23 NUMMER 5 / SEPTEMBER 2024 GROEN OP BEZOEK BIJ ONDERHOUD OPENBAAR GROEN Nieuwe bevriezingstechniek Japanse duizendknoop Niet alleen gebouwen, maar ook onze infrastructuur wordt beschadigd door de Japanse duizendknoop. Er zijn al diverse methodieken ontwikkeld om deze zeer schadelijke plant te bestrijden, waaronder bevriezen. Exotenwacht heeft met partners een nieuwe bevriezingstechniek ontwikkeld waarbij er geen vrieslansen in de bodem hoeven te worden gestoken, maar de grond wordt bevroren met behulp van slangen met koelmiddel die als een soort ‘vloerverwarming’ in de grond liggen. Deze techniek biedt een oplossing voor het bestrijden van grote haarden, zoals langs snelwegen en provinciale wegen en (midden)bermen. TEKST: ING. FRANK DE GROOT BEELD: EXOTENWACHT De Japanse duizendknoop is een invasieve exoot uit Oost-Azië, die naar Europa werd gehaald als tuinplant. Het is de meest schadelijke exoot die we kennen. De plant is bijzonder moeilijk te bestrijden vanwege zijn sterke wortelstelsel. Kleine stukjes wortelstok kunnen snel nieuwe planten vormen, waardoor de duizendknoop zich via bijvoorbeeld tuinafval eenvoudig verspreidt. Daarnaast is deze plant ongevoeligheid voor de meeste bestrijdingsmiddelen. Andere voorbeelden van invasieve exoten zijn de Reuzenberenklauw, Grote waternavel, maar ook invasieve exotische mierenkoloniën, zoals die van de Mediterrane draaigatjes. Door de opwarming van ons klimaat neemt de overlast door invasieve exoten alleen maar toe. Probleem met de Japanse duizendknoop is dat deze plant tot wel zeven meter lange wortels vormt, die zich nagenoeg overal doorheen boren. Daarbij kunnen de zogenoemde wortelstokken wel vuistdik worden. Het gevolg is grote schade aan funderingen van gebouwen, maar ook infrastructuur. “De wortels veroorzaken steeds meer schade aan wegen, spoorwegen en dijken. Je ziet ze bijvoorbeeld in wegbermen en ook middenbermen van snelwegen. Je ziet zelfs wortels die zich tussen lagen asfalt wringen en zo schade veroorzaken”, zegt Johan van der Meulen, eigenaar van Exotenwacht. BESTRIJDING De Japanse duizendknoop heeft dus lange en sterk vertakte ondergrondse wortelstokken. Het merendeel van die wortelstokken bevindt zich op 80 tot 100 cm onder maaiveld, maar dieper komt ook voor. Uit de wortelstokken groeien de ‘echte’ wortels voor opname van water en voedingstoffen. Volgens Johan hanteert Exotenwacht diverse bestrijdingsmethoden, zoals afgraven en zeven, elektrocutie, heet water en bevriezing. “Bevriezing is het meest effectief, omdat de celstructuur van de duizendknoop niet bestand is tegen aanhoudende vorst. Maar het is niet altijd de beste oplossing. Dat ligt namelijk aan onder meer de grondsoort, locatie en omvang van het probleemgebied. Soms is een combinatie van technieken een betere oplossing.” Bij bevriezing van de ondergrond is de meeste voorkomende techniek de zogenoemde Tibach-methode. Johan legt uit: “Bij de Tibach-methode bestaat de installatie uit een koelinstallatie en maximaal veertig aluminium vrieslansen die tot circa 1,00 meter diepte worden ingebracht. Hiermee kun je een gebied van ongeveer 40 m2 aanpakken. Door de vrieslansen circuleert een koelmiddel met een temperatuur van -35 tot -45°C. Na circa tien dagen wordt een temperatuur in de bodem bereikt van ongeveer -10°C. Er zijn nog maar twee installaties in Nederland. Wij hebben er eentje en Duizendknoop Bestrijding Nederland heeft een installatie, waarmee we samenwerken.” NIEUWE VRIESTECHNIEK Samen met Weed Free Service BV en Duizendknoop Bestrijding Nederland heeft Exotenwacht een innovatieve vriesmethode ontwikkeld. Deze methodiek is inmiddels succesvol getest in mei 2024 in de gemeente Smallingerland (Drachten) en in juni 2024 in de gemeente Rijswijk. Het betrof locaties van 40 tot 80 m². Johan legt de nieuwe techniek uit: “Het lijkt op een ondergrondse vloerverwarming, alleen nu stroomt er koudemiddel door de kunststof leidingen van PE. Deze koelleidingen worden horizontaal in de bodem ingegraven om een haard met Japanse duizendknoop effectief te bevriezen en te elimineren. De sleuven maken we met behulp van een mini-graver of frees en de leidingen liggen ongeveer 40 tot 50 cm diep en 40 cm hart op hart. Na een week is de bodemtemperatuur rond de leidingen gezakt naar -10 °C.” Maar wat zijn de voordelen ten opzichte van de Tibach-methode? “In de eerste plaats kun je een groter gebied aanpakken, tot wel 250 m². Bij vrieslansen beperkt het gebied zich tot circa 40 m². Dan moet je dus zes keer die installatie met vrieslansen verplaatsen, voordat je die 250 m² hebt aangepakt. Dat kost veel meer tijd en is duurder. Daarnaast heb je minder last van leidingen die vaak tussen de 0,50 en 1,00 meter diepte liggen. Hierdoor is deze methodiek vooral geschikt voor grotere gebieden langs wegen, zoals wegbermen, middenbermen, tussen vangrails en bij dijken.” BLIJVEN ONTWIKKELEN Inmiddels zit Exotenwacht niet stil en wordt er alweer aan een nieuwe techniek gewerkt om invasieve exoten te bestrijden. Maar daar wil Johan nog niets over kwijt: “Duidelijk is wel dat de schadelijke invloed van invasieve exoten zal blijven toenemen. Het bewustzijn neemt weliswaar toe, maar de verspreiding door menselijk handelen neemt ook toe. We moeten dus blijven investeren in bestaande en nieuwe technieken om de gevolgen te beperken.” Samen met Weed Free Service BV en Duizendknoop Bestrijding Nederland heeft Exotenwacht een innovatieve vriesmethode ontwikkeld. Foto: Duizendknoop Bestrijding Nederland. Bij bevriezing van de ondergrond is de meeste voorkomende techniek de zogenoemde Tibach-methode, die werkt met vrieslansen. Foto: Exotenwacht. Op deze foto is duidelijk te zien hoe de Japanse duizendknoop zich door asfalt heen heeft gewoekerd.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=