PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 12 KNMI’23-klimaatscenario’s zetten infrasector op scherp Hoogwater in Limburg in juli 2021. Foto: Paul van Baardwijk / Rijkswaterstaat. BELANGRIJKSTE UITKOMSTEN KLIMAATSCENARIO’S Nederland Temperatuur Rond 2050 en 2100 is de opwarming het grootst in de zomer en het kleinst in de winter. Er zijn dan meer zomerdagen en tropische nachten en minder ijs- en vorstdagen. Hittegolven komen vaker voor en worden nog heter. Steden hebben de meeste last van de opwarming. Neerslag In een warmer klimaat gaat het ’s winters meer regenen en komen extreme buien ’s zomers vaker voor. De winters worden nog natter, de zomers juist droger. Maar áls het regent in de zomer, regent het ook harder. Droogtes Zomers regent het minder en verdampt er meer vocht uit de bodem. Daardoor komt langdurige droogte vaker voor. Zonnestraling De lucht in Nederland wordt schoner en er zijn steeds minder wolken. Daardoor is er meer zon, en dus extra opwarming. Wind en storm De kans op een stormvloed (door storm veroorzaakt hoogwater) verandert niet. Maar omdat de zeespiegel stijgt, moeten we wel rekening houden met hogere stormvloeden in de toekomst. Zicht en mist Klimaatverandering heeft geen gevolgen voor mist. Maar omdat de lucht schoner wordt, is er toch minder kans op mist. Zeespiegelstijging In de laatste 100 jaar steeg de gemiddelde zeespiegel in de wereld steeds sneller. Dit gaat nog eeuwenlang door, omdat de ijskappen bij de Noordpool en de Zuidpool nog verder afsmelten. Hoeveel de zeespiegel uiteindelijk stijgt, hangt af van hoeveel CO2 we nog uitstoten en hoeveel ijs er nog smelt op de Zuidpool, waar het meeste ijs ligt. Caribisch Nederland Orkanen Op de eilanden Sint Eustatius en Saba komen zware orkanen met veel regen in de toekomst vaker voor, maar op Bonaire niet. Temperatuur en wind De temperatuur en de windsnelheid gaan omhoog, de hoeveelheid regen neemt af. Op 9 oktober 2023 zijn de KNMI’23-klimaatscenario’s uitgebracht. Deze vervangen de KNMI’14-klimaatscenario’s. Belangrijkste conclusie: de klimaatverandering die we nu meemaken zet de komende tientallen jaren door. Met grote impact op Nederland en beheerders van water, vaarwegen en harde infrastructuur. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: KNMI, TENZIJ ANDERS VERMELD Het klimaat in ons land verandert. Het wordt steeds warmer. Hittegolven, zware regenbuien en langdurige droogte komen vaker voor. Dat hebben we de afgelopen jaren gemerkt, maar ook weer in 2023. Zo was juni 2023 de warmste junimaand sinds 1901. Daarnaast was deze maand extreem zonnig en op veel plaatsen zeer droog. Maar de herfst toonde de andere kant met plaatselijk zeer veel regen. Elders in Europa zagen we ook heftige weersextremen, zoals bosbranden door droogte, zeer hoge temperaturen of juist zware overstromingen door hevige regenval. Een ander punt van aandacht is de stijgende zeespiegel, zowel bij Nederland als bij Caribisch Nederland. Al deze veranderingen hebben gevolgen voor onze veiligheid, onze gezondheid en de natuur. We moeten ons land bijvoorbeeld beschermen tegen de stijgende zeespiegel en extreme regen (veel regen in korte tijd of regen die heel lang duurt). En onze bossen en de natuur moeten we beschermen tegen natuurbranden. INVLOED VAN DE MENS Het klimaat verandert nu sneller dan in de laatste 2.000 jaar. Vergeleken met de periode waarin er nog nauwelijks industrie was (1850-1900), is het wereldwijd nu gemiddeld 1,2°C warmer. In Nederland zelfs al 2,3°C. De snelle opwarming komt vooral door de uitstoot van broeikasgassen door de mens. Het belangrijkste broeikasgas is CO 2. Dat ontstaat als je aardolie, aardgas of kolen verbrandt. Dit gebeurt bijvoorbeeld in de industrie, maar ook bij het verwarmen van gebouwen, bij vliegen en bij autorijden. Ook door veeteelt en door het kappen van bossen komen er broeikasgassen in de lucht. Zelfs als we nu meteen stoppen met het uitstoten van broeikasgassen, gaan sommige veranderingen nog honderden of duizenden jaren door. De veranderingen zijn dan wel veel kleiner dan als we hier niet mee stoppen. KLIMAATSCENARIO’S VOOR NEDERLAND Onderzoekers in de hele wereld proberen te begrijpen hoe het klimaat verandert en wat je ertegen kunt doen. Het klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) schrijft de belangrijkste conclusies op in wetenschappelijke rapporten. Met de gegevens uit het laatste rapport berekende het KNMI wat klimaatverandering betekent voor Nederland, ook voor Caribisch Nederland. Het resultaat daarvan zijn de klimaatscenario’s. De KNMI’23-klimaatscenario’s bestaan uit vier paden die een mogelijk toekomstig klimaat in Nederland rond 2050, 2100 en 2150 beschrijven. Vast staat dat hoe meer CO2 er uitgestoten wordt, hoe warmer het wordt en hoe meer de zeespiegel stijgt. Omdat het onzeker is hoeveel er wereldwijd wordt gedaan om de uitstoot te verminderen, zijn er scenario’s voor veel en voor weinig uitstoot. Die zijn allebei doorgerekend voor een droge en een natte situatie, dus in totaal zijn er vier scenario’s. Zelfs in het lage-uitstootscenario kan de zeespiegel voor de Nederlandse kust vanaf 2100 met meer dan een meter gestegen zijn. Een stijging van zelfs 2,5 meter is al in 2100 mogelijk in het hoge scenario, als de ijskappen sneller dan verwacht smelten. Het proces van zeespiegelstijging gaat nog eeuwenlang door. Hoeveel de zeespiegel uiteindelijk stijgt, hangt voornamelijk af van hoeveel broeikasgassen we nog uitstoten en hoeveel ijs er nog smelt op de Zuidpool. MEER WEERSEXTREMEN Welke weersextremen kunnen we verwach-
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=