13 NUMMER 2 / MAART 2024 THEMA VERHARDING & KLIMAATADAPTATIE Elzenhof Bodegraven weer helemaal op niveau Een goede ketensamenwerking vanaf voorbereiding door de opdrachtgever tot en met de oplevering door een SEB-deelnemer levert kwalitatief resultaat. Een voorbeeld is De Elzenhof in Bodegraven, die volledig is vernieuwd. SEB-deelnemer Scherrenberg uit Nieuwegein bracht onder meer infiltratieriool aan, een ophoog-laag van IJslandse bims en een nieuwe funderingslaag. Scherrenberg rondde het werk af met een straatlaag die er ook na een aantal maanden nog perfect bij ligt. TEKST EN BEELD: SEB De Elzenhof in Bodegraven is eigenlijk meer een woonwijkje dan een weg. Het is gerealiseerd rond 1970 en inmiddels wonen er overwegend senioren. De weg door de wijk, de openbare ruimte en de riolering waren na al die jaren dringend aan groot onderhoud toe. Ook kreeg de Gemeente Bodegraven-Reeuwijk subsidie voor klimaat-adaptieve maatregelen in de wijk. De gemeente ging voor de uitvoering van het totale project in zee met Scherrenberg uit Nieuwegein. Omdat het riool werd verlegd naar het midden van de weg en tevens een DIT-riool (Drainage, Infiltratie, Transport) werd aangelegd, heeft Scherrenberg praktisch het hele wegpakket vernieuwd. “Daarbij is ook de oude fundering van hoogovenslakken weggehaald. Dat was soms wel een laag van 80 cm dik. Die is nu vervangen door een ophoging en funderingslaag van IJslandse bims. Bims is veel lichter dan hoogovenslakken, wat beter is in dit gebied dat gevoelig is voor verzakkingen”, vertelt projectleider Daniël Sewnarain van Scherrenberg. WATERDOORLATEND De keuze voor IJslandse bims was vooraf vastgelegd in het bestek. Stephan Verburg, projectleider bij de Gemeente Bodegraven-Reeuwijk: “We hebben vooraf scans laten maken van de bodem, zodat we wisten wat de bestaande funderingsopbouw was en tot welke diepte de slakken aanwezig waren. Spaans Watermanagement heeft de constructieve berekeningen gemaakt voor het bims-pakket en restzetting berekend die voldeed aan de eis van de gemeente. Voordeel van de IJslandse bims is ook dat het grofkorrelig is en dus goed waterdoorlatend. Samen met groene parkeervakken en het infiltratieriool moet dat gaan zorgen voor een betere waterhuishouding in de wijk. In natte periodes voert het riool af naar het oppervlaktewater; in droge periodes infiltreert het juist oppervlaktewater in de bodem.” Scherrenberg werkte in een eerder project van de Gemeente Bodegraven ook al met de IJslandse bims en had er dus ervaring mee. Uitvoerder Ben de Boer: “We werken ook wel met andere lichte ophoogmaterialen, zoals Argex. Bims werkt prima. Je mag bims alleen niet te veel verdichten want dan ga je ze verpulveren, waardoor ze hun werking verliezen en het gewicht veel hoger wordt.” Voor het aanbrengen en verwerken van het bims had Spaans Watermanagement een uitgebreid werkprotocol opgesteld. OPHOGING TOT 50 CM Verzakkingen van het zware wegpakket waren in de loop der jaren volop opgetreden. “Gemiddeld hebben we 30 centimeter opgehoogd, maar op sommige plekken wel 50 centimeter”, zegt De Boer. Voordeel daarbij was dat veelal tegelijkertijd ook de aangrenzende gronden werden opgehoogd, zowel openbaar terrein als particulier. “Het is gemeentelijk beleid om – met toestemming van de grondeigenaar - een meter aangrenzende gronden op te hogen om zo een vloeiende overgang te maken van perceel naar openbaar gebied”, zegt Verburg daarover. “We hebben vooraf informatieavonden gehouden waarop we met foto’s ook lieten zien wat het betekent als je zo ver op gaat hogen. Tevens hebben we met alle bewoners gekeken naar de beplanting in de tuinen en aangegeven welke gevolgen ophogen daarvoor zou hebben. Dat was eigenlijk voor iedereen reden om de tuin ook aan te gaan pakken, al dan niet met aarde en zand geleverd door de aannemer.” BETONSTEEN EN GRASTEGELS Scherrenberg legde op de bims-laag een scheidingsdoek, met vervolgens een fundering van menggranulaat en zand voor de straatlaag. Scherrenberg kocht de voorgeschreven bestratingsmaterialen in van Giverbo. Dat bestond uit betonstraatstenen voor de rijbaan, trottoirtegels 30 x 30 cm (8 cm dik) voor de voetpaden en een grote variatie aan banden, zoals inritbanden en verlaagde banden. Deze materialen zijn conform het inrichtingsplan dat de Gemeente Bodegraven-Reeuwijk hanteert voor dergelijke wijken. Tevens werden in de wijk meer groenstroken aangebracht en werden de parkeervakken in-gestraat met grastegels. De Boer: “Dat waren deels grasbetontegels, maar het was ook een proef met kunststoftegels van TTE. Die waren er in begroeide variant en in onbegroeide variant. De onbegroeide hebben we conform bestek zelf ingezaaid met een substraat met graszaad van Bas van Buuren. Dat werkte overigens wel heel goed. Al na twee tot drie dagen zag je dat groen worden.” Verburg: “We gaan deze verschillende oplossingen actief monitoren om te kijken welke het beste is.” AUDIT OP HET WERK Op het werk is een audit uitgevoerd door de SEB. Sewnarain: “Dat was de jaarlijkse audit die de SEB afneemt bij deelnemers. We zijn naar een werk in aanleg geweest en naar dit werk, dat inmiddels enige tijd geleden opgeleverd is. De auditor was zeer positief over dit werk. Wat opviel is het zorgvuldige knipwerk en de goede bolling in de straat, maar vooral ook dat het er heel mooi bij ligt, ook al ligt het eerste deel er al bijna weer een jaar. Ook de banden waren heel goed gesteld.” Sewnarain vindt de audits van de SEB zeer waardevol. “De auditoren van de SEB zijn mensen uit de praktijk. Dat is wat anders dan een audit van een ISO of dergelijke. Deze mensen zien heel veel werken, ook van collega-bedrijven. Auditoren hebben soms ook waardevolle tips over hoe je iets kunt doen of over bepaald materieel of scholing en dergelijke. Daarbij is het SEB-certificaat ook iets waarmee je naar buiten toe je kwaliteit kunt aantonen en waarmee je werk binnen kunt halen.” De gemeente onderstreept het positieve oordeel van de SEB-auditor. Directievoerder Gilbert Both: “Je ziet zelden dat het er zo netjes bij ligt. Het afschot bijvoorbeeld klopt helemaal en is overal hetzelfde, terwijl de ophoging dat toch best lastig maakte. Daar worden wij in de uitvoering wel gelukkig van. Op dit project zaten heel goede mensen. Het was ook een vaste ploeg, zodat je dingen maar één keer hoefde te zeggen en het vervolgens het hele project goed ging.” BEREIKBAARHEID EN COMMUNICATIE Scherrenberg verkreeg het werk onder meer op basis van een EMVI-score. Bereikbaarheid van woningen was daarin een zeer belangrijk punt, met name omdat er veel senioren in de wijk wonen en de wijk maar één ingang heeft. Inzet van de gemeente was dat de aannemer de gemeente volledig zou ontzorgen rondom omgevingsmanagement en communicatie met de bewoners. Sewnarain: “We hebben een omgevingsmanager ingezet en we hielden elke vrijdagochtend inloopspreekuur in de keet. Daar werd volop gebruik van gemaakt en er werden vooral veel vragen gesteld. Daarbij hebben we ook heel veel complimenten van de bewoners gekregen!” Daarbij probeerde Scherrenberg ook met de inzet van zo veel mogelijk elektrisch materieel de overlast te beperken. Verburg bevestigt die complimenten. “We hebben slechts enkele keren vragen of klachten ontvangen van mensen die toch niet wisten waar ze terecht konden met hun opmerkingen. Maar er waren vooral complimenten. Dat bleek ook uit de enquête die we tijdens en na het werk hebben gehouden.” Ook Rens Timmermans van de gemeente, die het werk voorbereidde, deelt die tevredenheid over het werk van SEB-deelnemer Scherrenberg. “Ook administratief was het perfect, met een goed opleverdossier en revisietekeningen. Dat is lang niet altijd zo.” De parkeervakken zijn in-gestraat met grastegels.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=