PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 12 Veilig werken aan ondergrondse netwerken Er wordt in Nederland volop gewerkt aan ondergrondse netwerken. Denk aan werkzaamheden aan het elektriciteitsnet in verband met netcongestie en energietransitie (aansluiting zonnepanelen, windmolens en energieopslag), warmte- en communicatienetwerken en onderhoud aan bestaande netwerken. De toenemende verkeersdruk leidt echter steeds vaker tot onveilige situaties. Er zijn twee opties: wegafzettingen of een weg volledig afsluiten tijdens werkzaamheden. TEKST: ING. FRANK DE GROOT, MET DANK AAN WERKGROEP LEREN VAN INCIDENTEN Meestal vinden werkzaamheden aan ondergrondse netwerken plaats in het trottoir, fietspad of in delen van een straat. Grote kans dus dat er verkeersdeelnemers passeren. Hierdoor zijn er veiligheidsrisico’s voor zowel verkeersdeelnemers als grondwerkers. Vooral onvoorzichtigheid van verkeersdeelnemers, maar ook agressief gedrag kan leiden tot incidenten. Om deze risico’s zo klein mogelijk te houden is volledig afsluiten van een weg tijdens werkzaamheden soms de beste oplossing. Maar veelal volstaat ook een gedeeltelijke afsluiting, mits de verkeersrisico’s al in de ontwerpfase worden meegenomen, bronaanpak wordt toegepast en de verkeersbeperking goed wordt gecommuniceerd naar de omgeving. In de toolboxflyer ‘Veilig werken langs de weg’ worden twee incidenten beschreven waarbij werken langs de weg onveilig was. De flyer is opgesteld door de landelijke werkgroepen Leren van Arbo-incidenten, verbonden aan de Governancecode Veilige Energienetten. Ze zijn gepubliceerd op https://netwerkbedrijven.dearbocatalogus.nl (arbocatalogus netwerkbedrijven) en https:// www.lerenvanincidenten.net (vergroten veiligheidsbewustzijn bij werken aan energienetten). Daarnaast besteden we aandacht aan het volledig afsluiten van wegwerkzaamheden, gebaseerd op ‘Afsluiten tenzij’ van samenwerkingsverband Synfra, Van Vulpen, Enexis en Brabant Water. MAATREGELEN WEGAFZETTING In de kadertekst ‘Twee incidenten wegwerkzaamheden’ worden twee incidenten besproken: verkeer dat te hard langs de werkplek rijdt en een fietser die in een sleuf belandt. Dit soort incidenten komen volgens de toolboxflyer helaas vaker voor. Een veelvoorkomende oorzaak is dat het werkgebied niet conform het verkeersplan en CROW 96b ‘Werken op niet-autosnelwegen’ is afgezet. Om te zorgen dat werknemers veilig langs de weg kunnen werken en de situatie voor voorbijgangers veilig is, zijn de volgende maatregelen belangrijk: • Goede werkvoorbereiding. Maak altijd een verkeersplan bij werkzaamheden langs de weg. Volg bij de maatregelen de arbeidshygiënische strategie. Soms is een afzetting niet genoeg. Dan zijn bijvoorbeeld wegafsluitingen, verkeersregelinstallaties, drempels en/of verkeersregelaars nodig. • Controleer de afzetting. Beoordeel voordat je met het werk begint of de tijdelijke verkeersafzetting voldoet aan het verkeersplan en de CROW 96b. Dit laatste kan bijvoorbeeld via de webpagina www. werkenaandeweg.nl. Bewaak tijdens de werkzaamheden dat de afzetting goed blijft. • Plaats verkeersborden op tijd. Zet waarschuwingsborden ruim vóór de werkplek neer, conform de geldende richtlijnen. Zo kunnen verkeersdeelnemers op tijd anticiperen. • Meld onveilige situaties. Voel je je onveilig? Probeer het probleem niet creatief op te lossen, maar neem contact op met je leidinggevende en bespreek het probleem. Kijk samen naar een passende oplossing. VOLLEDIG AFSLUITEN In plaats van een wegafzetting, kun je ook kiezen voor de volledige afsluiting van een weg. Hiermee wordt een veilige werksituatie gecreëerd voor zowel de betrokken medewerkers als de bewoners en overige weggebruikers. De standaard tot op heden is waar mogelijk de weg open te houden met de gedachte dat dit voor de minste overlast voor omwonenden en weggebruikers zou zorgen. Uit een pilot met vijf projecten van Synfra, Van Vulpen, Enexis en Brabant Water in 2022 bleek dat de overlast niet meer of minder is. Na de succesvolle pilot is in het voorjaar van 2023 gestart met de implementatie van de werkmethode ‘volledig afsluiten’. Netbeheerders en aannemers hebben de werkmethode omarmd. Inmiddels hebben veel gemeenten het symbolische convenant getekend. MAATREGELEN WEGAFSLUITING Maar wat is volledig afsluiten? De definitie van volledig afsluiten bij werkzaamheden luidt volgens samenwerkingsverband Synfra als volgt: ‘Volledig afsluiten bij werkzaamheden betekent dat we voor het uitvoeren van Foto: Van Voskuilen. In de toolboxflyer ‘Veilig werken langs de weg’ wordt aangegeven hoe je veilig een wegafzetting plaatst. Beeld: Werkgroep Leren van Incidenten. De weg volledig afsluiten bij werkzaamheden kent veel voordelen. Foto: Gemeente Súdwest-Fryslân.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=