Bouwend Nederland gaat daarnaast de vereniging faciliteren zodat wij onze handen vrij hebben om ons te focussen op met name kennisontwikkeling, scholingen, kwaliteit en veiligheid.” GROTE UITDAGING De uitdaging is groot voor de VBR. Het hoofdwegennetwerk zoals we dat nu kennen is vanaf de jaren ’50 van de vorige eeuw steeds verder uitgebouwd. Sinds de jaren ’60 is de omvang van het verkeer verachtvoudigd en vrachtwagens zijn veel zwaarder beladen. De zware vrachtwagens betekenen een belasting en slijtage van de kunstwerken die in het algemeen groter is dan bij de aanleg was voorzien. Het gaat daarbij om bijna 2.900 viaducten, ruim 1.100 bruggen en 27 tunnels. Tot 2030 staat alleen al in de provincie Zuid-Holland de renovatie en vervanging van dertien bruggen, acht tunnels en tien wegen op het programma. Het gaat daarbij niet alleen over de droge infrastructuur, maar ook de natte infrastructuur. Een belangrijk deel van de vaarweginfrastructuur is namelijk van vóór 1950. Mede daardoor is er op het uitgebreide en oude vaarwegennet sprake van een relatief grote opgave voor zowel onderhoud als vervanging en renovatie. Daar bovenop wordt de komende jaren gestart met de voorbereiding van vervanging en renovatie van zo’n twintig extra kunstwerken. Het gaat om sluizen en bruggen, maar ook damwanden en remmingswerken worden aangepakt. “Het is niet zo dat er nu ineens een groot risico is op het instorten van kunstwerken. Maar de ruime veiligheidsmarges die we in Nederland hanteren nemen wel af”, zegt Christian. VITALE INFRASTRUCTUUR Het belang van een vitale infrastructuur is volgens de VBR-voorzitter groot: “Het is belangrijk voor onze economie, veiligheid en gezondheid. Als er een kunstwerk in een vitale infrastructuur gesloten moet worden door gebrek aan onderhoud, dan kan dat grote gevolgen hebben voor de economie. Maar ook hulpdiensten moeten dan flink omrijden. En we moeten natuurlijk veilig gebruik kunnen maken van de infrastructuur.” Volgens Christian zijn de grote kunstwerken er in het algemeen beter aan toe dan de talrijke bruggetjes in buitengebied: “Deze liggen veelal niet in vitale infrastructuur. Schade in het wegdek zie je en het schilderen van leuningwerken levert direct zichtbaar resultaat op. Maar het probleem zit vaak aan de onderzijde, waar zelden iemand naar kijkt. Ik wijs gemeenten daar ook op, maar dan zie je dat het wel drie tot vier jaar duurt voordat ze dan daadwerkelijk gaan renoveren. De prioriteit ligt er gewoon niet.” BEDREIGINGEN “Een kritische plek zijn vaak de voegovergangen bij kunstwerken. Vocht en dooizouten kunnen dan bij de landhoofden komen. Daar zie je dan ook een verhoogde kans op betonschade bij de randen van de opleggingen en liggerkoppen”, aldus Christian. In deze uitgave van GWW Totaal gaan we in het artikel ‘Zeer complex herstel beschadigde brugpijler’ uitgebreid in op deze problematiek. Het betreft het herstel van een brugpijler onder het Françoisviaduct in Nieuwerkerk aan den IJssel, waar een lekkende voegovergang ernstige chlorideschade had veroorzaakt aan een steunpunt. Christian: “Grote aslasten leiden ook relatief vaak tot scheurvorming. Overmatige scheurvorming kan weer leiden tot carbonatatie en/of aantasting door chloriden.” Met circa 4.000 bruggen en viaducten en nog veel natte infrawerken die voor een groot deel ouder zijn dan vijftig jaar, zal de onderhoudsopgave alleen maar toenemen: “We zien het volume steeds verder toenemen. Maar de meeste onderhoudsprojecten komen nog van Rijkswaterstaat en provincies. De gemeenten lopen daarin nog achter, veelal ook door capaciteitsgebrek en gebrek aan kennis.” KENNISDOCUMENTEN Om het gebrek aan kennis te verminderen heeft VBR in 2022 een aantal kennisdocumenten gepresenteerd om beheerders te helpen. Zo is er de Handreiking ‘Bepalen van technisch of constructief betonherstel’. “Er is nog vaak onduidelijkheid welk type herstel nodig is. Je hebt esthetisch, technisch en constructief herstel. Esthetisch herstel is puur gericht op vormherstel of behoud van de uitstraling van een kunstwerk, zoals kleur en gaafheid van het oppervlak. Maar om te weten of er sprake is van technisch herstel, waarbij het voorkomen van verdergaande wapeningscorrosie centraal staat, of van de noodzaak tot een constructieve ingreep, is er meestal meer en diepgaander onderzoek nodig”, zegt Christian. Ook bij het beheer van betonnen parkeergarages is er bij veel beheerders gebrek aan kennis. “We zijn door Vexpan – het Platform Parkeren Nederland – gevraagd om kennisdocumenten te ontwikkelen op dit gebied. VBR heeft daartoe in 2022 zeven whitepapers Duurzaam Onderhoud parkeergarages gepubliceerd.” Onderwerpen zijn: Introductie (1), Inspectie, onderzoek, advies (2), Betonreparaties (3), Vloerafwerkingen (4), Dilataties in vloeren en wanden (5), Opstellen en gebruiken van een MeerjaarOnderhoudsplanning MJOP (6) en Duurzaam ontwerp (7). Christian besluit: “Bij kennisontwikkeling als deze werken we nauw samen met de Vereniging Adviseurs Beton Onderhoud en Reparatie (VABOR), Vereniging van leveranciers van betonreparatie- en beschermingsmiddelen (VLB) en het kennisplatform voor kathodische bescherming (KB Kenniscentrum). We staan dus niet stil als VBR.” Bij deze door chloriden aangetaste pijler is het beton tot 15 mm achter de tweede wapeningslaag onder hoge druk weggespoten.
PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 12 DE BOUWCAMPUS Als je wilt dat het écht anders moet, maar nog niet weet hoe. Aan de hand van concrete vraagstukken brengt De Bouwcampus systeemveranderingen teweeg. Binnen drie maatschappelijke opgaven, Vervanging & Renovatie Infrastructuur, Verduurzaming Gebouwen & Omgeving en Herinrichting Stedelijke ondergrond, richt het transitietrajecten in met vertegenwoordigers vanuit de gehele keten, dus van minister tot staalvlechters. Oplossingen die daarmee ontstaan, richten zich op opschaling, repeteerbaarheid en versnelling. Kijk op www.DeBouwcampus.nl. Werkgroep gemeentelijke bruggen zoekt nieuwe aanpak Het einde van de levensduur van veel verouderde infrastructuur is in zicht. Als het gaat om vervanging en renovatie hebben gemeentelijke bruggen specifieke problemen en uitdagingen. Zo liggen ze vaak in drukbezochte gebieden en hebben ze niet zelden een monumentale status. Hoe voorkom je al te grote logistieke problemen in een binnenstad of in kleine kernen? Hoe ga je om met de CO2-problematiek en circulaire grondkosten en zorg je ervoor dat de kosten niet de pan uitrijzen? Het zijn onder andere deze vragen die centraal staan in de werkgroep gemeentelijke bruggen. Een initiatief van De Bouwcampus in samenwerking met Platform Bruggen. TEKST: HANS OUWERKERK “De opgave van beheer en onderhoud is te groot om dit traditioneel aan te pakken”, zegt Harald Versteeg, transitiemanager bij De Bouwcampus. De komende jaren staan gemeenten dan ook voor de opgave om duizenden bruggen duurzaam te vervangen of te renoveren. Om hiervoor een efficiënte Foto: Paul van Baardwijk, Studio Retouched. Foto: Hollandia Services. aanpak te bedenken heeft De Bouwcampus in samenwerking met Platform Bruggen de werkgroep gemeentelijke bruggen opgezet. Het doel van de werkgroep is een antwoord vinden op de centrale vraag ‘hoe kunnen we de Vervanging & Renovatieopgave rondom gemeentelijke bruggen slimmer aanpakken? Een grote uitdaging is het ontstaan van onderlinge concurrentie van de V&R-opgave capaciteit en middelen met de woningbouwopgave van één miljoen woningen, de klimaatadaptatie en de energietransitie. HERKENNEN Bij de kick-offbijeenkomst werd al duidelijk dat alle aanwezigen zich in de geschetste problematiek herkennen en blij zijn de ervaringen van anderen te horen. Dat beeld zette zich ook in de eerste officiële werkgroepsessie eind mei door. Het belang van samenwerken en omdenken is cruciaal. “Als afzonderlijke beheersorganisaties kunnen we het niet alleen”, zo merkt Harry Michels directeur Beheer en Uitvoering van de provincie Noord-Holland op. “Zowel gemeenten, provincies als Rijkswaterstaat zijn partijen die gemeentelijke bruggen in beheer hebben. Die moeten de handen ineenslaan. Het veranderen van systemen is altijd lastig. Maar er is een grotere urgentie dan ooit. Naast de schaarste aan mensen, geld en grondstoffen is er stapeling van maatschappelijk doelen, zoals CO2- en stikstofreductie waar we niet meer omheen kunnen.” Volgens hem is het ook belangrijk dat opdrachtgevers voor marktpartijen de randvoorwaarde kunnen scheppen dat ze hier concrete oplossingen voor kunnen bieden. “Zij moeten hiervoor investeringen kunnen doen voor andere oplossingen. Bijvoorbeeld investeringen in seriematige productie van onderdelen of hele bruggen. Hiervoor moeten marktpartijen voor langere tijd zekerheid hebben en weten waar ze aan toe zijn.” SERIEMATIG WERKEN Harald Versteeg, betrokken bij het traject Vervanging & Renovatie Infrastructuur, vertelt over de ervaringen met andere werkgroepen: “Het belangrijkste is met elkaar in gesprek gaan, samenwerken in plaats van concurreren. Als kleinere partijen samenwerken kunnen ze schaalvoordelen behalen. Ook is het belangrijk naar de manier van werken
13 NUMMER 4 / JULI 2023 THEMA BRUGGEN EN VIADUCTEN PLATFORM BRUGGEN Het Platform Bruggen bundelt krachten, initiatieven en kennis van alle partijen in de bruggensector, van gemeente tot bruggenbouwer, met een toegankelijke website vol praktische informatie en verwijzingen, (online) netwerkbijeenkomsten en thematische werkgroepen voor innovatieontwikkeling. Het platform fungeert als katalysator in de bruggensector en zorgt dat alle partijen ‘door de bomen het bos weer zien’. Het platform is geïnitieerd en wordt ondersteund door kennisplatform CROW en de Nederlandse Bruggenstichting. Kijk op www.platform.bruggen.nl. te kijken. Er zijn enorm veel verschillende bedieningsmechanismen voor bruggen. Maar is het echt nodig om 28 verschillende systemen te hebben? Als we dat kunnen beperken, kunnen we veel sneller werken, doordat we in grotere aantallen kunnen produceren.” Hans de Wit van Damsteegt Waterwerken heeft als marktpartij al ruime ervaring met seriematig werken opgedaan. “Wat wij veel horen, is dat men geen eenheidsworst wil”, vertelt hij. “Maar prefab betekent niet dat alles hetzelfde wordt. Er is nog heel wat variatie mogelijk. We werken bijvoorbeeld met een standaardbreedte van vier meter en de lengte kan variëren van 8 tot 24 meter. De gemeente Zoetermeer werkt al drie jaar zo. Wij hebben daar in drie weken tijd vijf bruggen kunnen vervangen.” Een belangrijke randvoorwaarde voor deze snelheid is volgens De Wit, dat je een grotere serie tegelijk kunt maken en dat je een logische volgorde bepaalt. “Het grote voordeel voor de gemeente is dat de buitenruimte veilig blijft en dat er weinig hinder is.” Momenteel is hij bezig in de gemeente Alphen aan den Rijn. “Daar hebben ze de wijken opgedeeld in soorten, bijvoorbeeld: landelijk of centrum. Elke soort wijk krijgt een bepaald type leuning. Zo is het niet overal hetzelfde, maar kunnen ze wel op grotere schaal inkopen. Dit levert ook veel financieel voordeel op.” AANBESTEDING Marc Nelen, adviseur van Netwerk Conceptioneel Bouwen benadrukt dat de wijze van aanbesteden een andere insteek moet krijgen. “Opdrachtgevers schrijven nu nog te veel voor. We denken te klassiek, we moeten gaan omdenken. En vooral gaan denken in herhaalbare oplossingen, geïndustrialiseerde productie en voorspelbaarheid. In plaats van het voorschrijven van materialen in tenders moet je aangeven welke prestaties je eist. Laat je vervolgens verrassen door de leverancier. Het eindresultaat is verhoging van snelheid en kwaliteit en een betere prijs/ kwaliteit verhouding.” De Werkgroep gemeentelijke bruggen heeft nu een zestal thema’s geformuleerd waar de deelnemers zich over buigen. Deze thema’s zijn; • opdrachtgevers werken samen aan de nationale opgave; • standaardisatie is de norm; • doelstellingen opdracht helder voor de markt; • omgaan met schaarste van kennis & capaciteit; • seriematig aanbesteden: hoe en wat; • samenhang Beheer & Onderhoud en Vervanging & Renovatie. “Uiteindelijk gaat het erom dat we met elkaar een nieuwe wijze van werken gaan uitvinden”, aldus Marc Nelen. Foto: ÆVO. Risicobeoordeling van natte infra op basis van ISO 12100 Pilz heeft jarenlange ervaring met het uitvoeren van risicobeoordelingen op diverse natte infra van onder andere Rijkswaterstaat en verschillende provincies, gemeenten en waterschappen. De basis hiervoor is altijd de ISO 12100. Tijdens de beoordeling wordt het hele scala aan mogelijkheden bekeken en doorgelicht. Dit resulteert uiteindelijk in een uitgebreide rapportage met daarin aanbevelingen voor aanpassingen. Wist u dat een risicobeoordeling volgens de Machine- en Arbeidsmiddelenrichtlijnvan uw bruggen en/of sluizen wettelijk verplicht is? Een deskundig uitgevoerde risicobeoordeling fungeert als basis voor een veilige constructie van uw object. Deskundig uitgevoerd met uitgebreide rapportage Wilt u meer weten over het uitvoeren van een risicobeoordeling? Neem direct contact op met Pilz via info@pilz.nl, 0347 320 477 of scan de QR-code! Pilz Nederland | 0347 320 477 | info@pilz.nl | bruggenensluizen.pilz.nl advertenties
www.gwwtotaal.nlRkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=