PLATFORM VOOR GROND-, WEG- EN WATERBOUW 34 GOED ONTWERP EN JUISTE DETAILLERING VAN LEVENS(DUUR)BELANG (II) Vlonders en dekken van hout Steiger De Groote Wielen te Rosmalen. Foto: GWW Houtimport. Daar waar kunstwerken een hoge beeldkwaliteit en een natuurlijke landschappelijke inpassing vragen is hout een voor de hand liggende keuze. Steigers, visvlonders, passages en natuurlijk brugdekken worden daarom nog steeds voorzien van een houten vlonder. In de woningbouw zijn ook houten galerijdekken zeer in trek. TEKST: ERIC DEMUNCK, CENTRUMHOUT BEELD: ERIC DEMUNCK, CENTRUMHOUT, TENZIJ ANDERS VERMELD Vanuit milieuoogpunt is hout een goede keuze omdat het een biobased en circulair materiaal is met een lage milieubelasting (MKI). Het gebruik draagt door waardecreatie ook nog eens direct bij aan de duurzame instandhouding van bossen, zeker waar het gecertificeerd tropisch loofhout betreft. Opdrachtgevers en aannemers laten zich desondanks nog wel eens verleiden tot een keuze voor andere materialen, zoals kunststof, omdat deze ‘duurzamer’ zouden zijn door een langere verwachte levensduur. Dit artikel laat zien dat je door het vooraf even goed stil te staan bij een goed ontwerp en juiste detaillering, met slechts enkele eenvoudige tips, houten vlonders en dekken even goed een lange levensduur kan geven. VUISTREGELS LEVENSDUURVERLENGING Voor natuurlijke materialen, zoals hout, is het belangrijk dat ze niet langdurig aan vocht worden blootgesteld. In droog hout kunnen de meest voorkomende schimmels en bacteriën zich namelijk niet of nauwelijks ontwikkelen en vindt er geen aantasting plaats. Afschermen en snel afvoeren van vocht en ventileren zijn de twee principes om hout, de verbindingen en de houtconstructie voldoende droog te houden. In toepassingen met een hoge vochtbelasting en in grond- en watercontact speelt ook de natuurlijke weerstand van de gekozen houtsoort tegen schimmels een rol. Hier kan de houtsoortkeuze, naast de benodigde sterkteklasse, op gebaseerd worden. In het kort: • voorkomen vochtbelasting of ophoping; • toch kans op vocht: dan snel afvoeren. VLONDERDELEN VAN HOUT Vlonderdelen, ook wel dekdelen genoemd, zijn leverbaar in verschillende houtsoorten en met verschillende profielen. Voor tuinen worden standaard vlonderdelen van 18 mm dik en circa 140 mm breed aangeboden, met een ‘anti-slipprofiel’. Voor professioneel gebruik zal men eerder kiezen voor dikkere en soms bredere delen, afhankelijk van de toepassing en bijbehorende eisen. De afmetingen worden dan bepaald op basis van de belasting (bezwijken en brand). Dit resulteert in de juiste dikte van de delen, in relatie tot de hart-of-hart afstand van de onderslagen. Veel voorkomende diktes zijn 25, 32 of 38 mm voor bijvoorbeeld steigers. Voor bruggendekken wordt vaak gekozen voor diktes vanaf 35 mm (NEN 5493 ‘Kwaliteitseisen voor loofhout in grond-, weg- en waterbouwkundige werken en andere constructieve toepassingen’). HOUTSOORTKEUZE Houtsoorten met een natuurlijke duurzaamheidsklasse 1 of 2 (NEN-EN 350 ‘Duurzaamheid van hout en houtachtige producten’) zijn het meest geschikt voor houten vlonders, waarbij een levensduur van 25 jaar of meer wordt gevraagd. Met name tropische houtsoorten hebben deze eigenschap. Vaak hebben deze soorten ook een hogere sterkteklasse. Neem in bestekken bij voorkeur de vereisten ‘duurzaamheids- en sterkteklasse’ (bijvoorbeeld D30, D40, D40 of D70) op, zodat de toeleverancier de meest passende houtsoort kan aanbieden. In het CROWhandboek vind je een handige lijst met houtsoorten en eigenschappen per gww-toepassing. Regelmatig halen kunststof vlonders het nieuws als ze geheel in vlammen zijn opgegaan. Tropische loofhoutsoorten kennen een hoge weerstand tegen brand en kennen een Figuur 1. Profielkeuze: traditionele ‘anti-slip’ presteert zonder zwaluwstaart ingefraisde gripstrip slecht op gladheid. Profielen met een glad geschaafde bovenzijde zijn sneller droog en stroef, zeker wanneer ze zijn voorzien van een gebold oppervlak. Glad geschaafde vlonderplanken in stalen roosters bij vlonders Muziekgebouw Aan ’t IJ te Amsterdam.
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=