GWW-Totaal 5 - 2023

PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 6 Raad van State keurt opslag CO2 in Noordzee goed Illustratie: Porthos. De Raad van State heeft op 16 augustus goedkeuring gegeven aan het Porthos-project, waarbij CO2 via pijpleidingen onder de Rotterdamse haven wordt opgeslagen in de Noordzee. De hoogste bestuursrechter erkent dat sprake is van belastende stikstofuitstoot, maar die is tijdelijk en beperkt en heeft geen grote gevolgen voor natuurgebieden. De minister van Economische Zaken en Klimaat (EZK) en de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening hebben volgens de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State op basis van objectieve gegevens aangetoond dat uitgesloten is dat het project acht omliggende Natura 2000-gebieden aantast. De ministers maakten voor het Porthos-project aanvankelijk gebruik van de zogenoemde bouwvrijstelling stikstof. In een tussenuitspraak in deze zaak oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak in november vorig jaar dat die niet gebruikt mag worden. Dat had grote gevolgen voor de rest van de bouw- en infrasector. Dat betekende ook dat de ministers voor het project een individuele beoordeling van de stikstofgevolgen moesten maken. Die was tijdens de procedure bij de Afdeling bestuursrechtspraak al gemaakt, maar de bezwaarmaker, de Coöperatie Mobilisation for the Environment (MOB), had daarop nog niet kunnen reageren. Na de tussenuitspraak kwam MOB met een reactie op de individuele beoordeling. Volgens de milieuorganisatie schiet deze beoordeling op meerdere punten tekort en worden daardoor de stikstofgevolgen van het project onderschat. TIJDELIJK EN BEPERKT De Afdeling bestuursrechtspraak stond in deze zaak voor de vraag of de beoordeling van de stikstofgevolgen van het Porthos-project de toets der kritiek kan doorstaan. Dat is het geval. Het project leidt wel tot een tijdelijke en beperkte toename van de stikstofuitstoot op delen van de omliggende Natura 2000-gebieden, die varieert tussen 0,01 mol en 0,57 mol stikstof per hectare per jaar. Maar de ministers hebben op basis van objectieve gegevens aangetoond dat in dit geval is uitgesloten dat deze natuurgebieden daarvan ‘significante gevolgen’ ondervinden. De beoordeling van de stikstofgevolgen is bovendien op basis van de juiste uitgangspunten en met ‘de vereiste diepgravendheid’ verricht. Er is dus voldaan aan de eisen van het natuurbeschermingsrecht. De vrees van MOB dat hiermee een drempelwaarde zou ontstaan voor toekomstige projecten, is niet terecht. De Afdeling bestuursrechtspraak benadrukt in de uitspraak dat voor elk plan of project een ecologische analyse van de gevolgen moet worden gemaakt. Daarbij wordt gekeken naar de specifieke milieukenmerken en omstandigheden van het Natura 2000-gebied. Ook bij een tijdelijke en beperkte toename, zoals in dit geval. PORTHOS-PROJECT Het inpassingsplan ‘Porthos transport en opslag van CO2’ maakt het mogelijk om CO2 afkomstig van industrie uit het Rotterdamse havengebied op te slaan in lege gasvelden onder de Noordzee. Hiervoor wordt een CO2-transportleiding aangelegd vanuit het havengebied naar de Noordzee. Ook wordt een compressorstation gebouwd aan de Aziëweg in Rotterdam en wordt het gasproductieplatform P18-A in de Noordzee omgezet in een platform voor de opslag van CO2. De minister van EZK heeft hiervoor vergunningen verleend. Sluiscomplex beperkt lekverlies naar oceaan Naast elke sluiskamer bevinden zich spaarbekkens. Aankomst van de eerste vier sluisdeuren voor het vernieuwde Panamakanaal. De deuren hebben een uniek en gepatenteerd afdichtings- en geleidingssysteem om lekkage tegen te gaan. Honderden schepen liggen te wachten voor de sluizen van het Panamakanaal. Door droogte staat het water in het centrale Gatúnmeer zo laag dat de autoriteiten hebben besloten dagelijks minder schepen door te laten. Want bij elke schutting van een schip gaat zo’n 200 miljoen liter water de oceaan in. Ingenieursbureau Iv ontwierp nieuwe sluisdeuren voor dit bijzondere sluizencomplex, waarbij binnen de gestelde eisen maximaal rekening is gehouden met de rol van het meer als zoetwatervoorziening. Het Panamakanaal speelt een cruciale rol in de internationale scheepvaart. Zonder een goed werkend sluizencomplex tussen Noord- en Zuid-Amerika, zouden schepen helemaal om Zuid-Amerika heen moeten varen. Het vernieuwde sluizencomplex, dat in 2016 werd geopend, is zo ontworpen dat het verlies aan zoet water zoveel mogelijk wordt beperkt. Speciale waterbassins, waarmee zoet water wordt hergebruikt, en het ingenieuze ontwerp van de sluisdeuren zorgen voor een forse reductie van het waterverlies. Om zo min mogelijk zoet water verloren te laten gaan, wordt bij het schutten van de schepen gebruik gemaakt van spaarbekkens (waterbassins). Deze spaarbekkens, drie naast elke sluiskamer, beperken het lekverlies met 60%. Door een deel van het water tijdens het schutten via deze bekkens te laten lopen, kan het worden hergebruikt. Het zoete water uit het Gatúnmeer is naast een belangrijke vaarroute namelijk ook de belangrijkste bron van drinkwater. Ongeveer de helft van de Panamezen wordt dankzij dit meer van schoon drinkwater voorzien. De langdurige droogte zorgt er echter voor dat de waterstand in het Gatúnmeer daalt. Normaliter wordt het verlies door het schutten van schepen – 200 miljoen liter per schutting – gecompenseerd door regenval en aanvoer vanuit de rivier de Chagres. Op die manier kunnen dagelijks zo’n 36 schepen worden geschut. Maar nu het niet regent en ook de aanvoer vanuit de Chagres minder is, heeft Panama het aantal passerende schepen teruggebracht. Daardoor ontstaan er files en liggen inmiddels honderden schepen te wachten om van de Stille Oceaan naar de Atlantische Oceaan te komen. OPLOSSING MET PATENT Een strenge eis in het ontwerp van de sluisdeuren van het vernieuwde Panamakanaal was dat deze zeer beperkt zoet water naar de oceanen mogen lekken. Een gemiddelde lekkage van vijf liter per meter per minuut en een maximale lekkage voor enig punt op de deur van tien liter per meter is toegestaan. De afdichting die lekkage tegengaat moet vijftien jaar meegaan. Dat houdt in dat de deur in die tijd 135.000 maal geopend en gesloten wordt. Gedurende die tijd moeten de seals aan alle strenge eisen blijven voldoen en mogen ze dus niet te veel slijten. Hiertoe heeft Iv een speciaal door drukverschil geactiveerde afdichtings- en geleidingssysteem ontworpen. Dat zorgt voor een soepele horizontale geleiding en een eenvoudige correcte installatie, terwijl wordt voldaan aan de strenge afdichtingseisen. Iv heeft voor dit nieuwe, nooit eerder ontworpen systeem patent verkregen.

RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=