PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 10 Vereniging van Waterbouwers: “Adaptief aanpakken!” De KNMI’23-klimaatscenario’s laten zien dat het klimaat in ons land verandert. Het wordt steeds warmer. Hittegolven, zware regenbuien en langdurige droogte komen vaker voor. De winters worden steeds natter en de zeespiegel kan bij het voorzichtige scenario in 2100 met meer dan een meter gestegen zijn. “Er is geen tijd meer om ons alleen achter plannen te verschuilen. We moeten nu ook adaptief aanpakken!”, zegt Femke Zevenbergen, voorzitter van de Vereniging van Waterbouwers. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: VERENIGING VAN WATERBOUWERS Twentekanaal bij Almelo. Zelfs in het lage-uitstootscenario kan de zeespiegel voor de Nederlandse kust vanaf 2100 met meer dan een meter gestegen zijn. Een stijging van 2,5 meter is al in 2100 mogelijk in het hoge scenario, als de ijskappen sneller dan verwacht smelten. Dit blijkt uit de KNMI’23-klimaatscenario’s die op 9 oktober 2023 zijn uitgebracht (zie ook elders in deze uitgave). Daarnaast kunnen de rivieren flink stijgen door forse regenval, of juist heel laag staan door langdurige droogte. “Combineer dat met de vervangings- en renovatieopgave van onze infrastructuur en het versterken van onze dijken in het Hoogwaterbeschermingsprogramma. Dan is er de komende decennia dus werk genoeg voor de waterbouwers. Maar dan moeten we nu niet verzanden in alleen plannen maken. Betrek de waterbouwers bij de toekomstige opgave en ga vast adaptief aan de slag”, zegt Femke Zevenbergen. Ook Andrea Vollebregt, directeur van de vereniging, onderstreept het belang van het nu verder opdoen van uitvoeringskennis: “In ons vakgebied is niet alles van tevoren helemaal uit te denken, omdat we veel met en in de natuur werken. Denk aan kustverdediging en dijkversterking. Dat in tegenstelling tot bijvoorbeeld de wegenbouw, waarin de bouwmethode vergaand is vastgelegd in regels. Onze leden zijn dan ook groot geworden in het proefondervindelijk werken, waarbij je continu kennis opdoet terwijl je bouwt. Denk aan de Zandmotor voor de kust van Kijkduin, of de Marker Wadden. Maar ook het testen van een dijkversterking onder bepaalde golfslag. We worden in de uitvoering constant uitgedaagd om te blijven leren.” VERTRAGING Volgens Femke spelen er hedendaagse dossiers, waardoor de aanpak van waterwerken vertraging oploopt: “Denk aan de stikstofproblematiek en emissieloos en emissiearm werken. Onze leden werken vaak nabij Natura 2000 gebieden. Dus dan moet je vaak al emissieloos werken. Dat brengt een uitdaging voor onze opdrachtgevers in de keuzes die dan voorliggen met bijbehorende prijsconsequenties. En die keuzes leiden nu jammer genoeg tot vertraging van het op de markt komen van projecten. Verder moet in 2027 de waterkwaliteit in Nederland voldoen aan de doelen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Net als bij de situatie met PFAS, waarbij de waterbouwers ook geen nieuwe stoffen in het water brengen, is het bij de KRW-maatregelen niet toegestaan om de waterkwaliteit tijdelijk te mogen verslechteren. Dit ondanks dat de werkzaamheden leiden tot het voldoen aan de KRW-richtlijnen. Ons werk vormt dus een deel van de oplossing. Wij verbeteren bijvoorbeeld de kwaliteit van water door onze werkzaamheden in uiterwaarden en het maken van onder meer nevengeulen, verdiepen van wateren en het creëren van natuurvriendelijke oevers. Met de opgaven die voor ons liggen, zal er de komende jaren veel van waterbouwers gevraagd worden. We kunnen het ons dus niet permitteren om nu stil te vallen!” Andrea: “Dat de toekomstige inrichting van ons land zal veranderen lijkt zo goed als zeker. Maar we weten nog niet precies hoe die toekomst eruit ziet. Daarom is het belangrijk om adaptieve oplossingen toe te passen, zodat we kunnen mee bewegen met de klimaatveranderingen. Gaandeweg ervaring opdoen wat goed werkt en deze kennis weer toepassen bij de volgende opgave. Dat heeft als voordeel dat we nu niet stil hoeven te zitten, maar door kunnen gaan met de uitvoering.” WATERSCHAPPEN WILLEN ACTIE Femke verwijst nog naar een uitspraak van Rogier van der Sande, voorzitter van de Unie van Waterschappen, naar aanleiding van het verschijnen van de KNMI’23-klimaatscenario’s. Zijn reactie: “We weten nog niet precies hoeveel en hoe snel het klimaat verandert en de zeespiegel stijgt. Door nu te kiezen voor een robuuste aanpak en opties open te houden voor toekomstige maatregelen, voorkomen we dat we verkeerde keuzes maken Voorzitter Femke Zevenbergen (links) en directeur Andrea Vollebregt (rechts) van de Vereniging van Waterbouwers: “Met de opgaven die voor ons liggen, zal er de komende jaren veel van waterbouwers gevraagd worden. We kunnen het ons dus niet permitteren om nu stil te vallen!”
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=