GWW-Totaal 3 - 2025

PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 36 ‘Betalingsregeling MKB INFRA aanwinst voor alle partijen’ Het programma Beter Aanbesteden liep van 2020 tot 2024. Tijd om de balans op te maken en dat gebeurde tijdens het Aanbestedingscongres 2025 op 20 maart jongstleden. Veel aandacht voor de nieuwe betalingsregeling, waartoe MKB INFRA in 2015 de eerste aanzetten gaf en de blauwdruk ontwierp. Boegbeeld van de regeling, Meriam de Koning, gaf tijdens het congres een toelichting op de stand van zaken. TEKST: ARIE GREVERS Een keur aan sprekers stond op het programma van het Aanbestedingscongres: Coen Gribbroek, Teus van Steenis, Nelleke Flick, Meriam de Koning en Philip van Nieuwenhuizen. Aan dagvoorzitter Marissa Willemse, Manager Business Development bij Strukton Wegen en Beton, om het evenement in goede banen te leiden. MKB INFRA, Bouwend Nederland en Techniek Nederland tekenden voor de organisatie. Zeker zeventig vertegenwoordigers van publieke opdrachtgevers en markpartijen waren naar het Provinciehuis van Utrecht gekomen om zich te laten informeren en om hun mening te geven. Om met dat laatste te beginnen: de deelnemers spraken zich in de aanloop van de raadpleging voor herziening van de Europese Aanbestedingsrichtlijn alvast uit voor versoepeling van de voorschriften. DE VOLGENDE GENERATIE De gastheer, de provincie Utrecht, verwelkomde bij monde van gedeputeerde André van Schie de congresgangers en hield hun voor dat veel aanbestedingen van vandaag voor de openbare ruimte van morgen zijn, waarin toekomstige generaties zullen leven en werken. “Daarom is er in deze vergaderzaal van het provinciebestuur een stoel gereserveerd voor de volgende generatie. In overdrachtelijke zin luistert deze bij elk besluit mee. En dat geldt dus ook voor wat er vanmiddag te berde wordt gebracht.” CONSTRUCTIEVE DIALOOG Coen Gribbroek is manager Publieke Inkoop, regio Noord-Oost voor PIANOo, Expertisecentrum Aanbesteden van het ministerie van Economische Zaken. Uit dien hoofde biedt hij informatie, advies, instrumenten en praktische tips aan een ieder die zich in de publieke sector bezighoudt met het inkopen en aanbesteden van werken, leveringen en diensten. Hij benadrukt dat het programma Beter Aanbesteden heel zinvol geweest is voor de aanbestedende diensten. Er zijn in de afgelopen vier jaar meer dan duizend contacten geweest, met name ook met marktpartijen. En dat heeft behalve meer begrip voor elkaars positie ook geleid tot concrete resultaten. “Er is een constructieve dialoog met de marktpartijen op gang gekomen. Het inzicht dat je het met elkaar moet doen is gegroeid.” Hij constateert dat de aanbestedende diensten nog te vaak op de stoel van de marktpartijen gaan zitten. Anderzijds zijn er bemoedigende ontwikkelingen gaande waarbij deze diensten meer aan de markten overlaten. Verder geeft hij zijn opdrachtgevend gehoor nog een advies mee. “Houd het simpel. Beperkt de uitvraag tot een drietal A4tjes. Vermijd juridische teksten, beperk je tot de hoofdzaken en spreek normaal. Gebruik het boerenverstand. Het kan. Het enige wat ervoor nodig is, is een opdrachtgever met lef. Eentje die het aandurft.” Gribbroek weet ook wel dat er belemmerende factoren zijn die het enthousiasme bij de opdrachtgevende overheden temperen. Met name door capaciteitstekorten op de inkoopafdelingen is men geneigd op zeker te gaan en gewoon te blijven doen wat er altijd gedaan is. Maar hij is hoopvol en vindt dat het programma Beter Aanbesteden het vertrouwen heeft versterkt. PILOTS BETALINGSREGELING DANKZIJ SUBSIDIE Voor MKB INFRA berichtte Meriam de Koning, in het dagelijks leven zelfstandig juridisch adviseur, uitvoerig over de ervaringen met het alternatief voor de traditionele betalingsregeling. Daar zijn immers in de praktijk volgens de ondernemers en – naar gebleken is ook bij de opdrachtgevers – wel enkele problemen mee. Steen des aanstoots zijn de kosten die de ondernemer moeten maken aan het begin AANBESTEDINGSCONGRES OVER BETER AANBESTEDEN EN EUROPESE RICHTLIJN Aanbestedingscongres. Foto: Arie Grevers. Het werk dat door infra-ondernemers wordt verzet, maakt veel mogelijk, zoals luchthavens. van het project in combinatie met uitstaande kosten vanwege het (te) lange goedkeuringsproces van de termijn. Hij moet enorme bedragen voorschieten. Het duurt gemiddeld bijna drie maanden voordat hij daar iets van terugziet. Dan hebben we het bijvoorbeeld over de inrichting van de projectlocatie, aanvragen van een bankgarantie, rekeningen van onderaannemers en de materialen- en loonkosten over de eerste betalingstermijn. Ook de betaling van de daarop volgende termijnen loopt altijd maanden achter op het moment waarop de aannemer de kosten maakt. De Koning: “Wij hebben onderzocht dat de traditionele betalingsregeling leidt tot de situatie dat de ondernemer gemiddeld zo’n 25 procent van zijn omzet aan vorderingen heeft uitstaan. Dat is frustrerend en niet meer van deze tijd. Door de betalingsregeling te vernieuwen heeft een werkgroep van MKB INFRA die frustratie willen omzetten in positieve impuls waar de aannemer én de opdrachtgever de vruchten van plukken. Als je de regeling toepast, dan ontstaat investeringsruimte en wordt de druk op de liquiditeit weggenomen. Kern van het verhaal: De aannemer factureert op grond van geprognosticeerde werkzaamheden.” Dankzij een subsidie in het kader van het Programma Beter Aanbesteden heeft de werkgroep Betalingsregeling van MKB INFRA - na succesvol uitgevoerde pilots met onder andere gemeentelijke opdrachtgevers - in kunnen zetten op een verdere landelijke uitrol van de regeling. De reacties van opdrachtgevende en opdrachtnemende partijen zijn daarbij wederom buitengewoon positief en bemoedigend. Aan definitieve verankering wordt inmiddels gewerkt. PRAKTIJK ALTERNATIEVE BETALINGSREGELING De alternatieve betalingsregeling kan zonder ingewikkelde wijziging van de bestaande regels doorgevoerd worden. Het is zoals De Koning aangeeft: laaghangend fruit dat vandaag al geoogst kan worden. Hoe ziet de praktijk van de betalingsregeling eruit? Al snel na ondertekening van het contract heeft het bedrijf een eerste aanbetaling ontvangen voor onder meer kosten voor inrichting van de projectlocatie en voor leveranties. Voor de termijnen wordt gefactureerd op basis van geprognosticeerde werkzaamheden waardoor het geld direct na uitvoering daarvan al op de rekening gestort kan worden. Dat ziet er dan als volgt uit. De ondernemer geeft op grond van de planning elke maand een inschatting van de te maken

RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=