PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 30 ROBUUST GRAS DAT TEGEN EEN STOOTJE KAN Kom naar de Expertdag Duurzaam Gras dinsdag 1 oktober 2024 | 13.00-17.00 uur Dé kennismiddag voor sport, openbaar groen en GWW info & aanmelden www.dsv-zaden.nl In samenwerking met: Liggers uit A9 hergebruikt in nieuwe brug Momenteel wordt gewerkt aan de verbreding van de A9 tussen de knooppunten Badhoevedorp en Holendrecht. In totaal zijn uit elf viaducten 360 liggers teruggewonnen uit de A9 in Ouderkerk aan de Amstel om elders te worden hergebruikt. Zo worden er liggers hergebruikt in een nieuwe brug in de N201 (Gooi en Vechtstreek). TEKST: RIJKSWATERSTAAT, BEWERKT DOOR FRANK DE GROOT BEELD: RIJKSWATERSTAAT Rijkswaterstaat wil in 2030 klimaatneutraal en circulair werken. Dat betekent een andere manier van bouwen. Circulair, demontabel, aangevuld met nieuwe materialen. In de huidige situatie worden liggers voornamelijk vermalen en ingezet als granulaat voor wegfundatie. Zonde natuurlijk, als je nagaat dat liggers van goede kwaliteit vaak meer dan honderd jaar mee kunnen. Vaak kunnen deze liggers niet opnieuw worden gebruikt op dezelfde plek. Bijvoorbeeld omdat het ontwerp is aangepast en er dus liggers van een ander formaat nodig zijn. In GWW Totaal nummer 3, 2024 hebben we in het artikel ‘Liggers A9 krijgen nieuwe bestemming op A44’ al uitgebreid aandacht gegeven aan het hergebruik van liggers uit de A9. In totaal zijn maar liefst 360 liggers geoogst. Recent meldde Rijkswaterstaat dat er ook 27 liggers worden hergebruikt in een nieuwe brug in de N201 (Gooi en Vechtstreek), in opdracht van de Provincie Noord-Holland. Iris Lommerse, Adviseur innovatie en markt bij Rijkswaterstaat: “Dit is de eerste keer ooit dat op zo’n grote schaal liggers geoogst, aangepast en hergebruikt worden. En voor ons was dit ook voor het eerst dat ze naar een nieuw te realiseren project buiten Rijkswaterstaat gingen.’ VERBREDEN A9 Rijkswaterstaat verbreedt de A9 tussen de knooppunten Badhoevedorp en Holendrecht naar vier rijstroken per rijrichting. Ter hoogte van Amstelveen wordt de snelweg verdiept aangelegd. In samenwerking met VeenIX, het consortium dat de werkzaamheden uitvoert, zijn op meerdere plekken liggers weggehaald, oftewel geoogst. “Wat vroeger naar de sloop ging, kunnen we nu nog tientallen jaren hoogwaardig hergebruiken”, legt Frans Noordberger, programmamanager Duurzaamheid bij de provincie Noord-Holland uit. “Eigenlijk is het heel logisch, omdat de levensduur van deze liggers vele malen langer is dan hun oorspronkelijke gebruiksduur. Het is dus eigenlijk een 'no-brainer' om ze opnieuw in te zetten. Dit project laat zien dat we als overheid en markt samen echt stappen kunnen zetten richting een circulaire economie.” GROTE VOORDELEN HERGEBRUIK Dit project is een leerproces waarbij de partijen werken aan het standaardiseren van het hergebruik van betonelementen, zoals liggers. Hergebruik van liggers in een nieuwe constructie is een lastige operatie die meer eist dan traditionele bouwmethoden. Maar de voordelen zijn groot. Hergebruik van liggers vermindert CO2-uitstoot en bespaart grondstoffen. En er is een mogelijke CO2-besparing van wel 97% in vergelijking met nieuwe liggers. Het hergebruik van liggers vereist nauwe samenwerking tussen alle betrokkenen, van opdrachtgevers en ontwerpers tot de aannemers die de balken oogsten, aanpassen en hergebruiken. Deze gezamenlijke aanpak in de hele keten helpt om innovaties te stimuleren en processen efficiënter te maken. Dit project bewijst volgens Rijkswaterstaat dat met de juiste partners opschaling mogelijk is en tegelijkertijd kosten en risico’s verminderd kunnen worden. OPSCHALING MAAKT PROCES EFFICIËNTER Wouter van der Berg, Mede-initiatiefnemer van consortium Groene Liggers V.O.F. ziet ook voordelen voor de markt: “Het oogsten van liggers vraagt minder zware machines. Opschaling maakt het proces efficiënter, en met meer ervaring kunnen we de risico's verder minimaliseren. Hierdoor kunnen herbruikbare liggers op termijn concurrerend worden, en gezien de milieuvoordelen, zelfs een betere optie dan nieuwe liggers.” Het project met de hergebruikte liggers uit de A9 tussen de knooppunten Badhoevedorp en Holendrecht is slechts het begin. Door ervaring op te doen, streven de partijen ernaar dit hergebruik in toekomstige projecten nog efficiënter en standaard in te zetten. Naast Rijkswaterstaat en de provincie Noord-Holland zijn ook andere overheden, zoals waterschappen en gemeenten, bezig met circulair gebruik van hun infrastructuur. BETONNEN LIGGERS UIT ANDER OOGPUNT “Recent hebben we ook liggers geleverd aan de gemeente Haaksbergen, waar ze zullen worden hergebruikt bij de Vloedstegenbrug. Daarnaast hebben we 30 liggers op de Bruggenbank en de Nationale Bruggenbank geplaatst. Daardoor kunnen we met nog meer partijen leren hoe het hergebruik van liggers kan worden opgeschaald. We zien de interesse dan ook groeien”, vertelt Iris Lommerse. “En dit geldt niet alleen voor liggers, maar ook voor zaken als damwanden, vangrails, asfalt en verkeersborden vindt steeds meer hergebruik plaats.” Met deze initiatieven zet de infrasector een stap naar een circulaire toekomst waarin materialen niet worden verspild, maar optimaal worden hergebruikt voor nieuwe generaties. Meer weten? Kijk op www.circulaireviaducten.nl Het uithijsen van de liggers in de A9.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=