5 NUMMER 1 / FEBRUARI 2024 ACTUEEL Hergebruik van liggers: leren door te doen! Begin 2023 werden bij de bouw van het nieuwe viaduct Hoog Burel over de A1 hergebruikte liggers toegepast, afkomstig uit de A7 bij Groningen. Rijkswaterstaat en Groene Liggers V.O.F. hebben een samenwerkingsovereenkomst getekend om de opschaling van hergebruik van liggers door te ontwikkelen tot een volwassen markt. De belangrijkste vraag waar de partners de komende tijd mee aan de slag gaan is wat er nodig is voor opschaling. Door middel van een aantal verschillende pilots met activiteiten van oogst tot en met herinzet, wordt verdere ervaring opgedaan met als doel om het hergebruik van liggers te normaliseren. “Bij het vinden van circulaire toepassingen is samenwerking tussen markt en overheid van groot belang”, zegt Hans Dussel, directeur Inkoop & Contractmanagement Grote Projecten bij Rijkwaterstaat. “We zijn daarom ook blij met deze samenwerkingsovereenkomst: om ervoor te zorgen dat alles wat we leren rondom het hergebruik van liggers verder in de praktijk kunnen gaan brengen.” De samenwerkingsovereenkomst brengt Rijkswaterstaat en twee consortia samen die zijn ontstaan uit het SBIR (Small Business Innovation Research) initiatief ‘circulaire viaducten’ in 2019. Als resultaat van deze SBIR vormen deze twee consortia, Liggers 2.0 (Dura Vermeer, Royal Haskoning DHV, Haitsma Beton en Vlasman) en Closing the Loop (GBN, Strukton, Antea Group Nederland en Nebest), vanaf nu samen een koplopersgroep op het gebied van hergebruik van liggers. Dit gebeurt onder de naam Groene Liggers V.O.F. CLOSING THE LOOP Het consortium Closing The Loop ontwikkelde onder andere een scan die de herbruikbaarheid van bestaande objectonderdelen van kunstwerken, zoals viaducten en bruggen, kan bepalen. In de V.O.F. maken beide consortia dankbaar gebruik van elkaars ervaring en expertise, om nog een stap dichterbij te komen bij het hergebruik van liggers als ‘het nieuwe normaal’. “De partners waarmee wij Groene Liggers V.O.F. hebben gevormd zijn vanaf het begin betrokken geweest om circulaire viaducten werkelijkheid te laten worden”, vertelt Eline Hordijk, projectmanager bij Groene Liggers V.O.F. “We hebben al in meerdere pilots laten zien dat het technisch kan. Dit vervolgtraject is noodzakelijk om het niet bij die pilots te laten, maar echt tot opschaling te komen. Daar gaan we nu mee aan de slag, samen met Rijkswaterstaat.” OPSCHALING VAN HET WERK Maar wat is er nodig voor opschaling? Door middel van een aantal verschillende pilots wordt verdere ervaring opgedaan. De eerste praktijklessen haalt het samenwerkingsverband uit het oogsten, opslaan en modificeren van hergebruikte liggers uit het project A9 Badhoevedorp-Holendrecht. Deze prefab liggers kunnen na modificatie weer op andere plekken worden hergebruikt. Voor een belangrijk deel is de herbestemming van de te oogsten liggers al bekend. Ook worden er liggers geoogst en tijdelijk opgeslagen voor nog nader toe te kennen projecten. BELANG VAN KENNISDELING Innovatie en opschaling van de circulaire liggers vraagt om nauwe samenwerking tussen de markt en de overheid. Om de ontwikkeling naar een volwassen markt mogelijk te maken is naast het opdoen van ervaring in de praktijk, ook kennisontwikkeling en -deling nodig. Leren en ontwikkelen is dan ook een belangrijk onderdeel van deze samenwerkingsovereenkomst. Wat werkt goed en wat kan juist verbeterd worden? Door deze kennis actief te delen, dragen Rijkswaterstaat en Groene Liggers V.O.F. niet alleen bij aan kennisontwikkeling en het volwassen worden van de markt, maar ook aan oplossingen en inzichten voor een circulaire economie in het algemeen. Het project maakt deel uit van de ambitie van Rijkswaterstaat om in 2030 klimaatneutraal en circulair te werken. Het realiseren van deze doelstelling vereist inkoopbare oplossingen. In Nederland zijn ongeveer 40.000 bruggen en viaducten, waarvan de komende 15 tot 20 jaar 295 viaducten moeten worden vervangen. De komende tijd zal Rijkswaterstaat dan ook verder inzetten op het ontwikkelen van de productgroep ‘Circulaire Viaducten’. Met de ontwikkeling van deze samenwerking zorgt Rijkswaterstaat ervoor dat waardevolle liggers worden behouden en het gebruik van schaarse grondstoffen wordt geminimaliseerd. Op deze manier wordt niet alleen naar duurzaamheid gestreefd, maar ook bijgedragen aan een leefbare en veilige toekomst voor de volgende generatie. Meer weten? Kijk op https://circulaireviaducten.nl. Het succes van het hergebruik van liggers heeft het consortium Liggers 2.0 begin 2023 bewezen, met onder andere het inhijsen van bestaande liggers in een nieuw viaduct bij Hoog Burel (A1). Dat het kan, weten we dus. Foto: © Erik Karst Fotografie. ACTUEEL Wij b de ec kunn onde hebb dere Steeds het pro benad Maar m het we land m verzet van nie Als we investe kost oo subsid Deze l BBL-o in op h evenem Ondan nodig. opged binnen meer z nodig? werk z ment d om te b Werke toekom voor ie Maxim Voorz W bo bl ke Als Mirosław op de bouwplaats “Zadzwoń pod 112 po karetkę” zegt, dan bedoelt hij precies hetzelfde als wanneer Mehmet “Ambülans için 112’yi arayın” roept. Desondanks begrijpen de Pool en de Turk elkaar niet. Als ze tijdens de schaft elkaar iets duidelijk willen maken, dan kunnen ze daar de tijd voor nemen. Maar wat als er een zwaar voorwerp van hoogte valt? Dan moet de boodschap toch direct duidelijk zijn voor iedereen? Taalbarrières, omgevingsgeluiden en afstand zijn belangrijke factoren waardoor de boodschap niet of te laat aankomt. Met eenduidige woorden en gebaren kun je zorgen dat je kameraad in actie komt. Laten we even oefenen. Ga eens staan. Maak een zijwaartse stap naar rechts en wijs tegelijkertijd met een gestrekte hand ook in die richting. Zo maak je duidelijk naar welke kant de collega die in gevaar is moet gaan. Mocht er onverhoopt iets mis gaan, maak dan de volgende twee gebaren. Maak een belgebaar waarbij je met gespreide pink en duim je hand bij je oor houdt. Maak dan een kruis met je armen. Collega’s zouden dan 112 moeten bellen voor een ambulance. Nee, dat werkt inderdaad niet meteen. Het kost even tijd voordat iedereen op de bouwplaats de 26 gebaren kent die in de nieuwe veiligheidscode Bouwspraak geïntroduceerd worden. Het gebruik van gebaren is niet nieuw en heeft z’n nut bijvoorbeeld al bewezen in de duiksport. Als je onderwater gaat, word je geacht alle handsignalen te kennen. Als je je platte hand van links naar rechts beweegt onder je hoofd en langs je keel, dan weet je duikbuddy direct dat je geen lucht meer hebt. Iedereen is het met mij eens dat de bouw veiliger móet! Al jaren streven we naar meer veiligheid op bouwplaatsen en het naleven van veiligheidsvoorschriften. Dit gaat weleens mis door spraakverwarring en ruis op de lijn vanwege ronkende machines. Ik ben dan ook blij dat FNV Bouwen & Wonen, CNV Vakmensen, Aannemersfederatie Nederland, Vereniging van Waterbouwers, NVB en Bouwend Nederland samen Bouwspraak hebben ontwikkeld. En nee, Bouwspraak is geen wondermiddel, maar wel een flinke stap voorwaarts en onderdeel van de bewustwordingscampagne ‘Bewust Veilig Iedere Dag’ van Bouwend Nederland. Of je nu Jan, Jack, Alexandru of Gabor heet, ik wil dat iedereen elke dag weer veilig thuis komt van werk. Jij bent ook zelf verantwoordelijk voor je eigen veiligheid, bezoek daarom bouwspraak.nl/downloads en print de poster uit. Hang hem op groot formaat op in je bus, bouwkeet en op kantoor. De site is beschikbaar is het Bulgaars, Duits, Engels, Hongaars, Nederlands, Pools, Roemeens en Turks. En ook goed leesbaar op je smartphone. Oefening baart kunst. Gelukkig begrijpen wij elkaar dan heel goed! column MAxIME VERHAGEN Begrijpen wij elkaar wel goed? Maxime Verhagen, Voorzitter Bouwend Nederland DE OPLOSSING VOOR (MOBIELE) STROOM EN VERLICHTING Betrouwbaarheid is een van de belangrijkste afwegingen bij de aanschaf van een aggregaat. Met onze B&N aggregaten bieden wij een hele goede oplossing voor mobiele stroom en mobiele verlichting. Kijk op www.brinkmann-niemeijer.nl voor meer informatie. Gebruiksvriendelijk & Robuust en duurzaam brinkmann-niemeijer.nl info@bnmotoren.nl - T. 0571-27 69 00 Engelenburgstraat 45, 7391 AM Twello B&N_adv_noodstroom_8097(1).indd 1 08-10-18 13:25 www.vonkgroenservice.nl info@vonkgroenservice.nl 06-228 418 78 1 groenserv,ce Ï)ureau voor ecologisch advies Flora fy Fauna 9uickscan E_colgische begeleiding 5roedvogelinventarisatie 5oortinventarisatie www.von kg roenservice.n 1 i nfo@von kg roenservice.n 1 06-228 418 78 Nederland telt honderden beweegbare bruggen. De status van de mechanische uitrusting is cruciaal voor de vraag of een brug gerenoveerd of vervangen moet worden. Hiervoor is een herbeoordeling van het bestaande bewegingswerk nodig. Dit onderdeel is voor veel beheerders een grote worsteling aangezien de theoretische rekenregels die we hanteren de praktijk niet lijken te volgen. Bewegingswerken worden hierdoor mogelijk onnodig (vroeg) vervangen. meer veiligheid, minder kosten Antea Group onderzoekt met TU Delft, Rijkswaterstaat en Provincie Zuid-Holland de dynamica en constructieve veiligheid van beweegbare bruggen. Dit onderzoek leidt tot een realistischer model om de levensduur van beweegbare bruggen te beoordelen. De verwachting is dat dit model grote maatschappelijke en financiële voordelen biedt. Hiermee kunnen brugbewegingsmechanismen kostenbewust in stand worden gehouden zonder dat de veiligheid in het geding komt. Sonja Riesen, projectmanager Beweegbare Bruggen: “Met dit onderzoek werken wij aan het ontwikkelen en toepassen van duurzame oplossingen in onze leefomgeving. Daarnaast past het onderzoek goed bij onze ambitie om tot de top van Nederland te behoren op het gebied van beweegbare bruggen”. modellen in de praktijk testen Het promotie-onderzoek van Kodo Sektani, ingenieur Antea Group, resulteerde al in nieuwe theoretische modellen waarmee de belastingen van brugbewegings-mechanismen in verschillende situaties voorspeld kunnen worden. Sektani: “Nu is het zaak om de modellen te verifiëren en te valideren. Vanaf 2018 werk ik samen met veertien sponsoren aan een proefopstelling die antwoord gaat geven op de vraag met welke krachten een bewegingswerk te maken krijgt en hoe alle mechanische onderdelen op elkaar inwerken.” Het onderzoek van ingenieurs- en adviesbureau Antea Group, Rijkswaterstaat en de Provincie Zuid-Holland naar de levensduur van beweegbare bruggen heeft 27 juni 2019 een mijlpaal bereikt. Op de TU Delft is op die dag een unieke proefopstelling geopend. Deze opstelling maakt het mogelijk om voor het eerst theoretische berekeningen in de praktijk te testen. Proefopstelling. Betrokken partijen. actueel DE OPLOSSING VOOR (MOBIELE) STROOM EN VERLICHTING Betrouwbaarheid is een van de belangrijkste afwegingen bij de aanschaf van een aggregaat. Met onze B&N aggregaten bieden wij een hele goede oplossing voor mobiele stroom en mobiele verlichting. Kijk op www.brinkmann-niemeijer.nl voor meer informatie. Nederland telt honderden beweegbare bruggen. De status van de mechanische uitrusting is cruciaal voor de vraag of een brug gerenoveerd of vervangen moet worden. Hiervoor is een herbeoordeling van het bestaande bewegingswerk nodig. Dit onderdeel is voor veel beheerders een grote worsteling aangezien de theoretische rekenregels die we hanteren de praktijk niet lijken te volgen. Bewegingswerken worden hierdoor mogelijk onnodig (vroeg) vervangen. meer veiligheid, minder kosten Antea Group onderzoekt met TU Delft, Rijkswaterstaat en Provincie Zuid-Holland de dynamica en constructieve veiligheid van beweegbare bruggen. Dit onderzoek leidt tot een realistischer model om de levensduur van beweegbare bruggen te beoordelen. De verwachting is dat dit model grote maatschappelijke en financiële voordelen biedt. Hiermee kunnen brugbewegingsmechanismen kostenbewust in stand worden gehouden zonder dat de veiligheid in het geding komt. Sonja Riesen, projectmanager Beweegbare Bruggen: “Met dit onderzoek werken wij aan het ontwikkelen en toepassen van duurzame oplossingen in onze leefomgeving. Daarnaast past het onderzoek goed bij onze ambitie om tot de top van Nederland te behoren op het gebied van beweegbare bruggen”. modellen in de praktijk testen Het promotie-onderzoek van Kodo Sektani, Antea Group, resulteerde al in nieuwe theor modellen waarmee de belastingen van brugb wegings-mechanismen in verschillende situa voorspeld kunnen worden. Sektani: “Nu is h de modellen te verifiëren en te valideren. Va werk ik samen met veertien sponsoren aan e opstelling die antwoord gaat geven op de vr welke krachten een bewegingswerk te make hoe alle mechanische onderdelen op elkaar Mijlpaal in onderzoek naar beweegbare bruggen Het onderzoek van ingenieurs- en adviesbureau Antea Group, Rijkswaterstaat Provincie Zuid-Holland naar de levensduur van beweegbare bruggen heeft 27 2019 een mijlpaal bereikt. Op de TU Delft is op die dag een unieke proefopstell geopend. Deze opstelling maakt het mogelijk om voor het eerst theoretische b ningen in de praktijk te testen. Proefopstelling. Betrokken partijen. advertenties ‘Onze gezondheid ligt onder de grond’ Riolering is voor veel mensen onzichtbaar, maar ook onmisbaar. Riolering zorgt ervoor dat afvalwater en hemelwater op een veilige en hygiënische manier worden afgevoerd. Daarom is Betonhuis Riolering gestart met de bewustwordingscampagne ‘Onze gezondheid ligt onder de grond’. Betonhuis Riolering is gestart met deze campagne om het beschermende karakter van riolering onder de aandacht te brengen. Met deze campagne gaat men in op de keuzes die een rol spelen bij het vervangen van riolering. En worden de kwaliteiten van riolering van beton voor het voetlicht gebracht. VOLKSGEZONDHEID Riolering helpt voorkomen dat mensen in contact komen met vervuild water, dat bacteriën en ziektekiemen bevat. Dankzij deze sanitaire voorziening is de gemiddelde levensverwachting in de twintigste eeuw fors toegenomen. Aan riolering worden hoge kwaliteitseisen gesteld. Afvalwater moet immers veilig worden afgevoerd. Riolering van beton biedt deze garantie. Ook nu de belasting van het riool fors toeneemt doordat er steeds meer op wordt geloosd. KLIMAAT Riolering speelt ook een rol bij klimaatadaptatie. De kans op overstromingen, droogte en hitte neemt toe. Dat levert risico’s op voor onze economie, volksgezondheid en veiligheid. Stortbuien en langdurige neerslag veroorzaken wateroverlast, op andere momenten ontstaat juist droogteschade. Permeabele betonbuizen maken berging, transport, infiltratie of drainage van water beheersbaar mét respect voor het milieu door een continue beheersing van het grondwater. MILIEU Beton beschermt ook het milieu en voorkomt dat vervuild water in beken of riviertjes terechtkomt. De grondstoffen voor beton zijn regionaal of lokaal, of op redelijke afstand, beschikbaar. Na het einde van de levensduur wordt beton gerecycled, bijvoorbeeld als fundatiemateriaal of als granulaat voor het maken van nieuw beton. Dat maakt riolering van beton tot een milieubewuste keuze. advertenties Echte profs kiezen Sourethweg 5D 6422 PC Heerlen Tel: 045-544558 HET GROOTSTE GWW PLATFORM IN NEDERLAND WWW.GWWTOTAAL.NL
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=